قال اللّه تعالی: كُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ.
قال مولانا امیرالمؤمنین علیه السلام: مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ كُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنْ الْمُنْكَرِ إِلَّا كَنَفْثَةٍ فِی بَحْرٍ لُجِّیٍّ.
السلام علیكم و رحمة الله و بركاته؛
با مسألت توفیق برای اساتید، محققان، دانشپژوهان، حوزویان، دانشگاهیان، مؤسسات و سازمانهای اسلامی و سایر شركتكنندگان در این همایش بینالمللی كه برای ترغیب و تشویق همگانی امت اسلامی به انجام فریضهی بزرگ امر به معروف و نهی از منكر برگزار میشود، امید است این حركت، سرآغازی نوین برای بسیج ملتهای مسلمان به سوی تجدید هویت اسلامی و احیاء معالم دین مبین و سنن عالیه وحیانی قرآنی باشد.
آنچه تفهیم و درك آن ضرورت دارد، اهمیت امر به معروف و نهی از منكر و اعتبار و ارزشی كه در اسلام؛ در آیات قرآن مجید، در سنت رسول الله صلی الله علیه و آله و مكتب و معارف اهل بیت علیهمالسلام برای آن بیان شده است.
در اسلام، این حق بلكه مسئولیت برای همه ثابت است كه در حفظ مصالح عالیه جامعه و سیر آن به سوی كمال بیشتر و رفع و دفع نقاط ضعف و سقوط در هاویههای گوناگون انحطاط و ابتذال مشاركت و نظارت داشته باشند، و از همه كس و هر نهادی عمل به وظایف و تكالیف را مطالبه نمایند.
جامعه در اسلام، یك واحد بزرگ است كه همه باید از آن نگهداری نمایند تا اركان قدرت و استقلال آن همواره پابرجا و برقرار بماند، و هیچكس حق بیتفاوتی و كنارهگیری از این وظیفه را ندارد.
حضرت رسول اكرم صلیالله علیه و آله، جامعه و افراد آن را مانند یك كشتی معرفی مینمایند كه همه با هم روی آن سوار میشوند و برای هر كدام جایی و مكانی معین میشود. در این بین یك تن از آنها كه میخواهد محل خود را تخریب و سوراخ نماید، وقتی به او اعتراض مینمایند، میگوید: هذا مَكانی أصْنَعُ فِیه مَا شِئت؛ این نقطه جای خود من است و در آن آزادم هر كاری انجام بدهم. حضرت فرمود: اگر او را از آن عمل تخریبی و سوراخكردن كشتی باز بدارند، هم خود او و هم سایرین نجات مییابند، و اگر او را رها نمایند، همگی هلاك میگردند.
اگر در جامعه امر به معروف و نهی از منكر نشود، مفاسد و معاصی و ملاهی و مناهی و موجبات انقراض جامعه و ضعف و فقر و جهل فراگیر میشود و همه آسیب میبینند، و اگر نقش پایهای این وظیفهی بزرگ در هر ملتی بیشتر رعایت شود، تمدن آن ملت و امنیت و خیر و سعادت بیشتر تأمین میگردد.
امیرالمؤمنین علیه السلام با این اعلام بزرگ و شیوا و بسیار بلند و رسا و اساسی، مسلمانان را به آثار و بركات امر به معروف و نهی از منكر اینچنین توجه داده است: همه كارها و جهاد در راه خدا در مقایسه با امر به معروف و نهی از منكر مثل اندكی آب در برابر دریاهای پهناور و بیساحل است.
حیات جامعه در همه شعب حیاتی بشر و ارزشهای والا در گرو انجام این فریضه است. افتخار و ارزش و هویتی كه به حكم قرآن مجید، این امت به وسیله آن بهترین امم میباشد - در كنار ایمان-، امر به معروف و نهی از منكر است.
دنیای اسلام در حال حاضر به هیچ چیز مثل امر به معروف و نهی از منكر احتیاج ندارد. داروی همه بیماریها و فقر اقتصادی و سیاسی و علمی، این فریضه شرعی است.
امر به معروف ونهی از منكر، فرهنگ و مكتب است، و رشتهها و شعب آن كه در خانواده، در مدرسه، در دانشگاه، در دولت، در مطبوعات، در سخنرانیها و در مشاغل در همه جا و نسبت به همه كس باید اجرا شود.
امر به معروف و نهی از منكر، كار الهی و كار انبیا و اولیاء است؛ كیفیتهای آن باید آموخته شود. در معاشرتها، انتخابها، تشویقها و تجارتها و برنامههای دیگر، اصل امر به معروف و حب فی الله و بغض فی الله باید رعایت شود. منكرستیزی و معروفگرایی باید برنامه باشد، و خلاصه، مفاهیمی مثل أزْجُرِ المُسِئ بِثَوَابِ الْمُحْسِنِ از شعب این فریضه الهی است.
باید با دل، با زبان و با دست، حسب موارد امر به معروف و نهی از منكر نمود؛ مَنْ تَرَكَ إنْكَارَ الْمُنْكَرِ بِقَلْبِهِ وَ لِسَانِهِ وَ یَدِهِ فَهُوَ مَیّتٌ بَیْنَ الأحْیاء؛ كسی كه تمام اقسام آن را ترك كند همانند مردهای است كه در میان زندهها راه میرود.
در خاتمه با عرض تشكر و قدردانی از برگزاركنندگان و شركتكنندگان در این همایش، امیدوارم كه آثار و بركات این نشست بینالمللی، افتخارآفرین و موجب خشنودی و رضایت حضرت بقیة الله ارواح العالمین له الفدا گردد.
بحول الله و قوته و آخر دعوانا الحمدلله رب العالمین.
لطف الله صافی
22محرم الحرام1433