پنجشنبه: 1403/01/9

س. چرا روزه واجب است؟

ج. چنانچه می‎دانیم روزه ‌دارای فواید، حكمت‎ها، مصالح روانی و اخلاقی، جسمی، اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی، درمانی و حتّی سیاسی است. برخی از حكمت‎های اجتماعی روزه عبارتند از:

1. یكی از فواید اجتماعی روزه این است كه روزه، اراده اجتماع را قوی و همّت جامعه را بلند و بر هواها و امیال و شهوات، حاكم و مسلّط می‎سازد. كسی كه توانست مدّت چهارده ساعت كمتر یا بیشتر در شدّت گرما، طعام و غذا را ترك و زحمت و رنج تشنگی را تحمّل كند، و از لذایذ جنسی خودداری نماید، می‎تواند برای خاطر مصالح بزرگ اجتماعی و برای حفظ شرف و آبروی خود و جامعه نیز شكیبایی ورزد، و زحمات، دشواری‎ها و ناراحتی‎ها را برای نیل به مقاصد عالی اجتماعی متحمّل گردد.

2. یكی دیگر از فواید اجتماعی روزه، تذكّر و یاد كردن حال فقرا و طبقه محروم و توجّه به شرافت نفس و علوّ طبع بینوایان صابر و شكیباست. اگر روزه‎دار متمكّن و توانگر فقط در ماه رمضان به صبر و شكیبایی می‎پردازد و از خوردن غذاهای لذیذ و اعمال غریزه جنسی خودداری می‎كند، فقیر و محروم صابر و باایمان، علاوه‌بر اجرای برنامه ماه مبارک ‌رمضان در دوره سال، بر محرومیّت‎هایی كه دارد صبر می‎كند و از حدود شرع تجاوز نمی‎نماید و زبان به شكایت از خدا نمی‎گشاید و به مال كسی چشم طمع ندوخته و به اغنیا و ثروتمندان حسد نمی‌ورزد.

3. از دیگر فواید روزه آن است كه روزه‎دار، حقیقت آزادی و حرّیت را درك می‎كند و روزه او را از ، شهوات، عادات و پرستش هوای نفس آزاد می‎سازد و روح او را ارتقا داده و فكرش را روشن می‎نماید و در پیكر اجتماع، روح آزادی می‎دمد و همه را به خضوع در پیشگاه آفریدگار ـ‎ كه جز او كسی سزاوار پرستش نبوده و هر مخلوقی از قید رقیّت و عبودیّت او بیرون نیست‎ ـ رهبری می‎نماید و از بشرپرستی و كرنش و تعظیم در برابر صاحبان قدرت‎های مادّی و ستمگران باز می‎دارد.

4. روزه، تمرین اخلاص و پاكی نیّت و تنزّه از ریا، و اجتناب از شهرت‌طلبی و مدح و ثنای خلق است. این عیوب و آفات در امور نیك دیگر بیشتر وارد می‎شود؛ ولی روزه‎دار برای ریاكاری ناچار به حفظ رژیم روزه و امساك از مفطرات نیست؛ زیرا ممكن است در خلوت از مفطرات امساك ننماید و خود را روزه‎دار معرّفی كند.

پس اگر شخصی در تمام مدّت روز و در خلوت و جلوت، پنهان و آشكار روزه‎دار بود، علامت پاكی نیّت و صدق باطن و اخلاص اوست و فایده آن، تمرین و تربیت نفس بر خلوص نیّت و طهارت مقصد و پرهیز از حبّ شهرت و عوام‌فریبی و حبّ جاه و كسب اعتبار در بین مردم است.

5. یكی دیگر از فواید اجتماعی روزه حصول ملكه حسن‌خلق و عفو و گذشت و دوری از كینه‎توزی، تندخویی، بدزبانی، ستیزه‎جویی، غیبت و دشنام است؛ زیرا ازجمله تعالیمی كه به‌طور مؤكّد به روزه‎دار داده شده، این است كه مواظب چشم و زبان و گوش خویش باشد و اگر از كسی نادانی و بی‎ادبی دید یا دشنام و سخن زشتی شنید به او پاسخ ندهد.

این برخی از فواید و حكمت‎های اجتماعی روزه بود كه نشان می‌دهد كه روزه یك كلاس تربیتی، اجتماعی و عملی و تعلیم سلوك و معاشرت هرچه بهتر و منزّه‎تر و انسانی‎تر است.

نويسنده:

کليد واژه:

شنبه / 5 مهر / 1393