پنجشنبه: 6/ارد/1403 (الخميس: 16/شوال/1445)

علم خدا و علم غیب معصومین(علیهم السلام)

درباره علم غیب پیغمبر اكرم (ص) و ائمّه طاهرین علیهم‌السلام توضیح دهید و درضمن ـ باتوجه‌به ‌این اصل كه كسی با خدا در علم و سایر صفات كمالیه جمالیه شریك نیست ـ فرق علم خدا با علم امام و علم امام با پیغمبر را بیان كنید؟

پاسخ:

هركس تاریخ و احادیث و كتاب‌های سیره و تراجم را مطالعه كند در این امر كه حضرت رسول خدا (ص) و ائمّه طاهرین علیهم‌السلام از امور غیبی بسیاری خبر داده‌اند و اغلب آنها با كمی فاصله در خارج واقع شده است شكّ نخواهد كرد.

این اخبار خصوصاً آنچه از شخص رسول اكرم (ص) و امیرالمؤمنین (ع) رسیده بسیار زیاد است كه هریك از آنها جزء معجزات بزرگ این خاندان به‌حساب می‌آیند.

حتّی به تصدیق افرادی چون ابن‌خلدون در موارد زیادی امام جعفر صادق (ع) از امور غیبی خبر می‌دادند؛[1] البتّه فرق بین علم غیب خدا و

 

علم آن بزرگواران این است كه علم خدا بالذّات است ولی علم پیغمبر و امام غیرذاتی است، یعنی ازطرف خداوند به آنها اعطا شده است.

خدا در همه صفات كمالیه یكتا و بی‌همتا و بی‌نیاز از غیر است ولی پیغمبر و امام در علم و در همه صفات كمالیه دیگری كه دارند محتاج به خدایند و در یك كلام، چه در ناحیه وجود یا در صفات هرچه دارند همه را از خدا دارند. همه قائم به او، عالم و قادر و موجود به او هستند.

و امّا فرق پیغمبر و امام در آگاهی از امور غیبی از این جهت است كه در علم پیغمبر، بشری میان او و عالم غیب واسطه نیست درحالی‌كه ائمّه علیهم‌السلام بخشی از این علم را از پیغمبر (ص) كسب كرده‌اند.

در هر صورت آنچه مسلّم است آگاهی آن بزرگواران و اخبار ایشان از امور غیبی است كه مثل آفتاب در وسط آسمان روشن و ثابت است.

در این مورد هركس بخواهد به‌طور مفصّل از خبرهای غیبی آگاهی به دست آورد باید به كتاب‌های سیره و تواریخ ائمّه علیهم‌السلام رجوع كند.

حقیر نیز در كتاب‌های فروغ ولایت در دعای ندبه و ولایت تكوینی و ولایت تشریعی در حدّ فهم خود توضیحاتی گرچه مختصر، در این خصوص آورده‌ام.

 

 
[1]. ابن‌خلدون، تاریخ (مقدّمه)، ج1، ص334.
نويسنده: