بسم الله الرحمن الرحیم
هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ (حدید/3)
السلام علیكم و رحمة الله
با عرض ادب و احترام و تشكر از همه حضار محترم این كنفرانس پرمعنی و اساتید و برگزاركنندگان، اعضای علمی دانشگاه دورهام خصوصاً مسئولان مركز شیعهشناسی آن دانشگاه
نیایش در معنای عام آن، تسبیح و تهلیل و تحمید و تكبیر و شهادت بر توحید و صفات جلال و جمال و مناجات و دعا و طلب حوائج و نماز و ركوع و سجود و انواع عبادات را در برمیگیرد و همهی نیایش و پرستش، اعتراف به فقر و اقرار به نیاز به خدای بینیاز است.
روح همه ادیان الهی پرستش خدا و ستایش و نیایش است و همه پیامبران به آن مبعوث بودهاند.
برای انسان با معرفت چیزی مانند نیایش لذتبخش نیست. انسان به فطرت خود نیاز به نیایش را احساس میكند و هر كس هر چه از نظر روحی و جسمی نیرومند باشد ضعف و ناتوانی ذاتی خود را درك مینماید میخواهد با نیرویی غیر مادی كه همه از آنان نیرو میگیرند ارتباط داشته باشد مخصوصاً در آیات قرآن مجید است كه بشر در هنگام بلا و سختی آنگاه كه همه راههای چاره بر او بسته میشود امیدش قطع نمیشود و با توجه به عالم غیب و كمك غیبی، خدا را میخواند.
در حدیث است كه شخصی از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام از خدا پرسش نمود امام در پاسخ فرمود: آیا سوار كشتی شدهای؟ عرض كرد: شدهام فرمود: آیا اتفاق افتاده است كه كشتی كه بر آن سوار بودی شكسته شده باشد در حالی كه هیچ وسیله نجاتی از غرق برای خود نه بینی؟ عرض كرد: چنین وضعی پیش آمده است فرمود: آیا در چنین حالی دل تو به این متوجه شد كه كسی و نیرویی هست كه تو را از این مهلكه و غرق نجات دهد؟ عرض كرد: آری. فرمود: آنكس خداوند متعال است كه در حالی كه هیچ نجات دهندهای نباشد توانا بر نجات دادن است و وقتی فریادرسی نباشد، فریادرس است.
این حال را در زمان ما هم برای بسیاری كه سوار هواپیما بودهاند و برای هواپیما خطر سقوط را قطعی میدیدند پیش آمده است. انسان نمیتواند در این حال به دعا و نیایش متوسل نشود تا خود را آرام سازد.
چیزی كه روح و روان و غیب وجود آدمی را سیراب میسازد و آرامش میدهد و از اضطراب و نگرانیهای گوناگون و اندیشه زوال نعمتها نجات میبخشد نیایش است.
اعتماد به نفس و قدرت روحی و توانایی رو به رو شدن با حوادث و شكیبایی همه میوهی شجرهی طیبهی دعا و سپاس و نیایش است.
خدا را خواندن و یا الله و یا رحمان و یا ارحم الراحمین و یا غفار گفتن و ذكر جلی و خفی و شكر نعمت به جا آوردن هم نیایش است.
تلاوت آیات آخر سوره حشر:
1. هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ، هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِكُونَ، هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاء الْحُسْنَى یُسَبِّحُ لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَكِیمُ (حشر/22 ـ 24)
2. هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ (حدید/3)
3. إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ لآیَاتٍ لِّأُوْلِی الألْبَابِ، الَّذِینَ یَذْكُرُونَ اللّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىَ جُنُوبِهِمْ وَ یَتَفَكَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذا بَاطِلاً سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ، رَبَّنَا إِنَّكَ مَن تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَیْتَهُ وَ مَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ أَنصَارٍ، رَّبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِیًا یُنَادِی لِلإِیمَانِ أَنْ آمِنُواْ بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَیِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الأبْرَارِ، رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلَى رُسُلِكَ وَلاَ تُخْزِنَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّكَ لاَ تُخْلِفُ الْمِیعَادَ (آلعمران/190 ـ 194)
نیایش است.
ادعیهی ماثوره، دعای كمیل، دعای ابی حمزه، صحیفهی كامله، صحیفه ثانیه و ثالثه و رابعه و صحیفه علویه نیایش و غذای روح بشر است.
مناجاتها و اشعار معرفتبخش عربی و فارسی و به زبانهای دیگر همه یاد خدا و نیایش است.
بهترین حالات برای بشر وقتی است كه از این سفره گستردهی نیایش كه از مشرق تا مغرب مهیا و گسترده است استفاده نماید و جوع و عطش روح را با آن فرو نشاند و تفكر در آیات خدا و نظر عبرت در عالم بلكه عوالم آفرینش از ذره و اتم تا منظومهها و كهكشانها، و برگ درختان و قطرات آب دریا و باران و اقرار به عظمت آفرینندهی جهان و گفتن
سُبْحانَكَ ما اَعظَمَ ما نَری مِنْ خَلقِكَ وَ مَا اَصْغَرَ عَظیمَها فی جَنْبِ ما
غابَ عَنّا مِنْ قُدرَتِكَ
نیایش است.
زبان و بیان در قداست و جلالت و كارسازی و كارگشایی و سیر و صعود و عروج به وسیلهی نیایش ناتوان است.
خوشا به حال اهل نیایش و سپاس و ستایش و خوشا آنانكه زبانشان به ذكر و مناجات با خدا گویا و دلشان به یاد او زنده و آگاه است و وجودشان از محبت الهی سرشار است.
تمام تكالیفی كه ما نسبت به خدا و خود و دیگران داریم همه در محدودهی نیایش و ایمان به خدا و اطاعت و پرستش باری تعالی است.
هیچ ماده و معنایی كه مثل نیایش بشر را نیرومند سازد نیست.
این همایش كه به عنوان بزرگداشت و تجدید عهد با نیایش برگزار شده است نیز نیایش است و همهی مظاهر خیر و اصلاح و جلوههای دین و ایمان و مجالس وعظ و اخلاق و یاد خدا و ذكر و یاد اولیای خدا، یاد امیر المؤمنین علیه السلام و یاد قطب عالم امكان حضرت بقیة الله مولانا المهدی ارواح العالمین له الفدا همه ذكر است.
با تشكر فراوان از عزیزان برگزار كنندهی همایش.
خوشا آنكس كه دلدارش تو باشی/ انیس قلب افكارش تو باشی
خوشا آن دردمندی كز سر لطف/ دوای رنج و تیمارش تو باشی
بر آن شوریده، طوبیٰ ثمّ طوبیٰ / كه ذكر و فكر و گفتارش تو باشی
و آخر دعوانا ان الحمد الله رب العالمین
جمادی الاولی 1431
لطف الله صافی