واژه های نورانی (احادیثی از امام باقر علیه السلام)
از شب و روز اول ماه رجب توشه برگیریم
لیلة الرغائب، شب آرزوها
* قالَ الاْمامُ الباقر علیه السلام: إذا أرَدْتَ أنْ تَعْلَمَ أنَّ فیكَ خَیْراً، فَانْظُرْ إلی قَلْبِكَ فَإنْ كانَ یُحِبُّ أهْلَ طاعَةِ اللّهِ وَ یُبْغِضُ أهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَفیكَ خَیْرٌ وَ اللهُ یُحِبُّك، وَ إذا كانَ یُبْغِضُ أهْلَ طاعَةِ اللهِ وَ یُحِبّ أهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَلَیْسَ فیكَ خَیْرٌ وَ اللهُ یُبْغِضُكَ، وَالْمَرْءُ مَعَ مَنْ أحَبَّ؛ امام محمد باقر علیه السلام فرمود: اگر خواستی بدانی كه در وجودت خیر هست یا نه، به درون خود دقّت كن اگر اهل عبادت و طاعت را دوست داری و از اهل معصیت و گناه ناخوشایندی، پس در وجودت خیر و سعادت وجود دارد و خداوند تو را دوست می دارد. ولی چنانچه از اهل طاعت و عبادت ناخوشایند باشی و به اهل معصیت عشق و علاقه ورزیدی، پس خیر و خوبی در تو نباشد و خداوند تو را دشمن دارد. و هر انسانی با هر كسی كه به او عشق و علاقه دارد، با همان محشور می گردد. «وسائل الشّیعة، ج16، ص183، ح1»
* قالَ الامامُ الباقر علیه السلام: مَنْ ثَبَتَ عَلی وِلایَتِنا فِی غیْبَةِ قائِمِنا، أعْطاهُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ اَجْرَ ألْفِ شَهید مِنْ شُهَداءِ بَدْر وَ حُنَیْن؛ امام محمد باقر علیه السلام فرمود: كسی كه در زمان غیبت امام زمان عجّل الله فرجه الشّریف بر ایمان و ولایت ما اهل بیت عصمت و طهارت پا برجا و ثابت بماند، خداوند متعال پاداش و ثواب هزار شهید از شهدای جنگ بدر و حنین به او عطا می فرماید. (إثبات الهداة، ج3، ص467)
* قالَ الاْمامُ الباقر علیه السلام: مَنْ دَعَا اللهَ بِنا أفْلَحَ، وَ مَنْ دَعاهُ بِغَیْرِنا هَلَكَ وَ اسْتَهْلَكَ؛ امام محمد باقر علیه السلام فرمود: هر كه خداوند را به وسیله ما بخواند و ما را واسطه قرار دهد رستگار و موفّق خواهد شد و كسی كه غیر از ما اهل بیت را وسیله گرداند ناامید و هلاك خواهد گشت.«أمالی شیخ طوسی، ج1، ص175»
از شب و روز اول ماه رجب توشه برگیریم
شب اول رجب
شب اول رجب، شب شریفى است و اعمالی دارد:
1. چون هلال ماه رجب را ببینی بگو:
اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالاْمْنِ وَالاْیمانِ وَالسَّلامَةِ وَ الاْسْلامِ رَبّى وَر َبُّكَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ؛ خدایا این ماه را به امنیت و ایمان و سلامت و دین اسلام بر ما نو و تازه بگردان. پروردگار من و پروردگار تو (اى ماه) خداى عزوجل مى باشد.
و نیز از حضرت رسول صلى الله علیه و آله منقول است كه چون هلال رجب را مىدید مى فرمو:
اَللّهُمَّ بارِكْ لَنا فى رَجَبٍ وَشَعْبانَ وَبَلِّغْنا شَهْرَ رَمَضانَ وَاَعِنّا عَلَى الصِّیامِ وَالْقِیامِ وَحِفْظِ اللِّسانِ وَغَضِّ الْبَصَرِ وَلا تَجْعَلْ حَظَّنا مِنْهُ الْجُوعَ وَالْعَطَشَ؛ خدایا بر ما در ماه رجب و شعبان بركت ده و ما را به ماه رمضان برسان و براى گرفتن روزه و شب زنده دارى و نگهدارى زبان و پوشیدن چشم یاریمان فرما و بهرهی ما را از آن ماه، تنها گرسنگى و تشنگى قرار مده!
2. غسل
3. زیارت حضرت امام حسین علیه السلام
4. بعد از نماز مغرب، بیست ركعت نماز بگذارد به حمد و توحید و بعد از هر دو ركعت سلام دهد تا محفوظ بماند خود و اهل و مال و اولادش، و از عذاب قبر در پناه باشد و از صراط بی حساب بگذرد.
5. بعد از نماز عشاء دو ركعت نماز بخواند در ركعت اوّل حَمْد واَلَمْ نَشْرَحْ یك مرتبه و توحید سه مرتبه و در ركعت دوم، حَمد و اَلَمْ نَشْرَحْ و توحید و مُعَوَّذَتَیْن (سورهی فلق و ناس) و چون سلام نماز داد سى مرتبه لا اِلهَ اِلا اللهُ بگوید و سى مرتبه صَلَوات بفرستد كه خدای متعال، گناهان او را بیامرزد مانند روزی كه از مادر متولّد شده است.
حضرت امام جعفرصادق علیه السلام فرمودند: حضرت امیرالمؤ منین علیه السلام دوست میداشت كه چهار شب در تمام سال را احیا بدارد و آن شبها را به عبادت بپردازد، و آن چهار شب: شب اوّل رجب و شب نیمه شعبان و شب عید فطر و شب عید قربان بود.
حضرت امام محمَّد جواد علیه السلام فرمودند: مستحب است كه هر فردی این دعا را در شب اوّل رجب بعد از عشاء بخواند:
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ بِاَنَّكَ مَلِكٌ وَاَنَّكَ عَلى كُلِّشَىْءٍ مُقْتَدِرٌ وَاَنَّكَ ما تَشاَّءُ مِنْ اءَمْرٍ یَكُونُ اَللّهُمَّ اِنّى اَتَوَجَّهُ اِلَیْكَ بِنَبِیِّكَ مُحَمَّدٍ نَبِىِّ الرَّحْمَةِ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ یا مُحَمَّدُ یا رَسُولَ اللّهِ اِنّى اَتَوَجَّهُ بِكَ اِلَى اللّهِ رَبِّكَ وَرَبِّى لِیُنْجِحَ بِكَ طَلِبَتى اَللّهُمَّ بِنَبِیِّكَ مُحَمَّدٍ وَالاْئِمَّةِ مِنْ اَهْلِ بَیْتِهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ اَنْجِحْ طَلِبَتى؛ خدایا! از تو درخواست میكنم چون تو فرمانروایى و تو بر هر چیز توانایى و تو هر كارى بخواهى انجام مىپذیرد. خدایا! من به وسیلهی پیامبرت محمد، پیامبر رحمت ـ كه درود تو بر او و خاندانش باد ـ به سوی تو رو میكنم. اى محمد! اى رسول خدا ! براستى من براى رفتن به درگاه خداوند و پروردگار من و تو، به تو روی آورده ام تا به وسیلهی تو حاجت روا گردم . خدایا! به حق پیامبرت محمد و به حق پیشوایان از خاندانش ـ كه بر او و آنان درود باد ـ حاجتم را روا كن.
پس حاجت خود را بخواه.
روز اوّل رجب
روز شریفى است و این اعمال در آن سفارش شده است:
1. روزه گرفتن
روایت شده كه حضرت نوح علیه السلام در این روز به كشتى سوار شد و امر فرمود كسانى را كه با او بودند روزه بدارند و هر كه این روز را روزه بدارد آتش جهنّم یك سال راه از او دور شود.
2. غسل
حضرت رسول صلی الله علیه و آله: هر كه ماه رجب را درك كند و روزهای اوّل و وسط و آخر آن را غسل كند، بیرون آید از گناهان خود مانند روزی كه از مادر متولّد شده است.
3. زیارت امام حسین علیه السلام
امام جعفر صادق علیه السلام فرمود هر كه زیارت كند حسین بن على علیهماالسَّلام را در روز اوّل رجب به راستی خداوند عالَم او را بیامرزد.
4. نماز حضرت سلمان رضی الله عنه: ده ركعت نماز گذارد و بعد از هر دو ركعت سلام دهد و در هر ركعت یك مرتبه حمد و سه مرتبه سوره توحید و سه مرتبه قُلْ یا اَیُّهَا الْكافِرُونَ بخواند و بعد از هر سلام دستها را بلند كند و بگوید: لا اِلهَ اِلا اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ یُحْیى وَیُمیتُ وَهُوَ حَىُّ لا یَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَهُوَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَدیرٌ اَللّهُمَّ لا مانِعَ لِما اَعْطَیْتَ وَلا مُعْطِىَ لِما مَنَعْتَ وَلا یَنْفَعُ ذَاالْجَدِّ مِنْكَ الْجَدُّ؛ جز خداى یگانه كه شریكی ندارد معبودى نیست. فرمانروایى از آن او است و ستایش مخصوص او است. زنده مى كند و مى میراند و او است زنده اى كه هرگز نمیرد. هر چه خیر است به دست او است و او بر هر چیزى توانا است. خدایا! از آنچه تو عطا كنى بازدارندهای نیست و براى آن كس كه تو منعش كنى عطابخشى نیست و كوشش شخص كوشا او را از تو بى نیاز نكند.
پس دستها را برصورت خود بكش و حاجت خویش را بطلب؛ و فواید این نماز بسیار است و نباید از آن غفلت نمود.
اوّلین شب جمعهی ماه رجب را لیلة الرَّغائب میگویند؛ یعنی شب آرزوها
در این شب بزرگ با خواندن نماز مخصوص آن و اظهار انابه و توبه و عجز و استغاثه به پیشگاه معبود، گامهای خود را به سوی كوی دوست، سریعتر كنیم و از خدای رحمان و رحیم، آنچه میخواهیم طلب نماییم.
از خداوند بزرگ بخواهیم كه فرج مولایمان امام زمان ارواحنا فداه را نزدیك بفرماید.
از خداوند بزرگ بخواهیم كه در طول دوران سخت غیبت و انتظار، لحظهای در ایمان و یقینمان خللی وارد نگردد.
از خداوند بزرگ بخواهیم كه ما را بر دین خویش و بر اطاعت از ولیّ مطلقش،امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، ثابت قدم بگرداند.
از خداوند بزرگ اصلاح امر ولیّش و شیعیانش و خود را بطلبیم.
از خداوند بزرگ هر آنچه میخواهیم را بطلبیم.
و مگر نه آن كه خود وعده استجابت داده است:
«و آنگاه كه بندگانم مرا میخوانند پس به راستی من نزدیكم و خواهش خواهنده را آن زمان كه دعا میكند، اجابت میگویم.»
پس او را با معرفت به رحمتش و لطفش و رحمانیتش و علمش و قدرت واسعهاش بخوانیم و بدانیم كه او به ما نزدیك است؛ نزدیك نزدیك.
اهمیت نماز اولین شب جمعهی ماه رجب (لیلة الرغائب)
حضرت رسول صلی الله علیه و آله در این شب، نماز بسیار مهمّی را توصیه كردهاند كه فضیلت بسیاری دارد: گناهان بسیار به سبب این نماز، آمرزیده و حاجتهایی روا شود.
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله:
قسم به آن كه جانم در دست اوست هیچ بنده یا كنیزی از بندگان و كنیزان خدای این نماز را به جای نمیآورد مگر اینكه خداوند گناهان او را ببخشد اگر چه گناهان او مانند كف دریا و به عدد شن و به وزن كوهها و به عدد برگهای درختان باشد؛ و روز قیامت هفتصد نفر از خویشان خود را كه همگی سزوار آتش باشند شفاعت میكند.
هر كس این نماز را بگذارد چون شب اوّل قبر او شود حقّ تعالى ثواب این نماز را به سوى او به نیكوتر صورتى، با روى گشاده و درخشان و زبان فصیح بفرستد. پس به او گوید: اى حبیب من! بشارت باد تو را كه از هر شدّت و سختى، نجات یافتى! آن فرد گوید: تو كیستى؟ به خدا سوگند! كه من رویى بهتر از روى تو ندیدم و كلامى شیرینتر از كلام تو نشنیدهام و بویى بهتر از بوى تو نبوییدم. گوید: من ثواب آن نمازم كه در فلان شب از فلان ماه از فلان سال به جا آوردى. امشب نزد تو آمدم تا حقّ تو را ادا كنم و مونس تنهاییت باشم و وحشت را از تو بردارم و چون در صور دمیده شود من در عرصهی قیامت بر سر تو سایه خواهم افكند. پس خوشحال باش كه هیچ خیری را از دست نخواهی داد.
نحوهی خواندن نماز این شب
روز پنجشنبهی اوّل ماه رجب را روزه میدارى و چون شب جمعهی آن فرا رسد بین نماز مغرب و عشا، دوازده ركعت نماز (به صورت 6 نماز دو ركعتی) مى گذارى.
در هر ركعت از این دوازده ركعت، یك مرتبه حمد و سه مرتبه سوره اِنّا اَنْزَلْناهُ و دوازده مرتبه سوره قُلْ هُوَ اللّهُ اَحَدٌ مى خوانى.
پس از پایان نماز،70 مرتبه مى گویى: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ النَّبِىِّ الاُمِّىِّ وَعَلى آلِهِ
پس به سجده میروى و 70 مرتبه مى گویى: سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِكَةِ وَالرُّوحِ
پس سر ازسجده برمیدارى و 70 مرتبه مى گویى: رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ اِنَّكَ اَنْتَ الْعَلِىُّ الاَعْظَمُ
پس باز به سجده میروى و 70 مرتبه مى گویى: سُبُّوحٌ قُدّوُسٌ رَبُّ الْمَلائِكَةِ وَالرُّوحِ
پس حاجت خود را مى طلبى كه انشاءالله برآورده خواهد شد.