* كسي كه موقع مغرب شب عيد فطر بالغ و عاقل و هشيار است و فقير و بنده كس ديگري نيست، بايد براي خودش و كساني كه نان‌خور او هستند، هر نفري يك صاع كه تقريباً سه كيلو است گندم يا جو يا خرما يا كشمش يا برنج يا ذرت و مانند اين‌ها را به مستحق بدهد، و اگر پول يكي از اين‌ها را هم بدهد كافي است، و بنابر احتياط، بر كسي كه موقع مغرب ماه شوال بيهوش باشد نيز واجب است.
* كسي كه مخارج سال خود و عيالاتش را ندارد و كسبي هم ندارد كه بتواند مخارج سال خود و عيالاتش را بگذراند، فقير است، و دادن زكات فطره بر او واجب نيست.
* انسان بايد فطره كساني را كه موقع مغرب شب عيد فطر، نان‌خور او حساب ميشوند بدهد؛ كوچك باشند يا بزرگ، مسلمان باشند يا كافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد يا نه، در شهر خود او باشند يا در شهر ديگر.
* اگر كسي را كه نان‌خور او است و در شهر ديگر است وكيل كند كه از مال او فطره خود را بدهد، چنان‌چه اطمينان داشته باشد كه فطره را ميدهد، لازم نيست خودش فطره او را بدهد.
* فطره مهماني كه پيش از مغرب شب عيد فطر با رضايت صاحب‌خانه وارد شده، در صورتي كه بگويند: امشب نان او را داده، بر او واجب است هر چند نان‌خور او حساب نشود.
* فطره مهماني كه پيش از مغرب شب عيد فطر بدون رضايت صاحب‌خانه وارد مي شود و مدتي نزد او ميماند، بنابر احتياط، واجب است، و هم‌چنين است فطره كسي كه انسان را مجبور كردهاند كه خرجي او را بدهد.
* فطره مهماني كه بعد از مغرب شب عيد فطر وارد ميشود، بر صاحب‌خانه واجب نيست، اگر چه پيش از مغرب او را دعوت كرده باشد و در خانه او هم افطار كند.
* اگر كسي موقع مغرب شب عيد فطر ديوانه باشد، زكات فطره بر او واجب نيست.
* اگر پيش از مغرب يا مقارن آن بچه بالغ شود يا ديوانه عاقل گردد يا فقير غني شود، در صورتي كه شرايط واجب‌شدن فطره را دارا باشد، بايد زكات فطره را بدهد.
* كسي كه موقع مغرب شب عيد فطر زكات فطره بر او واجب نيست، اگر تا پيش از ظهر روز عيد شرطهاي واجب‌شدن فطره در او پيدا شود، مستحب است زكات فطره را بدهد.
* كافري كه بعد از مغرب شب عيد فطر مسلمان شده، فطره بر او واجب نيست؛ ولي مسلماني كه شيعه نبوده، اگر بعد از ديدن ماه شيعه شود، بايد زكات فطره را بدهد.
* كسي كه فقط به اندازه يك صاع كه تقريباً سه كيلو است گندم و مانند آن دارد، مستحب است زكات فطره را بدهد، و چنان‌چه عيالاتي داشته باشد و بخواهد فطره آنان را هم بدهد، ميتواند به قصد فطره، آن يك صاع را به يكي از عيالاتش بدهد، و او هم به همين قصد به ديگري بدهد، و هم‌چنين تا به نفر آخر برسد، و بهتر است نفر آخر چيزي را كه ميگيرد به كسي بدهد كه از خودشان نباشد، و اگر يكي از آنها صغير باشد، وليّ او به جاي او مي گيرد و احتياط آن است كه چيزي را كه براي صغير گرفته به كسي ندهد.
* اگر بعد از مغرب شب عيد فطر بچه‌دار شود، يا كسي نان‌خور او حساب شود، واجب نيست فطره او را بدهد، اگرچه مستحب است فطره كساني را كه بعد از مغرب تا پيش از ظهر روز عيد نان‌خور او حساب ميشوند بدهد.
* اگر انسان نان‌خور كسي باشد و پيش از مغرب يا مقارن آن نان‌خور كسی ديگر شود، فطره او بر كسي كه نان‌خور او شده واجب است، مثلاً اگر دختر پيش از مغرب به خانه شوهر رود، شوهرش بايد فطره او را بدهد.
* كسي كه ديگري بايد فطره او را بدهد، واجب نيست فطره خود را بدهد.
* اگر فطره انسان بر كسي واجب باشد و او فطره را ندهد، بر خود انسان واجب نميشود مگر آن كه شخص غني نان‌خور فقير باشد كه در اين صورت احتياط لازم آن است كه غني فطره خود را بدهد.
* اگر كسي كه فطره او بر ديگري واجب است خودش فطره را بدهد، از كسي كه فطره بر او واجب شده ساقط نميشود.
* زني كه شوهرش مخارج او را نمي‌دهد، چنان‌چه نان‌خور كسی ديگر باشد، فطرهاش بر آن كس واجب است، و اگر نان‌خور كسی ديگر نيست، در صورتي كه فقير نباشد، بايد فطره خود را بدهد.
* كسي كه سيد نيست، نميتواند به سيد فطره بدهد حتي اگر سيدي نان‌خور او باشد، نميتواند فطره او را به سيد ديگر بدهد.
* فطره طفلي كه از مادر يا دايه شير ميخورد، بر كسي است كه مخارج مادر يا دايه را ميدهد، ولي اگر مادر يا دايه مخارج خود را از مال طفل برميدارد، فطره طفل بر كسي واجب نيست.
* انسان اگر چه مخارج عيالاتش را از مال حرام بدهد، بايد فطره آنان را از مال حلال بدهد.
* اگر انسان كسي را اجير نمايد و شرط كند كه مخارج او را بدهد بايد فطره او را هم بدهد، ولي چنان‌چه شرط كند كه مقداري از مخارج او را بدهد و مثلاً پولي براي مخارجش بدهد، واجب نيست فطره او را بدهد.
* اگر كسي بعد از مغرب شب عيد فطر بميرد، بايد فطره او و عيالاتش را از مال او بدهند، ولي اگر پيش از مغرب بميرد، واجب نيست فطره او و عيالاتش را از مال او بدهند.