جمال عام قرآن همواره در تجلی و جلوه است و جمال حق و جمالی است كه اجمل از آن نیست. اما علاوهبراین جمال عام، آیات قرآن و سور آن هركدام جمال و بلكه جمالهای بخصوصی دارند و اشخاص و افراد و علما و دانشمندان هم هركدام از جمال خاصی برحسب قریحه و ذوق و فن و معرفت و بصیرت خود بهره میبرند و نور و هدایت میگیرند؛ مثلاً از متفكران در عالم ملك و ملكوت و آیات آفاقیه و انفسیه، جمال آیاتی مثل:
و مانند:
و مانند:
و نیز:
و همچنین:
دلربایی مینماید و جمال بیمانندی كه این آیات و امثال آن دارند آنها را بهحسب مراتب درك و معرفت، جذب و به عوالم بالا و بالاتر سیر میدهد و همچنین مؤمنان و موقنان از جمال مثل این آیه:
و آیات دیگر بر یقین و نور قلب خويش میافزایند.
آیاتي مانند:
و مثل:
و مثل:
و صدها آیات دیگر و همة آیاتي كه هریك با جلوه یا جلوههای خاصی، قشرها و اصناف مختلف و اندیشمندان جهان را غرق تفكر و تأمل و شوق و انس مینمایند و او را به آفاق و عوالم بالا پرواز میدهند.
[1]. آل عمران، 190 ـ 191. «مسلماً در آفرينش آسمانها و زمين، و آمد و رفت شب و روز، نشانههاى (روشنى) براى خردمندان است. همانها كه خدا را در حال ايستاده و نشسته، و آنگاه كه بر پهلو خوابيدهاند، ياد مىكنند و در اسرار آفرينش آسمانها و زمين مىانديشند (و مىگويند:) بار الها! اينها را بيهوده نيافريدهاى! منزهى تو! ما را از عذاب آتش، نگاه دار»!
[2]. فصلت، 53. «به زودى نشانههاى خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آنها نشان مىدهيم تا براى آنان آشكار گردد كه او حق است؛ آيا كافى نيست كه پروردگارت بر همه چيز شاهد و گواه است؟!»
[3]. ذاریات، 20 – 21. «و در زمين آياتى براى جويندگان يقين است، و در وجود خود شما (نيز آياتى است) آيا نمىبينيد؟!»
[4]. انعام، 95 ـ 96. «خداوند، شكافنده دانه و هسته است زنده را از مرده خارج مىسازد، و مرده را از زنده بيرون مىآورد؛ اين است خداى شما! پس چگونه از حقّ منحرف مىشويد؟! او شكافنده صبح است و شب را مايه آرامش، و خورشيد و ماه را وسيله حساب قرار داده است اين، اندازهگيرى خداوند تواناى داناست!»
[5]. حشر، 22. «او خدايى است كه معبودى جز او نيست، داناى آشكار و نهان است، و او رحمان و رحيم است!»
[6]. رعد، 8 ـ 10. «خدا از جنينهايى كه هر (انسان يا حيوان) مادّهاى حمل مىكند آگاه است و نيز از آنچه رحمها كم مىكنند (و پيش از موعد مقرّر مىزايند)، و هم از آنچه افزون مىكنند (و بعد از موقع ميزايند) و هر چيز نزد او مقدار معينى دارد. او از غيب و شهود آگاه، و بزرگ و متعالى است! براى او يكسان است كسانى از شما كه پنهانى سخن بگويند، يا آن را آشكار سازند و كسانى كه شبانگاه مخفيانه حركت مىكنند، يا در روشنايى روز».
[7]. نور، 35. «خداوند نور آسمانها و زمین است».
[8]. نحل، 90. «خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزديكان فرمان مىدهد و از فحشا و منكر و ستم، نهى مىكند خداوند به شما اندرز مىدهد، شايد متذكّر شويد!»
[9]. فصلت، 34. «هرگز نيكى و بدى يكسان نيست بدى را با نيكى دفع كن، ناگاه (خواهى ديد) همان كس كه ميان تو و او دشمنى است، گويى دوستى گرم و صميمى است!»
[10]. فرقان، 63. «بندگان (خاص خداوند) رحمان، كسانى هستند كه با آرامش و بىتكبّر بر زمين راه مىروند».
[11]. حجرات، 13. «گرامىترين شما نزد خداوند با تقواترين شماست».
[12]. بقره، 216. «چه بسا چيزى را خوش نداشته باشيد، حال آنكه خيرِ شما در آن است».
[13]. زلزله، 7 ـ 8. «پس هركس هموزن ذرّهاى كار خير انجام دهد آن را مىبيند! و هركس هموزن ذرّهاى كار بد كرده آن را مىبيند!»
[14]. یونس، 24. «مثل زندگى دنيا، همانند آبى است كه از آسمان نازل كردهايم».
[15]. رعد، 17. «خداوند از آسمان آبى فرستاد».
[16]. نحل، 58. «درحالىكه هرگاه به يكى از آنها بشارت دهند دختر نصيب تو شده».
[17]. روم، 21. «و از نشانههاى او اينكه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفريد».
[18]. مائده، 2، 8. «دشمنی با جمعیتی، شما را به گناه و ترک عدالت نکشاند».