مسأله378. در غسل ارتماسي بايد تمام بدن پاك باشد، ولي در غسل ترتيبي پاكبودن تمام بدن لازم نيست، و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتي را پيش از غسلدادن آن قسمت آب بكشد كافي است.
مسأله379. گذشت كه عرق جنب از حرام نجس نيست. بنابراين اگر با آب گرم غسل كند، غسل او صحيح است، و احتياط مستحب آن است كه با آب سرد غسل كند.
مسأله380. اگر در غسل به اندازه سر مويي از بدن نشسته بماند، غسل باطل است، ولي شستن جاهايي از بدن كه ديده نميشود، مثل داخل گوش و بيني واجب نيست.
مسأله381. جايي را كه شك دارد از ظاهر بدن است يا از باطن آن، بنابر احتياط واجب بايد بشويد.
مسأله382. اگر سوراخ جاي گوشواره و مانند آن به قدري گشاد باشد كه داخل آن ديده شود، بايد آن را شست؛ و اگر ديده نشود، شستن داخل آن لازم نيست.
مسأله383. چيزي را كه مانع رسيدن آب به بدن است، بايد برطرف كند و اگر پيش از آن كه يقين كند برطرف شده غسل نمايد، غسل او باطل است.
مسأله384. اگر موقع غسل شك كند چيزي كه مانع از رسيدن آب باشد در بدن او هست يا نه، بايد وارسي كند تا مطمئن شود كه مانعي نيست.
مسأله385. در غسل بايد موهاي كوتاهي را كه جزء بدن حساب ميشود، بشويد و شستن موهاي بلند واجب نيست، بلكه اگر آب را طوري به پوست برساند كه آنها تَر نشوند، غسل صحيح است؛ ولي اگر رساندن آب به پوست، بدون شستن آنها ممكن نباشد، بايد آنها را بشويد كه آب به بدن برسد.
مسأله386. تمام شرطهايي كه براي صحيحبودن وضو گفته شد، مثل پاكبودن آب و غصبينبودن آن در صحيحبودن غسل هم شرط است، ولي در غسل لازم نيست بدن را از بالا به پايين بشويد، و نيز در غسل ترتيبي لازم نيست بعد از شستن هر قسمت، فوراً قسمت ديگر را بشويد، بلكه اگر بعد از شستن سر و گردن مقداري صبر كند و بعد طرف راست را بشويد و بعد از مدتي طرف چپ را بشويد اشكال ندارد، ولي كسي كه نميتواند از بيرونآمدن بول و غائط خودداري كند، اگر در تمام وقت به اندازهاي كه غسل كند و نماز بخواند بول و غائط از او بيرون نميآيد، بايد هر قسمت را فوراً بعد از قسمت ديگر غسل دهد و بعد از غسل هم فوراً نماز بخواند، و همچنين است حكم مستحاضه كه بعداً گفته ميشود.
مسأله387. كسي كه قصد دارد پول حمامي را ندهد يا بدون اينكه بداند حمامي
راضي است بخواهد نسيه بگذارد، اگر چه بعد حمامي را راضي كند، غسل او باطل است، مگر آن كه از راضينبودن حمامي غافل باشد و قربةً إلي الله غسل كند كه در اين صورت غسل صحيح است و ضامن اجرة المثل است.
مسأله388. اگر حمامي راضي باشد كه پول حمام نسيه بماند، ولي كسي كه غسل ميكند قصدش اين باشد كه طلب او را ندهد، يا از مال حرام بدهد، غسل او اشكال دارد، مگر اينكه بداند حمامي با اين وصف هم راضي به غسل هست، يا با غفلت از راضيبودن حمامي غسل كند كه در هر دو صورت غسل صحيح است.
مسأله389. اگر بخواهد پول حرام يا پولي كه خمس آن را نداده به حمامي بدهد، غسل او باطل است؛ ولي اگر يقين دارد كه حمامي با اين وصف راضي به غسل است، يا با غفلت از رضايت حمامي غسل كند، غسلش صحيح است.
مسأله390. اگر كسي در موقع غسل بيش از حد متعارف آب مصرف نمايد و شك داشته باشد كه آيا حمامي راضي است يا نه، غسل او باطل است مگر اينكه پيش از غسل از حمامي اذن بگيرد.
مسأله391. اگر شك كند كه غسل كرده يا نه، بايد غسل كند، ولي اگر بعد از غسل شك كند، كه غسل او درست بوده يا نه، لازم نيست دوباره غسل نمايد.
مسأله392. اگر در بين غسل، حدث اصغر از او سر بزند، مثلاً بول كند، ميتواند غسل را تمام نمايد و بعد وضو بگيرد، و بهتر آن است كه غسل را احتياطاً از سر بگيرد به قصد آنچه بر ذمه او است از اتمام يا اعاده، لكن وضو بعد از غسل در اين صورت هم واجب است.
مسأله393. اگر به خيال اينكه به اندازه غسل و نماز وقت دارد، براي خصوص آن نماز غسل كند و معلوم شود كه كمتر از غسل و تمام نماز وقت داشته، غسل او اشكال دارد، ولي اگر به قصد طهارت از جنابت، غسل كرده كه بعد نماز هم بخواند غسلش صحيح است اگر چه معلوم شود هيچ وقت نداشته است.
مسأله394. كسي كه جنب شده اگر شك كند غسل كرده يا نه، نمازهايي را كه خوانده صحيح است ولي براي نمازهاي بعد، بايد غسل كند.
مسأله395. كسي كه چند غسل بر او واجب است، ميتواند به نيت همه آنها يك غسل به جا آورد، يا آنها را جدا جدا انجام دهد، ولي اگر در بين آنها غسل جنابت باشد و به قصد آن غسل كند، غسلهاي ديگر ساقط ميشود.
مسأله396. اگر بر جايي از بدن، آيه قرآن يا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد، بنابر احتياط واجب ـ اگر ممكن است ـ بايد آن را از بين ببرد، و اگر ممكن نيست، بايد وضو و غسل را ارتماسي انجام دهد، و چنانچه بخواهد وضو يا غسل را ترتيبي به جا آورد، بايد آب را طوري به بدن برساند كه دست او به نوشته نرسد.
مسأله397. كسي كه غسل جنابت كرده، نبايد براي نماز وضو بگيرد، ولي با غسلهاي ديگر نميشود نماز خواند و بايد وضو هم گرفت.