ادعيّهاي كه در اين ماه خواندن آنها توصيه شده، رشد فكري، علمي، اخلاقي و اجتماعي مسلمانان را قوّت ميبخشد و آنان را به مصالح اجتماع و كوشش در قضاي حوايج مردم، علاقهمند ميسازد؛ و آتش حرص و آز را فرو مينشاند.[1]
دعاي «افتتاح»، معارف اسلام و عقايد حقيقي و حمد و سپاس خدا
و كيفيّت صلوات و عرض ادب به محضر پيغمبر اكرم و ائمه طاهرين(علیهم‌السلام) را ميآموزد.[2]
سحرگاهان خواندن دعاهاي سحر مخصوصاً دعاي «ابوحمزه ثمالي» انسان را در عوالمي ملكوتي و روحاني سير ميدهد و او را به افق اعلي صعود ميدهد.
آنچه در اين دعا درج است از موادّ لازم براي ترقّي روح، و از تمام موادّي كه استفاده از آن براي تغذيه جسم و تربيت بدن احتياج ميباشد، گرانبهاتر است. اين دعا، براي تربيت روح و اصلاح امور اجتماعي و هدايت فكري، اعتقادي و تنظيم امور معيشت، مانند كتاب جامعي است كه حاوي تمام دستورات بهداشتي جسم باشد؛ هرچند اين مثال هم در معرّفي اين دعا ناقص است.
تمام جملات اين دعا، ارزنده و بااهميّت است و هر بندي از آن ما را به يك يا چند وظيفه از وظايف انساني، اجتماعي و اخلاقي متوجّه ميسازد و از همه بالاتر، روحانيّت و حقيقتي است كه خواننده در اين دعا احساس مينمايد.[3]
[1]. در اين جمله كه در دعاها مكرّر ميخوانيم: «وَرَضِّنِی مِنَ الْعَيْشِ بِمَا قَسَمْتَ لِي»؛ «خدايا مرا از زندگي به آنچه روزيم کردي راضي بدار»، تأمّل فرماييد. طوسی، مصباح‌المتهجد، ص598؛ ابن‌طاووس، اقبال‌الاعمال، ج1، ص175.
[2]. طوسی، مصباح‌المتهجد، ص577 ـ582؛ همو، تهذیب‌الاحکام، ج3، ص108 ـ111؛ ابن‌طاووس، اقبال‌الاعمال، ج1، ص138 ـ143؛ محدث قمی، مفاتیح‌الجنان (دعای افتتاح).
[3]. طوسی، مصباح‌المتهجد، ص582 ـ598؛ محدث قمی، مفاتیح‌الجنان (دعای ابوحمزه ثمالی).