«ما [قرآن را] در شب قدر نازل كردیم».
«ما آن را در شبی فرخنده نازل كردیم».
«شب قدر»، شب نور، رحمت، شب نزول قرآن و مَطْلَع خیرات و سعادات، و هنگام نزول بركات و سرآغاز زندگی نوین بشر و مبدأ تحوّل و تاریخ كمال واقعی انسانهاست.
شبی كه اگر نبود و نیامده بود، شب تیره بدبختی انسان به پایان نمیرسید و بامداد نیكبختی او طلوع نمیكرد و از بند اسارت اقویا و استعمارگران آزاد نمیگشت.
شب قدر، لیله مباركه، شب آزادی بشر و اعلان حقوق انسان و حكومت عدالت و دادگستری است.
شبی كه برای ملّتهای غفلت‌زده، ناآگاه و آلوده به فساد و تباهی و گمراهی، صبح هدایت و بیداری و آگاهی و رستگاری گشت و بزرگترین و گرامیترین كتب آسمانی ـ كه إلی الأبد و جاودان، راهنمای بشر و ضامن سعادت است ـ نازل شد و با اشراق ملكوتی،
جهان را از ظلمت شرك و ثنویّتِ مجوس، تثلیث ترسا، خرافات یهود و بتپرستی و... به روشنایی توحید و پرستش خدای یگانه راهبر شد.
اگر این شب نبود، تمدّن عظیم اسلامی با آن‌همه ارزشها و علوم، معارف، اخلاقیّات، عرفان، فقه، فلسفه و... شخصیّتهای والای پرورش‌یافته در دامن آن نیز وجود نداشت.
مدارجی كه بشر پس از نزول قرآن طی كرده و به منازل و معارجی كه پس از این میرسد، همه از بركات این شب و هدایت قرآن است.
برای اینكه تأثیر این شب عزیز در پیشرفت اهداف انسانی و ترقّی جامعه بشری آشكار شود، موفقیّتهای بزرگ و حركتها و جهشهایی را ـ كه تحت‌تأثیر تعالیم آزادی‌بخش قرآن در علم و صنعت و تمدّن در طول چهارده قرن، نصیب انسان شده است ـ در نظر بگیریم و با زندگی كم‌تحرّك و خاموش و كم‌نور پیش از آن مقایسه كنیم تا معلوم شود چگونه جنبش و نهضت اسلام و قیام مسلمین و رسالت پیامبر بزرگ خدا محمّد بن عبدالله(ص) مبدأ اصلاحات، جنبشها و انقلاب‌های آزادی‌خواهانه و مترقّی گردید و كاروان بشریّت را با سرعت و شتاب روزافزون، هرچه بیشتر به‌پیش برد و این آدمیزاد را كه صدها قرن بود با كندی و سستی و ناتوانی گام برمیداشت، در ظرف چهارده قرن به كجا رسانید و دامنه فكر و اندیشه او را از حدود زمین و ماه و كرات درگذرانید.
آری، قرآن افكار را دگرگون كرده و شخصیّت انسان را محترم شمرد؛ و حقوق بشر را با صراحت اعلام كرد و پرستش افراد را محكوم كرده و قدرتهای شخصی را درهم شكست؛ و هیئت‌حاكمه را محدود و از آن تجمّلات، تبذیرها، امتیازات و حیف‌ومیل بیت‌المال و غارت دسترنج مردم بازداشت و برای همه، حقوق مدنی متساوی قرار داد.
پس، شب قدر از فرصتهای بسیار ارزنده و مغتنم است و ما باید این شب را برای تفكّر در اوضاع اسلامی و توجّه بیشتر به تعالیم قرآن مجید غنیمت بدانیم و به‌مقدار ارتباط خود با قرآن و احكام آن، كاملاً رسیدگی كنیم.
باید از لیالی متبرّكه «احیاء» ـ كه در فضیلت آن و شبزندهداری و عبادت در آن در كتب دعا و حدیث، اخبار بسیار وارد شده ـ استفاده كنیم. شب‌های قدر شب‌هایی است كه هر شخصی در آن به در خانه خدا برود، به سعادت حضور معنوی و لذّت تقرّب نایل میشود.
قرآن، شب قدر را «لیلة مباركة» خوانده و در شأن آن یك سوره نازل شده و شرافت آن شب، از هزارماه بیشتر است.