ابلاغ و اجرای حقوق انسان به‌طوری كه افراد در شرایط متساوی دارای حقوق متساوی باشند و ثروتمند و فقیر، زورمند و بی‌زور،
رئیس و مرئوس و تابع و متبوع، فرقی و امتیازی نداشته باشند و همه آزاد و بدون وحشت و نگرانی از كسی و مقامی زندگی كنند. در این جهت منشی و مجری حقیقی و واقعی حقوق بشر، اسلام و قرآن و حضرت رسول اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) است.
این امیرالمؤمنین علی(علیه‌السلام) شاگرد یگانه مكتب پیغمبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) و وزیر و یار و یاور آن حضرت بود كه در آن زمانی كه به‌حسب ظاهر، زمامدار امور مسلمین بود می‌فرمود: «با من چنان‌كه با سركشان سخن میگویند سخن مگویید، و آنچه را در برابر مردم خشمگین پنهان میكنند از من پنهان مدارید، و با مدارا و چاپلوسی با من معاشرت ننمایید، و گمان نكنید كه شنیدن سخن حق بر من سنگین است، و مپندارید كه تعظیم نابجای خود را از شما درخواست دارم، ... زیرا من و شما بندگانی در اختیار پروردگاری هستیم كه جز او پروردگاری نیست».[1]
و هم او بود كه اجازه نمی‌داد درحالی‌كه سوار بود كسی با او پیاده و در خدمت او باشد؛ می‌فرمود: «این برای زمامدار فتنه است؛ یعنی باد در بینی او می‌اندازد و او را از دیگران متوقّع تواضع و احترام می‌نماید».[2]
و هم او بود كه برحسب منقول می‌فرمود: «هركس می‌خواهد نگاه به مردی از اهل آتش كند نگاه كند به شخص نشسته‌ای كه گروهی به احترام او ایستاده باشند».[3]
و هم علی(علیه‌السلام) بود كه در عهدنامه مالك اشتر تمام حقوق انسان و روابط افراد را با حكومت به نحوی كه دنیا هنوز هم به آن نرسیده است بیان فرمود.[4]
جورج جرداق مسیحی نویسنده كتاب الامام علی صوت العدالة الانسانیه در فصلی از این كتاب راجع به این عهدنامه بحث كرده است و مواد بیست و هشت‌گانه اعلامیه حقوق بشر را نوشته و در برابر هر مادّه‌ای از آن جمله‌ای از این عهدنامه را راجع به آن مادّه قرار داده است؛ سپس می‌گوید (قریب به این مضمون): این مواد اعلامیه حقوق بشر است و این تعلیمات و دستورات علی است كه وقتی ملاحظه كنیم می‌بینیم جمله‌هایی كه علی انشاء فرموده با توجه به این امتیازات كامل‌تر و تمام‌تر است:
1. این اعلامیه را در عصر ما پس از اینكه دنیا چهارده قرن جلو آمده و حوادث مهم و پیشرفت علم و انقلاب بزرگ و تحولات عمیق در فكر بشر به وجود آورده است نوشته‌اند درحالی‌که علی(علیه‌السلام) در چهارده
قرن پیش این مواد را با رساترین بیان در اختیار بشر گذارد و این حقوق را اعلام كرد.
2. این اعلامیه را پس از اینكه پیرامون مواد و حتی الفاظ آن، علمای بزرگ حقوق و متخصصان بررسی‌ها و مطالعات كردند و مجالس شور و تبادل نظر تشكیل دادند نوشتند ولی علی(علیه‌السلام) خودش بدون شور و مشورت با كسی و بدون مطالعه‌ای وقتی مالك را به استانداری مصر تعیین فرمود این عهدنامه را برای برنامه كار و تعیین حدود عمل اختیارات او مرقوم فرمود.
3. كسانی كه این اعلامیه را نوشتند و به دنیا اعلام كردند با تبلیغات رادیو و مطبوعات مِنّت‌ها بر سر بشر گذاردند كه ما این حقوق را به شما اعطا كردیم ولی علی(علیه‌السلام) به هیچ‌كسی مِنّتی نگذارد و این حقوق را اعطایی خود نمی‌دانست؛ چه آنكه بشر به حكم خدا و هدایت اسلام این حقوق را دارا است.