س521. در حوادث رانندگی ناشی از کار، خبرگان و متخصصین امر احراز تقصیر را به نحو درصد بیان می‌نمایند بدین نحو که مثلاً راننده یکی از خودروها 70% مقصر است و راننده خودرو دیگر نیز 30%، حال آیا محکمه ملزم به پرداخت دیه به نحو مذکور می‌باشد و یا صرف احراز تقصیر هریک به نحو تساوی ملزم به دریافت دیه می‌شوند؟
ج. در مورد مذکوره هریک به نحو تساوی دیه پرداخت می‌کند. والله العالم
س522. مینی‌بوسی در بلوار در حال حرکت با سرعت بیش از حد مجاز بوده، در همین حال موتورسیکلتی از فرعی وارد بلوار شده و باعث وقوع تصادف شده و راننده موتورسیکلت فوت نموده کاردان فنی نظر داده که علت تصادف
موتورسیکلت بوده به‌علت ورود از فرعی به اصلی لکن، سرعت مینی‌بوس نیز زیاد بوده که در تشدید تصادف مؤثر بوده است. حال آیا تمام دیه را باید راننده مینی‌بوس بپردازد یا قسمتی از دیه را باید بپردازد یا هیچ‌گونه مسئولیتی متوجه راننده مینی‌بوس در خصوص این قتل و پرداخت دیه نیست؟
در خصوص استفتاء پیوست نکات ذیل قابل امعان نظر است:
1. گاهاً عامل تصادف، با عامل قتل ناشی از تصادف دوتاست مثلاً در همین جریان تصادف موتورسیکلت و مینی‌بوس سرعت زیاد نمی‌تواند عامل تصادف باشد زیرا آنچه باعث بروز تصادف شده تخلفی که موتورسیکلت کرده است (ورود از فرعی به اصلی) می‌باشد و سرعت زیاد هیچ نقشی ندارد، زیرا اگر مثلاً سرعت این مینی‌بوس از این حد زیادتر بود مسلماً مینی‌بوس رد می‌شد و تصادف واقع نمی‌شد. امّا در همین مورد سرعت زیاد علی‌رغم اینکه عامل تصادف نیست می‌تواند عامل قتل باشد ـ زیرا هر تصادفی ملازم با قتل نیست ـ چه‌بسا اگر سرعت مینی‌بوس، سرعت مجاز بود، این تصادف منجر به ایراد صدمه می‌شد، نه قتل یا موجب ایراد خسارت مالی می‌شد نه قتل. مثال روشن‌تر اینکه کودکی با دوچرخه در وسط کوچه فرعی بوده است اتومبیلی با سرعت زیاد (100 کیلومتر) به وی می‌زند، و وی را پرت می‌کند و منجر به قتل وی می‌گردد.
2. عمل گاهی علت تامه است گاهی جزءالعلّه، لذا باید بررسی کرد و دید آیا در تصادف جزءالعله می‌تواند وجود داشته باشد، قابل تصور است.
3. اگر جزءالعله قابل تصور است، آیا مسئولیت بالسویه بر دو جزء تقسیم می‌شود، (چنانچه این امر از فتوای فقهای عظام در تصادم دو کشتی که هر دو مقصر هستند به دست می‌آید) یا به نسبت تقصیر، مسئولیت تقسیم می‌شود.
ج1و2و3. در مورد سؤال، اگر موتوری خود را به مینی‌بوس زده، در این صورت راننده مینی‌بوس ضمانی ندارد و اگر تقصیر هر دو بوده، خسارات وارده به‌طور مشترک است و صور مختلفی که مرقوم داشته‌اید باید هر موردی که پیش آمده ملاحظه و حکم آن با احراز صغری مترتب شود. والله العالم
س523. با عنایت به اینکه هرگاه کسی، دیگری را شبانه از منزلش فرا خوانده و بیرون برده باشد، تا زمانی که او را به منزل بازگرداند یا خود بازگردد، ضامن است، بفرمایید:
1. در صورتی که شخص مدعوّ در منزل مقتول یافت شود و دعوت‌کننده بتواند ثابت نماید که در قتل مدعوّ دخالتی نداشته است. هرچند نتواند قاتل را معرفی کند. آیا ضامنِ دیه مقتول است و اگر نتواند بی‌گناهی خود را ثابت کند، آیا می‌توان او را قصاص کرد؟
ج. اگر به طریق شرعی نفی قتل از خود بنماید، ضامن نیست. والله العالم
2. در صورتی که جسد شخص مدعو در حالی که به مرگ طبیعی از دنیا رفته است یافت شود، آیا دعوت‌کننده در این فرض ضامن است؟
ج. با فرض اینکه به مرگ طبیعی از دنیا رفته، دعوت‌کننده ضامن نیست. والله العالم
3. در صورتی که مدعو مفقود شده و خبری از مرگ یا حیات او نباشد، اگر شخص دعوت‌کننده بتواند ثابت نماید که هیچ‌گونه دخالتی در فقدان مدعو
نداشته مثلاً ثابت نماید که افراد معینی مدعو را ربوده‌اند و یا مدعو پس از آنکه با داعی از منزل خارج شد، به مسافرت نامعلومی رفته است. آیا در این صورت نیز ضمان بر عهده دعوت‌کننده است؟
ج. در فرض سؤال، دعوت‌کننده ضامن نیست. والله العالم
4. آیا ضمان دعوت‌کننده شامل مواردی مانند دعوت در روز، دعوت از محل کار، مغازه، مزرعه، باغ و... و دعوت تلفنی نیز می‌شود؟
ج. ظاهر این است دعوت و خروج باید در شب باشد ولی شمول محل دعوت به مغازه و محل کار و نیز شمول به دعوت تلفنی بعید نیست. والله العالم
س524. با توجه به اینکه فقها به تبعیت از روایت: «إِذَا دَعَا الرَّجُلُ أَخَاهُ بِلَیْلٍ فَهُوَ لَهُ ضَامِنٌ حَتَّى یَرْجِعَ إِلَى بَیْتِهِ» شخصی که دیگری را شبانه فراخوانده است، در صورت فقدان و قتل، او را ضامن می‌دانند بفرمایید:
1. کیفیت ضمان داعی به چه نحوی است؟
2. در فرض فوق، آیا مانند ضمان ید است؟
ج1و2. در فرض سؤال در صورت مقتول شدن شخص مدعوّ و احتمال استناد قتل به داعی و همچنین مفقود شدن مدعوّ، داعی ضامن است به تفصیلی که در مورد خودش مرقوم است و دلیل مطلب روایت یا روایات وارده در باب است و دلیل آن ضمان ید نیست و داعی بر مدعوّ، ید ندارد. والله العالم
س525. شخصی خارج از منزل خودش در محل تردد حیوانات در روستا گازوئیل تراکتور خود را تعویض نموده است و مقدار باقیمانده گازوئیل را در
ظرف باقی گذاشته و رفته و چند حیوان از باقیمانده گازوئیل خوردند و تلف شده‌اند. آیا این شخص ضامن حیوانات تلف شده است یا خیر؟
ج. در فرض سؤال که شخص در معبر عمومی و محل تردد حیوانات گازوئیل را گذاشته و سبب تلف حیوانات مردم شده، ضامن است و باید خسارت حیوانات تلف شده را بدهد. والله العالم