س558. طبق نظر فقهای عظام ـ کثر الله امثالهم ـ اگر با شکستن یا سوزاندن یا امثال آن بینی فاسد شود، موجب دیه کامل است. در این خصوص بفرمایید:
1. منظور از فساد چیست؟
2. با توجه به پیشرفت علم پزشکی که امروزه شکستگی بینی به سادگی و با هزینه کم قابل درمان است و معمولاً با شکستن، بینی فاسد نمی‌شود. آیا باز هم دیه کامل باید پرداخت شود یا اگر بینی بدون عیب ترمیم شد یکصد دینار تعلق می‌گیرد كه باید داد یا اینکه با نظر خبره پزشکی قانونی، دیه تعیین می‌شود؟
ج1و2. منظور از فساد بینی این است که بینی یا به کلی قطع شود یا بشکند یا باعث از بین رفتن حس شامه (بویایی) هر دو طرف شود که در این صورت باید دیه
کامل داده شود و در صورت معالجه و بهبود کامل و حصول صحت بی‌عیب، مشهور فرموده‌اند که دیه آن یکصد دینار است. والله العالم
س559. چنانچه شکستگی بینی همراه با عیب اصلاح شود، دیه دارد یا ارش؟ اگر دیه مقدّره دارد، میزان آن را اعلام فرمایید؟
ج. در فرض سؤال، اگر شکستگی استخوان بینی خوب شود و عیبی در آن باقی نماند، یکصد مثقال شرعی (18 نخود) دیه آن است. والله العالم
س560. ارش شکستگی غضروف بینی چگونه و به چه میزان تعیین می‌گردد؟ و در صورتی که شکستگی بینی همراه با ضایعات مثل کبودی زیر چشم و جراحت پوستی اطراف گردد، آیا دیه و ارش جداگانه‌ای بر آنها باید در نظر گرفت یا خیر؟ و آیا نقص زیبایی حاصله به وسیله شکستگی بینی ارش دارد یا خیر؟ در خصوص انحراف پستوم، مشکلات تنفسی، سنوزیت ثانویه و... ناشی از شکستگی بینی را چه باید کرد؟ آیا دیه دارند یا ارش، تکلیف چیست؟ و منظور از فلج کردن بینی و فاسد شدن بینی چیست؟
ج. در فرض سؤال، اگر غضروف (مارن) بینی به‌طوری بشکند که از جای خود پایین بیاید، دیه کامله دارد و اگر همراه با ضایعات دیگری باشد، آن ضایعات، ارش دارند که در مورد آن فعلاً باید مصالحه شود و کبودی زیر چشم، دیه‌اش سه مثقال 18 نخودی طلای مسکوک است و امّا مواردی که در اثر قطع بینی یا شکستن غضروف آن به‌طور قهری و قطعی حاصل می‌شود مانند نقص زیبایی، به‌جز دیه معینه شرعیه، چیز دیگری بر جانی نیست یعنی شرع مقدس با در نظر گرفتن آن، دیه را تعیین فرموده است و فاسد شدن بینی به این است که بینی به‌کلی قطع شود یا بشکند یا باعث از بین رفتن حس شامّه هر دو طرف بینی شود. والله العالم
س561. در کتب دیات برای از بین بردن هریک از سوراخ‌های بینی ثلث دیه کامل و سوراخ کردن بینی به طوری که هر دو سوراخ پرده فاصل میان آن پاره شود یا اینکه آن را سوراخ نماید در صورتی که باعث از بین رفتن آن نشود، موجب ثلث دیه کامل است و اگر جبران و اصلاح شود، موجب خمس دیه می‌باشد، پاسخ فرمایید:
اولاً: منظور از سوراخ کردن بینی چیست؟ آیا منظور، بسته شدن بینی است یا قطع شدن آن است یا تغییر شکل عضو آن؟
ج. مقصود از (نافذ) در کتب علما این است که چیزی از یک طرف بینی فرو رود از طرف دیگر خارج به نحوی که دو طرف بینی و دیواره وسط سوراخ بشود آنگاه اگر اصلاح شود و سوراخ‌ها بسته شوند، خمس دیه و اگر اصلاح نشود و سوراخ‌ها باقی بمانند، ثلث دیه است. والله العالم
ثانیاً: سوراخ کردن دیواره بین مجاری بینی از عوارض عمل جراحی داخل بینی نیز منظور هست یا خیر؟
ج. اگر معالجه داخل بینی متوقف بر سوراخ کردن دیواره وسط بینی باشد و با رضایت صاحب بینی انجام شود، معلوم نیست دیه داشته باشد. والله العالم
ثالثاً: با توجه به معالجات ترمیمی امروز، تکلیف چیست؟ همان دیه منظور است یا می‌توان کم یا زیاد نمود؟
ج. ترمیم بعد از جنایت موجب کم و زیاد شدن دیه نمی‌شود مگر مواردی که بین ترمیم و عدمش تفاوت باشد مثل مورد سؤال اول که به‌فرض اصلاح، خمس دیه و بر فرض عدمش، ثلث دیه ثابت است. والله العالم
س562. بر اثر درگیری و در مقام دفاع از نفس به طوری كه داشتم خفه می‌شدم در فروردین ماه 1357 در اثر گاز گرفتن بینی یكی از مهاجمان قسمتی از نوك بینی ایشان كنده شد و این موضوع مورد تأیید كارشناس پزشكی قانونی و ریاست دادگاه قرار گرفته است و در نظریه پزشكی قانونی نوشته شده است قسمتی از نوك بینی پارگی و كندگی دارد و نقص عضوی به وجود نیامده است. علی‌هذا نظر به اینكه طبق ماده 385 قانون مجازات اسلامی دیه از بین بردن نوك بینی كه محل چكیدن خون است نصف دیه كامل انسان تعیین شده، خواهشمند است در مقام استفتاء بیان فرمایید كنده شدن قسمتی از نوك بینی كه نقص عضو نیز ایجاد نشده باشد، همان میزان دیه را دارد یا خیر؟
ج. دیه كنده شدن نوك بینی كه به آن روثه گفته می‌شود، نصف دیه كامله است و در فرض سؤال كه قسمتی از نوك بینی جدا شده دیه مقدرّه ندارد و باید ارش داده شود و چون تعیین ارش در این زمان ممكن نیست، طرفین باید با مصالحه یكدیگر را راضی نمایند. بلی، اگر در مقام دفاع از خود بوده و به غیر این طریق راه دیگری برای دفاع نداشته، چیزی بر او نیست ولی اگر نزاع موضوعی در بین باشد، مرافعه شرعیه لازم است. والله العالم