حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی مدظله الوارف مرجع عالیقدر شیعه، صبح سهشنبه 16/12/1390 دبیر و اعضای ستاد عالی هماهنگی كانونهای فرهنگی مساجد كل كشور را به حضور پذیرفتند.
معظم له در این دیدار، با اشاره به اهمیت مركز قرار دادن مساجد در برنامههای فرهنگی اجتماعی فرمودند: هنری كه در اسلام مورد نظر است، هنر بندگی خدا، عمل به دستورات قرآن مجید و روایات اهل بیت علیهمالسلام است، و هنری كه در آن، خلاف اسلام و معارف اهل بیت علیهم السلام رفتار شود هنر نیست.
در ابتدای این دیدار، دبیر محترم این ستاد، به ارائه گزارشی در زمینه فعالیتهای این مركز پرداخت.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی مدظله الوارف مرجع عالیقدر شیعه، صبح سهشنبه 16/12/1390 دبیر و اعضای ستاد عالی هماهنگی كانونهای فرهنگی مساجد كل كشور را به حضور پذیرفتند.
معظم له در این دیدار، با اشاره به اهمیت مركز قرار دادن مساجد در برنامههای فرهنگی اجتماعی فرمودند: هنری كه در اسلام مورد نظر است، هنر بندگی خدا، عمل به دستورات قرآن مجید و روایات اهل بیت علیهمالسلام است، و هنری كه در آن، خلاف اسلام و معارف اهل بیت علیهم السلام رفتار شود هنر نیست.
در ابتدای این دیدار، دبیر محترم این ستاد، به ارائه گزارشی در زمینه فعالیتهای این مركز پرداخت.
قسمتی از بیانات مرجع عالیقدر به شرح ذیل است:
بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی سید الاولین و الآخرین و خاتم الانبیاء و المرسلین سیدنا ابی القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین و لاسیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم اجمعین الی یوم الدین.
قال الله تعالی: إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَاجِدَ الله مَنْ آمَنَ بِاللهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ. (1)
بنده از حضور شما عزیزان تشكر میكنم، و امیدوارم همه كسانی كه در مسیر تعظیم شعائر دین و احیای سنتهای اسلامی تلاش میكنند، و خالصانه در راه ترویج مكتب اهل بیت علیهم السلام قدم برمیدارند، مورد توجه خاص حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار بگیرند.
مسأله مسجد، از مسائل مهمی است كه سخن درباره آن باب گستردهای دارد و مجال وسیعی میخواهد.
قرآن كریم میفرماید: « إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَكَّةَ مُبَارَكاً»(2) ؛ اولین خانهای كه برای مردم بنا شد مسجد بود. اصلاً جامعه اسلامی یعنی جامعهای كه مركز آن مسجد باشد. مسلمانان هر كجا باشند ولو جمعیت زیادی هم نداشته باشد، مسجد دارند و نماز جماعت و اجتماعات دینی و سایر شعائر اسلامی را در آن اقامه میكنند.
در روایاتی كه از ائمه اهل بیت علیهم السلام به دست ما رسیده است نیز تأكید زیادی بر اهمیت مسجد شده است، مثلاً در روایتی كه مرحوم صدوق اعلی الله مقامه در كتاب شریف من لایحضره الفقیه روایت میكند، و در مكارم الأخلاق مرحوم طبرسی رحمه الله نیز آمده است میفرماید:
«مَنْ مَشَى إِلَى مَسْجِدٍ یَطْلُبُ فِیهِ الْجَمَاعَةَ كَانَ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ سَبْعُونَ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَی عَنْهُ سَبْعِینَ أَلْفَ سَیِّئَةٍ وَ یَرْفَعُ لَهُ مِنَ الدَّرَجَاتِ مِثْلَ ذَلِك»(3)؛ هر كس كه به برای نماز جماعت به مسجدی برود، برای هر قدمی كه بر میدارد 70 هزار حسنه در نامه عملش نوشته میشود، و 70 هزار گناه از او محو میگردد، و هفتاد هزار درجه بالا میرود.
اسلام از بدو ظهور خود اهمیت زیادی به مسجد و محور بودن آن داده است. وقتی كه پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله به مدینه آمدند، اولین كاری كه كردند مسجد ساختند، یعنی نشان دادند كه جامعه اسلامی باید بر مبنای مسجد و محوریت آن سیر داشته باشد.
اگر مساجد احیا شود و امر آن مورد اهتمام قرار بگیرد، سایر مطالب و اهداف مكتب پیشرفت میكند. باید كاری كنیم كه همه مردم اقبال حضور در مساجد را داشته باشند به خصوص جوانان.
مسجد، مركز بصیرت و معرفت است. مدرسهای است كه همه مردم در آن درس میخوانند و از آن استفاده میكنند.مسجد هم مانند دیگر برنامههای اسلام برای این است كه مردم زنده باشند و حیات طیبه داشته باشند. همانطور كه قرآن كریم میفرماید، همه دستورات و معارف پیامبر اكرم و اهل بیت او علیهم صلوات الله برای حیات طیبه مردم است:
«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اسْتَجیبُوا للّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاكُمْ لِما یُحْییكُم»(4)
مسأله مهم دیگری كه باید در مورد مساجد در نظر داشت استقلال مساجد است، یعنی اینكه مساجد باید طوری باشد كه تحت اشراف هیچ كسی درنیاید و استقلال اجتماعی و اسلامی داشته باشند، و دولتی هم نباشند. امام جماعتها هم كسانی باشند كه مستقل و قوی و شجاع و عالم باشند چرا كه هر چه علم و استقلال آنها بیشتر باشد، موجب توجه و رغبت بیتشر مردم به مساجد و حضور در آن میشود.
نكته مهم دیگر درباره هنری است كه فرمودید. اگر چه هنر در اینجا به معنای مذموم آن نیست، ولی باید توجه و دقت داشت كه هنر ما بندگی خدا، عمل به دستورات قرآن مجید و روایات اهل بیت علیهم السلام است.
اگر هنر را به معنای دیگری بگیریم كه منافات با مسجد بودن داشته باشد و بخواهیم جوانان را به آن عناوین جذب كنیم، جذب چیزهای دیگری میشوند، به طور مثال بعضی از همین هنرهایی كه به خاطرش، این همه جایزه میدهند و ملاهی و مناهی در آن ترویج میشود، یا ورزشهایی كه درست كردهاند و بابت آن مبالغ زیادی از بیت المال پرداخت میكنند اینها هنر نیست.
برنامه اسلام در مورد مساجد اینطور بود كه حلقههای دینی در آن درست میشد و بزرگانی مینشستند تا مردم از آنها استفاده كنند. مخصوصاً حلقه علمی حضرت سید الشهدا علیه الصلاة و السلام خیلی وسیع و پرفایده بود و بزرگان زیادی برای استفاده به آنجا میآمدند.
پس باید مساجد مركز و محور برنامههای دینی و اسلامی باشد و از برگزاری برنامههایی كه منافات با تعالیم و دستورات اهل بیت علیهم السلام دارد پرهیز شود.
مطلب دیگری كه باید توجه شود تعداد زیاد مساجد از صدر اسلام تا به حال میباشد، و هماكنون مساجد زیادی از قدیم باقی مانده است كه همه نشانگر علاقه و رغبت زیاد مردم به دین و مساجد است. الان در همین كشور چین اگر ملاحظه كنید مساجدی است كه سابقه هزار ساله دارد و نشان میدهدكه رغبت مردم به دین بسیار زیاد بوده است. الان هم همینطور است. مساجد زیادی ساخته میشود و باید این روند ادامه پیدا كند و در مملكت خودمان مساجد را روز به روز احیا كنیم و در اختیار خود مردم بگذاریم تا خود مردم آنها را اداره كنند.
در پایان مجدداً از حضور شما عزیزان تشكر میكنم، و امیدوارم كه خداوند به همه شما و كسانی كه در تعظیم شعائر اسلامی - كه بنابه فرموده قرآن كریم علامت تقوی است وَ مَنْ یُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ(5)- اهتمام میكنند، توفیق خدمت بیشتر به مكتب قرآن و معارف اهل بیت علیهم السلام را عطا فرماید. والسلام علیكم و رحمة الله و بركاته
پینوشتها:
1. سوره توبه؛ آیه18.
2. سوره آل عمران؛ آیه96.
3. من لایحضره الفقیه؛ ج4، باب ذكر جمل من مناهی النبی، ص3- مكارم الاخلاق؛ باب12، ص 432.
4. سوره انفال؛ آیه24.
5. سوره حج؛ آیه32.