بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی سید الاولین و الآخرین و خاتم الانبیاء و المرسلین سیدنا ابی القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین، و لاسیما مولانا بقیةالله فی الارضین الكهف الحصین و غیاث المضطر المستكین مولانا و سیدنا المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، و اللعن علی اعدائهم اجمعین الی یوم الدین.

اللهم صلّ علی علیّ بن موسی الرضا المرتضی الإمام التقی النقی و حجتك علی من فوق الارض و من تحت الثری الصدیق الشهید صلاة تامة كثیرة متواترة مترادفة كأفضل ما صلیت علی أحد من اولیائك.

قال الله تعالی:

بنده حقیر، خداوند را بر نعمتی كه عطا فرموده، و مشمول این عنایت قرار گرفته‌ام كه در مشهد مقدس و جوار ملكوتی حضرت ثامن الحجج علیه الصلاة و السلام مشرف باشم، و با شما سربازان امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف دیدار داشته باشم شاكرم.

و به شما عزیزان كه خودتان را برای خدمت به امام زمان علیه السلام، ترویج دین، نشر احكام و تحصیل معارف اهل بیت علیهم السلام آماده كرده‌اید، این افتخار را تبریك عرض می‌كنم. بدانید هیچ مقامی بالاتر از این نیست كه انسان در خدمت به معارف دین، ترویج اسلام، و رساندن پیام قرآن مجید به دنیای بشریت باشد.

ثواب‌ها، آثار و بركاتی كه در نشستن در جلسات درس و حضور در مدارس علمیه مترتب است قابل تصور نیست. در شب‌های مباركه قدر با آن عظمت، و با آن همه اعمال و ادعیه‌، بهترین اشتغالات مباحثه مسائل اسلامی، معارف دین، تفسیر قرآن مجید و مسائل فقهی است.

شما طلاب عزیز این مقام و فرصتی را كه برایتان شما فراهم شده است قدر بدانید. فرصت و توفیق بسیار بزرگی خداوند متعال نصیب شما كرده است تا در مدرسه‌ای كه اساتید و مدیریت دلسوزی دارد تحصیل علم كنید.

حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم به ابوذر می‌فرماید: «الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاكَرَةِ الْعِلْمِ‏ أَحَبُّ إِلَى اللهِ مِنْ قِیَامِ أَلْفِ لَیْلَةٍ یُصَلَّى فِی كُلِّ لَیْلَةٍ أَلْفُ رَكْعَةٍ وَ الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاكَرَةِ الْعِلْمِ‏ أَحَبُّ إِلَى الله مِنْ أَلْفِ غَزْوَةٍ وَ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ كُلِّه‏»(2)؛ یك ساعت علم‌آموزی و نشستن در مجلس علم نزد خداوند متعال دوست‌داشتنی‌تر است از قیام هزار شب كه در هر شب هزار ركعت نماز خوانده شود، و نیز از هزار غزوة و جهاد فی سبیل الله، آن هم غزوه‌هایی كه در ركاب خود حضرت رسول باشد، و همچنین از قرائت تمام قرآن. كه اباذر در اینجا پرسید: ای رسول خدا! از تمام قرآن؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: «مِنْ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ كُلِّهِ اثْنَا عَشَرَ أَلْفَ مَرَّة» بله، ثوابش بیشتر از خواندن تمام قرآن دوازده هزار مرتبه است.

و علّت آن را هم این‌گونه بیان می‌دارند كه «عَلَیْكُمْ بِمُذَاكَرَةِ الْعِلْمِ فَإِنَّ بِالْعِلْمِ تَعْرِفُونَ الْحَلَالَ مِنَ الْحَرَام‏» شما با علم‌آموزی، حلال و حرام خدا را می‌شناسید و به آن عمل می‌كنید، و آن را برای دیگران بیان می‌كنید.

ملاحظه كنید كه ثواب درس‌خواندن‌های شما چقدر زیاد است. می‌فرماید از همین قرآنی كه «یُكْتَبُ لَهُ بِقِرَاءَةِ كُلِّ آیَةٍ ثَوَابُ مِائَةِ شَهِیدٍ وَ یُعْطَى بِكُلِّ سُورَةٍ ثَوَابَ نَبِیٍّ مُرْسَل‏»(3) با این همه ثواب، یك ساعت نشستن در مجلس علم ثوابش از این بیشتر است؛ همین قرآنی كه نور است، و تاریكی‌ها را از بین می‌برد؛ چرا كه یك ساعت نشستن و مذاكره علم، وسیله ارتباط با حقایق قرآن می‌شود، و انسان را با روح قرآن متصل می‌كند.

الحمدلله ما از نظر علم و معرفت غنی و بی‌نیاز هستیم. هدایت‌های قرآن، و اهل بیت علیهم السلام كه در مثل نهج البلاغه، و روایات زیادی دیگری كه به ما رسیده است همه معرفت و علم است.

احادیثی كه ما از حضرت رضا علیه الصلاة و السلام كه به عالم آل محمد صلوات الله علیهم اجمعین نامیده شده‌اند داریم معارف و هدایت‌های بسیار بالایی است.

البته ائمه ما علیهم السلام همه عالم، و در علم علی السواء بودند، ولی به واسطه ظهور علومی كه از حضرت رضا علیه الصلاة و السلام ظاهر شد به ایشان این لقب را دادند.

شما خطبه‌ها و بیاناتی كه آن حضرت مخصوصاً در خداشناسی و توحید دارند ببینید. مثل این است كه این بیانات تالی تلو نهج البلاغه است، و همان زبانی كه امیرالمؤمنین علیه السلام داشتند، در دهان مبارك حضرت رضا علیه السلام بوده است.

غرض اینكه معارف دین را باید از اهل بیت علیهم السلام كسب كرد؛ چه در اصول باشد و چه در فروع؛ چه خداشناسی باشد، چه صفات ثبوتیه. اگر انسان بخواهد خدا را بشناسد باید از طریق اهل بیت علیهم السلام باشد. آن بزرگواران هیچ چیزی را جایی فروگذار نكردند، هر سؤالی كه در این رشته‌ها برای بشریت تا روز قیامت پیش بیاید این معارف جوابگوی آن است.

بزرگانی هم كه در مقام نقل احادیث و روایات اهل بیت عصمت وطهارت علیهم السلام بوده‌اند و آثار با ارزشی را از خود بجا گذاشته‌اند، بسیار مقام والایی دارند. طبق روایت كه «قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام رَجُلٌ رَاوِیَةٌ لِحَدِیثِكُمْ یَبُثُّ ذَلِكَ فِی النَّاسِ وَ یُشَدِّدُهُ فِی قُلُوبِهِمْ وَ قُلُوبِ شِیعَتِكُمْ وَ لَعَلَّ عَابِداً مِنْ شِیعَتِكُمْ لَیْسَتْ لَهُ هَذِهِ الرِّوَایَةُ أَیُّهُمَا أَفْضَلُ قَالَ الرَّاوِیَةُ لِحَدِیثِنَا یَشُدُّ بِهِ قُلُوبَ شِیعَتِنَا أَفْضَلُ مِنْ أَلْفِ عَابِدٍ»(4) كسی كه حدیث اهل بیت علیهم السلام را روایت می كند و دل شیعیان را محكم می كند این از هزار عابد افضل و بالاتر است.

امثال كلینی، شیخ صدوق و شیخ طوسی كه كتب اربعه ما را نوشتند، یا كتاب شریف عیون اخبار الرضا علیه السلام كه شیخ صدوق آن را نوشته است كه مربوط به حضرت رضا علیه الصلاة و السلام است، و یا كتاب كمال الدین صدوق كه تمامش مربوط به حضرت ولیعصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است اینها دارای مقام و مرتبت بالایی هستند، و سزاوار است كه انسان همه اینها را مطالعه كند.

همین شیخ كلینی اعلی الله مقامه كه در علوم دیگر هم بزرگ و متخصص بوده درباره یكی از خطبه‌های حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در معارف توحیدی می‌گوید: «اگر زبان تمام علمای ما از صدر تا ذیل یك زبان شود، و در دهان یك نفر باشد، بهتر و بالاتر از این خطبه در توحید و خداشناسی نمی‌تواند حرفی بزند.»

این معارف در اخلاق و تربیت و ادب هم ما را از همه جا بی‌نیاز می‌كند. همین دعای مكارم الاخلاق و شرح‌هایی كه بر آن نوشته شده را مطالعه كنید:‌ «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ بَلِّغْ‏ بِإِیمَانِی‏ أَكْمَلَ الْإِیمَانِ، وَ اجْعَلْ یَقِینِی أَفْضَلَ الْیَقِینِ، وَ انْتَهِ بِنِیَّتِی إِلَى أَحْسَنِ النِّیَّاتِ، وَ بِعَمَلِی إِلَى أَحْسَنِ الْأَعْمَال‏»

تا آنجا كه می‌فرماید «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ سَدِّدْنِی لِأَنْ أُعَارِضَ مَنْ غَشَّنِی بِالنُّصْحِ، وَ أَجْزِیَ مَنْ هَجَرَنِی بِالْبِرِّ، وَ أُثِیبَ مَنْ حَرَمَنِی بِالْبَذْلِ، وَ أُكَافِیَ مَنْ قَطَعَنِی بِالصِّلَةِ، وَ أُخَالِفَ مَنِ اغْتَابَنِی إِلَى حُسْنِ الذِّكْرِ، وَ أَنْ أَشْكُرَ الْحَسَنَةَ، وَ أُغْضِیَ عَنِ السَّیِّئَةِ.»(5) اینها همه درس و معرفت است، و تمام این فضائل و مناقب در وجود مبارك خودشان بوده است.

اگر پیام اخلاقی اسلام و قرآن را به گوش جهانیان می‌رساندیم، توجه دنیا به اسلام بیشتر می‌شد. مگر نه این است كه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله برای رساندن مكارم اخلاق مبعوث شدند، ما هم باید برای جهان و برای جوانان خودمان مكارم اخلاق را بیان كنیم.

امروز جامعه ما از مكارم اخلاق فاصله گرفته است. بعضی از جوانان ما به دنیای غرب و به كارهای خلاف و زشت افتخار می‌كنند. باید همه رسانه‌ها، قلم‌بدستان جراید و دانشمندان فقط مكارم اخلاق را برای مردم بگویند تا از این نكبت بی‌بند و باری و منجلاب فساد و رذالت نجات پیدا كنند.

ما هم باید خودمان را این طور بسازیم. خودسازی هم غیر از معارف و دستورات قرآن و اهل بیت علیهم السلام كسی را نمی‌خواهد. اینكه اخیراً قطب، پیر و مرشد و حرف‌های تازه‌ای درآمده، اینها همه انسان را از خداوند دور می‌كند. ما باید معارف و هدایت‌ها را مستقیم از خود اهل بیت علیهم السلام بگیریم و به آن عمل كنیم.

همه باید خطبه همام نهج البلاغه را حفظ كنیم، معنایش را بفهمیم، و در وجود خودمان آن را پیاده كنیم آنجا كه می‌فرماید: «فَهُمْ وَ الْجَنَّةُ كَمَنْ قَدْ رَآهَا فَهُمْ فِیهَا مُنَعَّمُونَ‏ وَ هُمْ‏ وَ النَّارُ كَمَنْ قَدْ رَآهَا فَهُمْ فِیهَا مُعَذَّبُونَ قُلُوبُهُمْ مَحْزُونَةٌ وَ شُرُورُهُمْ مَأْمُونَةٌ وَ أَجْسَادُهُمْ نَحِیفَةٌ وَ حَاجَاتُهُمْ‏ خَفِیفَةٌ وَ أَنْفُسُهُمْ عَفِیفَةٌ صَبَرُوا أَیَّاماً قَصِیرَةً أَعْقَبَتْهُمْ رَاحَةً طَوِیلَةً تِجَارَةٌ مُرْبِحَةٌ یَسَّرَهَا لَهُمْ رَبُّهُم‏»(6) ما كه می‌گوییم كلمات حكمت‌آمیز اهل بیت علیهم السلام را به جهان برسانید نظیر همین خطبه همام است.

ما باید به تشیع و ولایتی كه الحمدلله نصیبمان شده است افتخار كنیم البته انصافاً هر چه انسان هم در اوج فهم و معرفت باشد نمی‌تواند قدردان باشد و آن ‌طور كه باید ادای شكر اهل بیت علیهم السلام و هدایت و تعلیمات آنها را نماید، اما بالاخره در هر حدی كه می‌شود باید قدردان باشیم؛ اینها را بشناسیم، بخوانیم و بدانیم، و در وجود و كارهایمان ظاهر باشد و مردم ببینند.

امیدوارم با این حضوری كه برای خدمت به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف مطرح كردید انشاءالله به مراتب عالی و مقامات بلند نائل شوید، و امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف از شما خشنود باشند.

فرصت‌ها كه از دست بنده رفت، لیكن شما كه فرصت و نعمت جوانی را دارید قدر آن را بدانید كه بعدها قابل جبران نیست؛ «اغْتَنِمْ خَمْساً قَبْلَ خَمْسٍ: شَبَابَكَ قَبْلَ‏ هرَمِك‏»(7).

انشاء الله بتوانیم در این زمان و شرائطی كه وظائف سنگینی بر عهده علماء و مبلغین دین است انجام وظیفه نماییم، و آمادگی علمی برای رساندن این معارف به دنیا و پاسخگویی به شبهات را داشته باشیم. و السلام علیكم و رحمة الله و بركاته

 

1. سوره انبیاء؛ آیات106-105

2. مستدرك الوسائل؛ ج‏5، ب42، ح6176.

3. همان؛ ج‏4، ب10، ح4637.

4. كافی؛ ج1، باب صفة العالم و فضله و فضل العلماء، ح9.

5. صحیفه سجادیه؛ خطبه20.

6. نهج البلاغة؛ خطبه193.

7. وسائل الشیعة؛ ج1، ب27، ح285.