«الهیات در نهج البلاغة» كتابی ارزشمند از مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی مدظله الوارف است كه مشتمل بر هفده فصل میباشد.
معظم له در مقدمه این كتاب مینویسد: «شاید برخی از خوانندگان عزیز آگاه باشند كتابی پیرامون نهجالبلاغه و برخی از مطالب آن با شركت گروهی از اهل نظر و تحقیق زیر نظر بنیاد بینالمللی نهجالبلاغه در دست تألیف است كه توفیق نویسندگان و دستاندركاران آن، خدمت ارزندهای به معارف، و راهنمایی نسل معاصر به حقایق و فرهنگ و علوم اسلامی خواهد بود.از اینجانب نیز دعوت شد كه پیرامون یكی از موضوعات، مقالهای تقدیمكنم كه به علّت اهمیت موضوع و عدم قابلیت خود، از قبول آن با وجود اصرار و دعوت مكرّر، خودداری كردم.
حقیر با توجّه به عجز و قصوری كه دارم، جسارت ورود در این امر بزرگ را نداشتم و واقعاً دور از ادب میدیدم كه در این میدان وسیع و بیكرانهای كه تهمتنان و پهلوانان، توانایی عرض وجود ندارند، ضعیفی چون من قدم گذارَد ....
پس چه باید كرد و چه باید گفت و نوشت؟ آیا نباید قلم به دست گرفت و زبان باز كرد و سخنی گفت چون مقال و كلامی درخور این موقف متعالی نیست، یا اینكه باید گفت و نوشت و در زمره و گروه خریداران یوسف نشست پس شایسته آن است كه هر كس به گمان خود قطرهای از این اقیانوس بیكران بردارد یا دانهای از این خرمن بیحدّ و حصر برگیرد و آن را در معرض نظر دیگران قرار دهد تا با بررسی آن، از آن استفاده نموده و بهرهمند شوند.....
بنابراین، این ناچیز نیز به خود جرأت داد و از خداوند تعالی استخاره نمود و از موقع رفیع ولایت حضرت مولی علیهالسلام، ضمن عرض معذرتهای شایان، استجازه كرد كه موروار، رانِ ملخی را به درگاهِ چاكرانِ آن سلیمانِ مُلك ولایت هدیه نماید و «إنّ الهدایا علی مقدار مهدیها». البتّه از میان بحثهایی كه مطرح شده بود، مباحث متعدّدی با اشتغالات فعلی اینجانب و تحقیقاتی كه در آن رشتهها دارم، مناسبتر بود و چه بسا آن مباحث را جامعتر و كاملتر مینگاشتم چراكه در آن زمینهها نوشتههایی دارم، ولی چون آن مباحث را قبلا انتخاب كرده بودند، من بحث «الهیات در نهجالبلاغه» را با اینكه اهمیت آن از تمام مباحث بیشتر، و احتمال اشتباه و خطا در آن عظیمتر و خطرناكتر است، برای بررسی و تحقیق برگزیدم.»
عناوین و فصول این اثر ارزشمند به شرح ذیل میباشد: فصل اول: الهیات، فصل دوم: اللّه، محور مطالب و مقاصد قرآن و نهجالبلاغه (جهانبینی اسـلامی در نهجالبـلاغه، ناتوانی اندیشهها از شناخت حقیقت خدا، توحید و جنبههای مختلف آن)، فصل چهارم: ادلّه توحید ذاتی در نهجالبلاغه، فصل پنجم: توحید صفاتی و افعالی در نهجالبلاغه، فصل ششم: صفات ثبوتیه در نهجالبلاغه، فصل هفتم: علم خدا در نهجالبلاغه، فصل هشتم: قدرت خدا در نهجالبلاغه، فصل نهم: صفات سلبیه در نهجالبلاغه، فصل دهم: صفات و اسماءِ خدا در نهجالبلاغه، فصل یازدهم: ادلّه صفات و اسماء در نهجالبلاغه، فصل دوازدهم: نفی معانی و احوال و صفات و غیبت صفات در نهجالبلاغه، فصل سیزدهم: عدل الهی در نهجالبلاغه، فصل چهاردهم: سنن تكوینی الهی در نهجالبلاغه، فصل پانزدهم: عنایت الهیه به هدایت انسانها با بعث انبیا و تعیین حجج در نهجالبلاغه، فصل شانزدهم: عنایت كبرای الهی به بعث خاتمالانبیاء و نزول قرآن و شرایع اسلام در نهجالبلاغه، فصل هفدهم: سنن الهی در تشریعیات و حكمت آنها و اهداف تشریعی الهی در نهجالبلاغه.