بقیع، از چهارده قرن پیش تا امروز همواره زیارتگاه مسلمین و مركز بیداری و تذكار خاطرات رجال و شخصیّتهای بزرگ اسلام بوده است.
این قبرستان، پس از روضه مقدّسه نبویّه، یكی از منابع مهمّ تاریخ اسلام است كه وجود شخصیتهای تاریخی اسلامی را اثبات و تأیید مینماید كه در حدود ده هزار نفر از صحابه نبیّ مكرّم اسلام صلی الله علیه و آله در این قبرستان مدفون میباشند.
امّا با این همه عظمت برای این مكان مقدّس، وضع كنونی آن در حال حاضر بسیار موهن است و اهانتی كه به رجال و شخصیتهایی كه در این گورستان مدفونند شده، فوق العاده تأسّف آور و رقّت انگیز است.
تقریباً جز اقلیت غیر قابل توجهی به اسم وهّابی ها كه در سایه حمایت استعمارگرانی همچون انگلیس عرض وجود نموده و موجودیت دارند و گروهی از مردم غافل از حقایق جریانها و دخالت سیاست در امور كه فریب تبلیغات عوام فریبانه آنها را خوردهاند، اكثریت مسلمانان از این استخفاف و اهانت سخت ناراحت و آزرده خاطرند.
در هیچ كجای دنیا نسبت به قبور بزرگان خود این همه بیادبی و بیاحترامی روا نمیدارند و در هر كجا دفن اموات مرسوم است، قبور اموات و مقبره آنها نیز محترم است.
اساس نقشه تخریب آثار و ابنیه اسلامی نقشه بسیار عمیق و خائنانهای بود كه بیگانگان برای محو مستندات و شواهد عینی و اثری تاریخ اسلام كشیده بودند و در موقعی كه برای تسلّط بر كشورهای اسلامی دست به تفرقه و فرقه سازی بودند، مثلاً علی محمد شیرازی و حسینعلی نوری را در ایران به ادّعای بابیت و مهدویت و نبوّت و بلكه الوهیت برانگیختند و در هند غلام احمد قادیانی به اصطلاح فرقه مزدور احمدیه را ساخت، در عربستان نیز فرقه وهابی را وسیله دست ساختند و محمدبن عبدالوهاب را به مزدوری گرفتند و مهمترین مقصد آنها علاوه بر غارت معادن بزرگ نفت، از میان بردن آثار اسلامی بود كه حتّی روضه مقدّسه پیغمبر صلیالله علیه وآله را نیز فرا گرفت.
شاید تا قبل از قرن معاصر و قریب به آن، عمده منابع تاریخ و مصدر آن، كتابها و نوشتههایی بود كه بر اساس نقلیات مسند و غیر مسند و مطالعات گسترده آنها در كتابهای متعدّد تدوین شده بود و شناخت مطالب معتبر آنها از غیر معتبر هم كار همه كس نیست و اهل فن و افراد بصیر به تاریخ و مسائل مربوط به آن میتوانند در مواردی كه اختلاف نقل باشد با تحقیق و بررسی اظهار نظر نمایند.
با كاوشها و فحصهایی كه علمای باستان شناس از مدّتی قبل آغاز كرده و روز به روز بر تكامل آن افزوده، منبع مهمّ دیگری نیز بر منابع تاریخی و شناخت ملل افزوده شد كه اگر چه در گذشته هم این منبع مورد توجّه بود، لیكن عمق وسعت فعلی را نداشت و در عصر ما یكی از منابع مهم تاریخ و شناخت احوال اقوام و ملل آثاری است كه از آنها باقی مانده و حتّی با حفریات كشف میشود؛ بناها، معابد، قبرها، سكّهها، ظرفها، زیورها و آثار هنری و چیزهای دیگر امروز از بزرگترین معرّف های تمدّن و اوضاع و احوال اجتماعی ملل است.
خوشبختانه تاریخ اسلام از جنبه تاریخی بر اساس نقلها و روایات بسیار مورد اعتبار و اعتماد است و از همان صدر اسلام، تاریخ نویسی و نقل حدیث و روایت جریانهای مختلف شروع و حوادث و وقایع ثبت و ضبط گردیده و فترتهای طولانی كه موجب فراموش شدن تاریخ شود در تاریخ اسلام پیش نیامده و همچنین وقایعی كه موجب محو كتابهای تاریخی و ایجاد فاصله گردد اتفاق نیفتاده و سیر تاریخ اسلام از تمام ابعاد، مشخص و معلوم است و استنتاج و استنباط تاریخی بر اساس مطالعات روی تواریخ و احادیث كاملاً باور بخش و اطمینان آور است و به طور مسلّم آن بخش از تاریخ ما كه مثلاً به یك قرن پیش مربوط میشود با بخشی كه به سیزده و چهارده قرن پیش ارتباط دارد، در اتقان و استحكام تفاوت ندارد بلكه گاهی بخش دوم از اول بیشتر مورد اعتماد است و مستندات آن قویتر است و خلاصه اشخاص متخصص و دانشمند میتوانند به وسیله همین تواریخ به اوضاع و احوال اجتماعی مردم در این چهارده قرن و حقایق و وقایع مهمّی كه در سرنوشت این امّت تأثیر داشته است واقف شوند، و در حقیقت اگر بنا باشد امروز هم برای قرن حاضر تاریخی بنویسیم، از حدود همان تاریخ نویسی مورّخین اسلامی تجاوز نمیكند.
از جنبه مؤیدات و شواهد خارجی و عینی و آثار باقیمانده از حوادث نیز تاریخ اسلام غنیّ و كامل و دارای پشتوانههای بسیار محكم است و از این جهت هم هر چه شخص دیر باور باشد و یا نخواهد از روی غرض بعض حقایق را انكار كند یا شبهه و شكّ در آن ایجاد نماید، در تاریخ اسلام بالخصوص بخشهایی از آن كه با معرّفی اصل رسالت و واقعه ظهور و انقلاب اسلام و سیره پیغمبر اكرم صلیالله علیه وآله و امور مهمّ دیگر ارتباط دارد اینگونه اظهار شك و تردیدها قابل قبول و مورد اعتنا نیست.
اگر چه تاریخ اسلام و مسلمین معتبرترین تاریخ تمام ادیان و جوامع بشری است و بلكه به شهادت بعض مورخین یگانه دینی كه تاریخ معتبر و مورد اعتماد دارد اسلام است از ناحیه این شواهد تاریخی و مؤیدات كه مخصوصاً برای دراز مدت و آیندههای بسیار دور حفظ آنها مفید است، بسیار غنی و سرشار از شواهد خارجی و عینی است یعنی همه نقاط مهم تاریخ اسلام و مسلمانان را مشاهد و مواقف و ابنیه و قبور و مساجد و اوضاع جغرافیائی ممالك و كشورها تأیید میكند و در كشورهای پهناور عالم اسلام همه جا آثار تمدّن مسلمین و فتوحات آنها به چشم میخورد حتّی در كشورهایی مثل اسپانیا كه پس از آن عصر طلائی اسلامی به آن سرنوشت اسفناك و بیرحمیها و وحشیگریهای مسیحیها و محاكم تفتیش كذائی و شكنجه و اعدامهای دسته جمعی و جنایات دیگر دچار شد، امروز آثار اسلامی تمدن مسلمین را در آنجا به جهانیان عرضه میدارند كه اگر به كتابهایی مثل (الآثار الاندلسیّة الباقیة) مراجعه فرمائید به عمق این مطالب تا حدی آگاه میشوید و بخش عمدهای از بودجه كلان اسپانیا از عوائدی كه از راه توریستی و كسانی كه از اطراف جهان برای مشاهده آثار عصور اسلامی به این كشور سفر مینمایند تأمین میشود.
مكّه مكرّمه و مدینه منوّره از این جهت كه گفته شد بیشتر از هر نقطه اهمیت و موقعیت دارد و آثار و ابنیه این دو شهر و نواحی آن همه از مصادر تاریخ ما و بلكه ادیان به اصطلاح ابراهیمی است و اگر این دو شهر را علاوه بر جنبههای روحانی و معنوی موزه بزرگ عالم اسلام و وحی بدانیم گزاف نگفتهایم.
در این دو شهر تا قبل از تخریبهای پیدرپی وهابیها مشاهدی موجود بوده كه هر یك گوشهای و ناحیهای از تاریخ پیامبر بزرگ اسلام را بازگو مینمود و آثار ارزندهای از تاریخ زندگی و تلاشهای آن حضرت در راه ابلاغ وحی و رسالت اسلام بود.
مشاهدی كه همه در سلسله اسناد تاریخی اسلام و سوابق حرمین شریفین قرار دارد و معرّف سلسله نسب پیغمبر صلیالله علیه وآله بوده و حتّی از اوضاع دوران جاهلیت، ما را با خبر میسازد.
و خلاصه تمام مسجد مدینه و مسجد الحرام و تمام شهر مدینه و مكه و بقعهها و اماكن و مساجد و حتی چشمهها، چاهها، راهها، كوهها و سرزمینها و قراء واقع در اطراف و نواحی این دو شهر همه از سر گذشت اسلام و چگونگی ظهور و سیر آن حكایت میكند و مسلمانان كه به حفظ تاریخ و شرف و سوابق درخشان خود و احیای آثار اسلامی علاقه دارند، باید همگان در حفظ این آثار و بازسازی آنچه ویران شده اقدام نمایند و حرمین را از دستبرد استعمار و تصرّفات ویرانگرانه آنها خارج نمایند.
این آثار و نشانهها و بناها بهتر از كتب سیره، مردم را با سیره پیغمبر صلیالله علیه وآله آشنا میسازند.
كتابهای سیره فقط به نظر اهل مطالعه میرسد در حالی كه این آثار را عموم مردم كه از دور و نزدیك میآیند مشاهده مینمایند و از آن بركتها و درسهای بزرگ میگیرند.
به نظر حقیر، حتی باید نامهای اصلی كل اماكن و زمینهایی كه در عصر رسالت و در لسان روایات مذكور است حفظ شود و بالخصوص نامهای متعلق به مسجد النبی و مسجد الحرام و درها و ستونها و سایر متعلقات آن نباید تغییر كند، زیرا همه اینها محفظه تاریخ اسلام است و كسانی كه این ویرانگریها را مرتكب شدهاند بزرگترین دشمنی و خیانت را به تاریخ اسلام نمودهاند.
حفظ این اماكن علاوه بر آن كه از جنبه تعظیم شعائر شرعاً لازم است به ملاحظاتی كه بیان شد نیز لازم است و تخریب این بقاع، صرف نظر از هتك و توهین، موجب تزلزل و سستی مبانی تاریخ میشود و تخریب این مشاهد و آنها را به این صورت در آوردن كه نه سنگ قبری داشته باشند و نه امتیازی و در معرض محو و فراموشی قرار بگیرند از سوزاندن كتب تاریخ، خسارتش برای یك امّت و ملّت اگر بیشتر نباشد كمتر نیست.