حضرت آیت الله العظمی صافی در آخرین جلسه درس خارج فقه خود در سال تحصیلی حوزه و قبل از شروع تعطیلات، خطاب به حوزویان و طلاب فرمودند: مكرر عرض كردهام كه حوزه و طلبه تعطیلی ندارد و همیشه باید در مقام كسب و تحصیل علم باشد و با توجه به شرایط خاص این زمان، از فرصتهای بدست آمده در جهت تحقیق و مطالعه، كمال استفاده را ببرند.
معظم له به قدرت و احاطه و اشراف علمای سابق بر همه مسائل پیرامون خویش اشاره كردند و افزودند: سابقاً علما در هر مجلسی كه جمع میشدند، به بحث علمی میپرداختند و از مطالب متفرقهای كه امروزه نقل مجالس است خبری نبود و به همین جهت بود كه قوّت علمی آنان زیاد میشد و اثر درس بیشتر بود.
ایشان اثر بحث و مناظره علمی را بیشتر از درس و مطالعه صرف دانستند و بیان داشتند: حوزه به نحوی بود كه همه جا صحبت علمی بود؛ صحبت از كتابهای مختلف و مسائل مختلف علمی پیش میآمد و این بحثها طلاب را مجبور میكرد تا بیشتر مطالعه و تحقیق كنند.
این مرجع تقلید با واجب كفایی خواندن درس و بحث برای حوزویان فرمودند: فرق نمیكند كه مدرسه و كلاس باشد یا نباشد، اگر واجب است درس بخوانیم، مدرسه و كلاس هم كه نباشد باید درس و مطالعه داشته باشیم و تحقیق كنیم. باید زحمت كشید و با این همه سوالات كه در زمینههای مختلف ایجاد میشود بیكار بودن و مطالعه نداشتن در شأن یك طلبه و عالم اسلام نیست.
ایشان به ضرورت آشنایی طلاب در زمینههای مختلف علمی اشاره كردند و اظهار داشتند: در همه رشتهها باید مطالعه و تحقیق شود از جمله در رجال، تاریخ اسلام، كلام، الهیات و به خصوص در فرق تازهای كه هر روز از گوشه و كنار دنیا سر در میآورند، باید مطالعه و تحقیق شود.
معظم له به تبلیغات گسترده و انتشار كتب در ابعاد وسیع توسط فرق ضاله وهابیت و سلفیها اشاره كردند و تصریح كردند: مسئولیت سنگین و خاصی برعهده روحانیت است كه در مقابل این هجمهی وسیع و نشر اكاذیب و افتراها، ایستادگی كنند؛ حاضر جواب باشند و هر كجا و هر بحثی كه پیش آمد، از عهدهی جواب آن برآیند.
حضرت آیت الله العظمی صافی، در بیان احاطه و اشراف علما به محیط پیرامون خود به نقل خاطرهای از حضرت آیت الله بروجردی اشاره داشتند و فرمودند: مرحوم آیت الله بروجردی گفتند كه دیدم اشخاصی میآیند و سوالات خاصی از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و رابطهی با ایشان مطرح میكنند و كنجكاو شدم و پس از بررسی متوجه شدم كسی كه خود را بسیار متدین معرفی كرده، آمده است و در میان برنامهی دعای ندبه كه برگزار میكند ایجاد شبهه میكند و بدین وسیله افكار و عقاید خود را بین مردم القا میكند. ایشان فرمودند كه من تكلیف خود دانستم و یك ماه مبارك رمضان فقط به صحبت پیرامون این مطلب پرداختم تا بتوانم مردم را نسبت به موضوعات مطرح شده آگاه كنم.
معظم له ادامه دادند: همانطور كه در روایت آمده است علما چشم دین و اسلام هستند و باید اطراف را ببینند و بدانند چه میگذرد؛ قبلاً چه بوده و الان چه شده است و نسبت به مطالب و مسائل حساس باشند و احساس مسئولیت كنند. اگر عالمی در خانه بنشیند و فقط به عبادت بپردازد گروههای باطلی كه پیش آمدهاند، بیشتر میشوند و دیگر چیزی نمیماند.
ایشان با انتقاد نسبت به شیوهی تجلیل از علمای گذشته افزودند: میبینید كه مدام برای علما كرامت نقل میكنند. برای علما فعالیت نقل كنید، ببینید كه اینها با چه كسانی مبارزه كردهاند و در پاسخگویی به شبهات چقدر زحمت كشیدهاند؛ نقل این مطالب مهم است و اینكه شیعه و مذهب مردم را حفظ كرده باشند و در این مقامات كار كرده باشند.
این مرجع تقلید ضمن تبیین رسالتهای حوزه علمیه و علماء، نسبت به نفوذ فرق و افكار ضاله در بعضی مناطق هشدار دادند و فرمودند: علما باید در مقام باشند كه فتنه را بخوابانند و صدای فتنهگران را خفه كنند تا آنها نتوانند جوانان ما را گمراه و مردم بیاطلاع را منحرف كنند. اینكه بنشینیم و بگوییم كه چیزی نمیدانیم، این ادای وظیفه نیست و در این خصوص مسئولیم. به ویژه در این زمان همه موظفیم كه مواظب جهات دینی و مذهبی مردم باشیم و آن را كنترل و حفظ كنیم.
معظم له با اشاره به گستره فضای تبلیغی حوزههای علمیه فرمودند: كل دنیا باید زیر نظر علما باشد. در گذشته اگر جنگی در چین میشد، تا خبر آن به ایران برسد جنگ تمام شده بود و به تاریخ پیوسته بود ولی امروزه اگر اتفاقی در گوشهای از جهان بیافتد در تمام دنیا عكس العمل دارد و علما باید خود را مدافع دین و مذهب بدانند.
ایشان با اشاره به سختیهای زندگی و مشكلات مادی طلاب در عصر حاضر فرمودند: علمای قبل در نهایت فقر زندگی میكردند و نان خالی میخوردند تا استقلال اقتصادی داشته باشند و حاجت به كسی نداشته باشند و آن كسی كه میخواهد به حوزه بیاید باید بتواند قناعت و صبر پیشه كند.
معظم له در پایان با آرزوی توفیق و موفقیت برای كلیه طلاب و علمای اسلام بیان داشتند: همانطور كه در دعای عهد میخوانیم باید در تلاش باشیم حوائج حضرت ولی عصر ارواحنا فداه را برآورده سازیم و از حوائج حضرت همین است كه در مقام كسب علم و معارف اهل بیت علیهم السلام و مدافع و پاسدار حریم اسلام و مذهب باشیم.