مستثنیات دین

س768. آیا منزل مسکونی که شخص فقط همین ملک را دارد و ملک دیگری ندارد، جزء مستثنیات دین است یا خیر؟

ج. منزل مسکونی از مستثنیات دین است. والله العالم

س769. احتراماً مستدعی است نظر صریح حضرتعالی را در مورد مسائل مطروحه ذیل بیان فرمایید:

دیون بدهکار معسر و بیت‌المال

س767. با توجه به روایات معتبره‌ای که می‌فرماید بر امام است که دین بدهکارانی را که قادر به ادای دین نیستند، بپردازد، مقرر فرمایید:

مطالبه طلب از مدیونی که دیونش بیش از اموالش باشد

حکم معاملات معسر

س764. آیا معاملات معسر در حکم احتیال (کلاهبرداری) است؟ و آیا می‌توان بر آن آثار حقوقی اعم از اینکه مال به مالکیت محتال در نیاید و منافع مدت تصرف را ضامن باشد و در معامله با اموال محتیله حکم معامله با مال غیر را کرد یا خیر؟

ج. معاملات معسر کلاهبرداری نیست البته اگر حکم به افلاس او شده در اموال موجود در حال حکم به افلاس ممنوع التصرف است و در اموالی که بعداً پیدا کرده، معاملات او صحیح است. والله العالم

تبدیل جزای نقدی به حبس یا شلاق

س763. در مورد تبدیل جزای نقدی به دیگر مجازات‌های تعزیری بفرمایید:

1. در صورت عدم پرداخت جزای نقدی از ناحیه محکوم، آیا می‌توان جریمه را به حبس تبدیل کرد؟

2. آیا از جهت جواز یا عدم جواز تبدیل، بین جزای نقدی که جانشین تعزیر بدنی است و جزای نقدی که ابتداءاً مورد حکم قرار می‌گیرد تفاوت وجود دارد؟

3. در صورت عدم تمکن از پرداخت جریمه نقدی، آیا می‌توان آن را به تعزیر بدنی یا حبس تبدیل کرد؟

حبس مدیون قبل از اثبات اعسار

بازداشت افراد به دلیل دیون مالی

س758. آیا بازداشت افراد به صرف دیون مالی و یا به احتمال فرار مدیون از پرداخت دیون جایز است؟

ج. قبل از ثبوت حق به‌طورکلی بازداشت متهم جایز نیست. بلی، در بعضی موارد مثل اینکه بعد از ثبوت حق مالی مدّعی‌علیه ادعای افلاس کند حاکم می‌تواند او را تا کشف حال بازداشت نماید. والله العالم

س759. آیا بازداشت افراد و نگهداری افراد در زندان به استناد قوانین معروف یوم الاداء در حالی که اموالی ندارند جایز است؟

کلی بودن عنوان اعسار و راه‌های ثبوت آن

فقه است یا فقط حاکم بر امورات مالی و محدود به مسائل مالی است؟

ج. اعسار یعنی در مضیقه مالی بودن و در مضیقه بودن هر جا اثر خاص خود را دارد و محدود به جای خاصی نیست. والله العالم

س753. راه‌های ثبوت اعسار را چه می‌دانید؟ آیا فقط راه تشخیص منحصر به طرق بینه و قسم است یا از استظهار و کشف و علم و امثال آن نیز در ثبوت آن می‌توان استفاده نمود؟

ج. با علم و استظهار هم اعسار ثابت می‌شود. والله العالم

تعریف معسر

س750. معسر از نظر شرع مقدس اسلام و جامعه اسلامی به چه کسی گفته می‌شود و دارای چه شرایطی باید باشد؟

ج. به طور کلی، معسر به شخصی گفته می‌شود که جهت ادای دین خود با مشکل مالی مواجه است. والله العالم

س751. به نظر جنابعالی معسر به چه کسی گفته می‌شود؟ آیا به صرف نداشتن مال به کسی معسر گفته می‌شود یا اینکه باید امکان تحصیل مال نیز نداشته باشد تا به او معسر اطلاق شود؟