مسأله 1807. اگر از معدن طلا، نقره، سرب، مس، آهن، نفت، ذغال سنگ، فیروزه، عقیق، زاج، نمك و معدن‎های دیگر چیزی به دست آورد، در صورتی كه به مقدار نصاب باشد، باید خمس آن را بدهد.

مسأله 1808. نصاب معدن، 15 مثقال معمولی طلای سكه‎دار است، كه مساوی با بیست مثقال شرعی است، یعنی اگر قیمت چیزی را كه از معدن بیرون آورده به 15 مثقال طلا برسد، باید خمس آن را بدهد، و احتیاط آن است كه مخارجی را كه برای به دست‌آوردن مصرف كرده، در مقام احتساب نصاب كم نكند، و در مقام ادای خمس آنچه را پس از كم‌كردن این مخارج باقی می‎ماند، بدهد.

مسأله 1760. در هفت چیز خمس واجب می‎شود:

اول ـ منفعت كسب.

دوم ـ معدن.

سوم ـ گنج.

چهارم ـ مال حلال مخلوط به حرام.

پنجم ـ جواهری كه به واسطه غـواصی، یعنی فرورفتن در دریا به دست می‎آید.

ششم ـ غنیمت جنگ.

هفتم ـ زمینی كه كافر ذمی از مسلمان بخرد، و احكام هر كدام از موارد فوق مفصلاً گفته خواهد شد.

مسأله 1758. برای شش نفر مستحب است در ماه رمضان اگر چه روزه نیستند از كاری كه روزه را باطل می‎كند خودداری نمایند:

اول ـ مسافری كه در سفر، كاری كه روزه را باطل می‎كند انجام داده باشد، و پیش از ظهر به وطنش یا به جایی كه می‎خواهد ده روز در آنجا بماند برسد.

دوم ـ مسافری كه بعد از ظهر به وطن خود یا به جایی كه می‎خواهد ده روز در آنجا بماند برسد.

سوم ـ مریضی كه پیش از ظهر خوب شود، و كاری كه روزه را باطل می‎كند انجام داده باشد.

چهارم ـ مریضی كه بعد از ظهر خوب شود.

مسأله 1757. روزه تمام روزهای سال، غیر از روزه‎های حرام و مكروه كه گفته شد، مستحب است، و برای بعضی از روزها بیشتر سفارش شده است كه از آن جمله است:

1. پنجشنبه اول و پنجشنبه آخر هر ماه و چهارشنبه اولی كه بعد از روز دهم ماه است، و اگر كسی این‌ها را به جا نیاورد، مستحب است قضا نماید، و چنان‌چه اصلاً نتواند روزه بگیرد، مستحب است برای هر روز یك مد طعام یا 6/12 نخود نقره به فقیر بدهد.

2. سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم هر ماه.

3. تمام ماه رجب و شعبان، و بعضی از این دو ماه اگر چه یك روز باشد.

مسأله 1748. روزه‌گرفتن در روز عید فطر و قربان حرام است، و نیز روزی را كه انسان نمی‎داند آخر شعبان است یا اول رمضان، اگر به نیت اول رمضان روزه بگیرد، حرام می‎باشد.

مسأله 1749. اگر به واسطه گرفتن روزه مستحبی، حق شوهر از بین برود، روزه بر زن حرام است، و احتیاط مستحب آن است كه اگر حق شوهر هم از بین نرود، بدون اجازه او روزه مستحبی نگیرد.

مسأله 1734. كسی كه به واسطه پیری نمی‎تواند روزه بگیرد یا برای او مشقت دارد، روزه بر او واجب نیست، ولی در صورت دوم باید برای هر روز یك مد گندم یا جو و مانند این‌ها به فقیر بدهد، بلكه در صورت اول نیز بنابر احتیاط لازم، یك مد طعام بدهد.

مسأله 1735. كسی كه به واسطه پیری روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد، قضای روزه‎هایی را كه نگرفته، بنابر احتیاط مستحب به جا آورد.