مسأله 1739. اول ماه به پنج چیز ثابت میشود:
اول ـ آن كه خود انسان ماه را ببیند.
دوم ـ آن كه عدهای كه از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا میشود، بگویند ماه را دیدهایم، و همچنین است هر چیزی كه به واسطه آن یقین پیدا شود.
سوم ـ آن كه دو مرد عادل بگویند كه در شب ماه را دیدهایم به شرط این كه صفت ماه را بر خلاف یكدیگر نگویند، و قول آنها قابل تصدیق باشد. پس اگر بر خلاف هم صفت ماه را بگویند یا هوا ابر باشد، و یا اگر آسمان صاف باشد هیچ كس غیر از دو نفر نبیند، كفایت نمیكند.
چهارم ـ آن كه سی روز از اول ماه شعبان بگذرد كه به واسطه آن، اول ماه رمضان ثابت میشود، و سی روز از اول رمضان بگذرد كه به واسطه آن، اول ماه شوال ثابت میشود.
پنجم ـ آن كه حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است.
مسأله 1740. اگر حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است، كسی هم كه تقلید او را نمیكند، باید به حكم او عمل نماید، ولی كسی كه میداند حاكم شرع اشتباه كرده، نمیتواند به حكم او عمل نماید.
مسأله 1741. اول ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمیشود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا كند، باید به آن عمل نماید.
مسأله 1742. بلند بودن ماه یا دیر غروبكردن آن، دلیل نمیشود كه شب پیش شب اول ماه بوده است.
مسأله 1743. اگر اول ماه رمضان برای كسی ثابت نشود و روزه نگیرد، چنانچه دو مرد عادل بگویند: شب پیش، ماه را دیدیم، باید روزه آن روز را قضا نماید.
مسأله 1744. بعید نیست كفایت رؤیت ماه در هر محلی برای سایر نقاط.
مسأله 1745. اول ماه به تلگرام ثابت نمیشود، مگر این كه انسان بداند كه تلگرام از روی حكم حاكم شرع یا شهادت دو مرد عادل بوده است.
مسأله 1746. روزی را كه انسان نمیداند آخر رمضان است یا اول شوال، باید روزه بگیرد، ولی اگر پیش از مغرب بفهمد كه اول شوال است، باید افطار كند.
مسأله 1747. اگر زندانی نتواند به ماه رمضان یقین كند، باید به گمان عمل نماید، و اگر آن هم ممكن نباشد، هر ماهی را كه روزه بگیرد صحیح است، ولی باید بعد از گذشتن یازده ماه از ماهی كه روزه گرفته، دوباره یك ماه روزه بگیرد.