آن كه تهیّه آب به قدر وضو یا غسل ممكن نباشد.
مسأله655. اگر انسان در آبادی باشد، باید برای تهیه آب وضو و غسل به قدری جستجو كند كه از پیداشدن آن ناامید شود، و اگر در بیابان باشد، چنانچه زمین آن پست و
بلند است، باید در هر یك از چهار طرف به اندازه پرتاب یك تیر قدیمی كه با كمان پرتاب میكردند، و اگر زمین آن پست و بلند نیست، باید در هر طرف به اندازه پرتاب دو تیر، جستجو نماید.
مسأله656. اگر بعضی از چهار طرف هموار و بعض دیگر پست و بلند باشد، باید در طرفی كه هموار است به اندازه پرتاب دو تیر، و در طرفی كه هموار نیست، به اندازه پرتاب یك تیر جستجو كند.
مسأله657. در هر طرفی كه یقین دارد آب نیست، در آن طرف جستجو لازم نیست.
مسأله658. كسی كه وقت نماز او تنگ نیست و برای تهیه آب وقت دارد، اگر یقین یا اطمینان دارد در محلی دورتر از مقداری كه باید جستجو كند آب هست، باید برای تهیه آب برود، ولی اگر گمان دارد آب هست، رفتن به آن محل لازم نیست.
مسأله659. لازم نیست خود انسان در جستجوی آب برود، بلكه میتواند كسی را كه به گفته او اطمینان دارد بفرستد. بنابراین اگر یك نفر از طرف چند نفر برود كافی است.
مسأله660. اگر احتمال دهد كه داخل بار سفر خود یا در منزل، و یا در قافله آب هست، باید به قدری جستجو نماید كه به نبودن آب یقین كند، یا از پیداكردن آن ناامید شود.
مسأله661. اگر پیش از وقت نماز جستجو نماید و آب پیدا نكند و تا وقت نماز همان جا بماند، چنانچه احتمال دهد كه آب پیدا میكند، احتیاط مستحب آن است كه دوباره در جستجوی آب برود.
مسأله662. اگر بعد از داخلشدن وقت نماز جستجو كند و آب پیدا نكند و تا وقت نماز دیگر در همانجا بماند، چنانچه احتمال دهد كه آب پیدا میشود، احتیاط مستحب آن است كه دوباره در جستجوی آب برود.
مسأله663. اگر وقت نماز تنگ باشد، یا از دزد و درنده بترسد، یا جستجوی آب به قدری سخت باشد كه نتواند تحمل كند، جستجو لازم نیست.
مسأله664. اگر در جستجوی آب نرود تا وقت نماز تنگ شود، معصیت كرده ولی نمازش با تیمم صحیح است.
مسأله665. كسی كه یقین دارد آب پیدا نمیكند، چنانچه دنبال آب نرود و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد كه اگر جستجو میكرد آب پیدا میشد، نمازش باطل است.
مسأله666. اگر بعد از جستجو، آب پیدا نكند و با تیمم نماز بخواند و بعد از وقت بفهمد در جایی كه جستجو كرده آب بوده، نماز او صحیح است، و اگر در وقت فهمید، احتیاط، اعاده نماز با وضو است.
مسأله667. كسی كه یقین دارد وقت نماز تنگ است، اگر بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد كه برای جستجو وقت داشته، احتیاط واجب آن است كه دوباره نمازش را بخواند، و اگر وقت گذشته قضا نماید.
مسأله668. اگر بعد از داخلشدن وقت نماز، وضو داشته باشد و بداند كه اگر وضوی خود را باطل كند تهیه آب برای او ممكن نیست، یا نمیتواند وضو بگیرد، چنانچه بتواند وضوی خود را نگهدارد، نباید آن را باطل نماید، ولی میتواند با زوجه خود نزدیكی نماید هر چند بداند بعداً امكان غسل برای او فراهم نخواهد شد.
مسأله669. اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد، و بداند كه اگر وضوی خود را باطل كند تهیه آب برای او ممكن نیست، چنانچه بتواند وضوی خود را نگهدارد، احتیاط مستحب آن است كه آن را باطل نكند و تا ممكن است رعایت این احتیاط را بنماید.
مسأله670. كسی كه فقط به مقدار وضو، یا به مقدار غسل آب دارد، و میداند كه اگر آن را بریزد آب پیدا نمیكند، چنانچه وقت نماز داخل شده باشد، ریختن آن حرام است، و احتیاط مستحب آن است كه پیش از وقت نماز هم آن را نریزد و تا ممكن است این احتیاط را مراعات نماید.
مسأله671. كسی كه میداند آب پیدا نمیكند، اگر بعد از داخلشدن وقت نماز وضوی خود را باطل كند، یا آبی را كه دارد بریزد معصیت كرده، ولی نمازش با تیمم صحیح است، اگر چه احتیاط مستحب آن است كه قضای آن نماز را بخواند.