مسأله 1628. اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نكند، يا اگر وظيفه او تيمم است عمداً تيمم ننمايد در روزه ماه رمضان و قضاي آن، روزهاش باطل است، و در غير اين دو، احوط باقي‌نماندن بر جنابت است تا صبح.
مسأله 1629. اگر در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نكند و تيمم هم ننمايد، ولي از روي عمد نباشد، مثل آن كه ديگري نگذارد غسل و تيمم كند، روزهاش صحيح است.
مسأله 1630. كسي كه جنب است و ميخواهد روزه ماه رمضان يا قضاي آن را بگيرد، چنان‌چه عمداً غسل نكند تا وقت تنگ شود، معصيت كرده، و احوط آن است كه تيمم كند و روزه بگيرد و بعد هم آن را به‌جا آورد و در قضاي موسع، روزه باطل است.
مسأله 1631. اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش كند و بعد از يك روز يادش بيايد، بايد روزه آن روز را قضا نمايد، و اگر بعد از چند روز يادش بيايد، بايد روزه هر چند روزي را كه يقين دارد جنب بوده قضا نمايد، مثلاً اگر نميداند سه روز جنب بوده يا چهار روز، بايد روزه سه روز را قضا كند.
مسأله 1632. كسي كه در شب ماه رمضان براي هيچ‌كدام از غسل و تيمم وقت ندارد، اگر خود را جنب كند، روزهاش باطل است، و قضا و كفاره بر او واجب ميشود، ولي اگر براي تيمم وقت دارد، چنان‌چه خود را جنب كند معصيت كرده ولي واجب است تيمم نمايد، و روزهاش صحيح است.
مسأله 1633. اگر گمان كند كه براي غسل وقت دارد و خود را جنب نمايد و بعد بفهمد وقت تنگ بوده؛ چه جستجو كرده و چه نكرده، واجب است با تيمم روزه بگيرد، و روزهاش صحيح است.
مسأله 1634. كسي كه در شب ماه رمضان جنب است و ميداند كه اگر بخوابد تا صبح بيدار نميشود، نبايد پيش از غسل‌كردن بخوابد، و چنان‌چه بخوابد و تا صبح بيدار نشود، روزهاش باطل است، و قضا و كفاره بر او واجب ميشود.
مسأله 1635. جنب اگر عادت و اطمينان به بيدارشدن قبل از اذان صبح ندارد، بنابر احتياط واجب نبايد پيش از غسل بخوابد، و اگر بخوابد؛ خواب اول باشد يا دوم حكم باقي‌ماندن عمدي با جنابت تا صبح را دارد كه بايد قضاي روزه را بگيرد، و كفاره نيز بدهد.
مسأله 1636. كسي كه در شب ماه رمضان جنب است، اگر عادت و اطمينان به بيدارشدن پيش از اذان صبح را دارد، جايز است با تصميم به آن كه بعد از بيدار شدن غسل كند بخوابد، و چنان‌چه در اين صورت اتفاقاً تا صبح خواب بماند، روزهاش صحيح است.
مسأله 1637. كسي كه در شب ماه رمضان جنب است و ميداند كه اگر بخوابد پيش از اذان صبح بيدار ميشود، چنان‌چه غفلت داشته باشد كه بعد از بيدارشدن بايد غسل كند، در صورتي كه بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند، اگر خواب اول او باشد، روزهاش صحيح است؛ نه قضا دارد و نه كفاره، و در خواب دوم و سوم، فقط قضا بر او واجب ميشود.
مسأله 1638. كسي كه در شب ماه رمضان جنب است و ميداند كه اگر بخوابد پيش از اذان صبح بيدار ميشود، چنان‌چه نخواهد بعد از بيدارشدن غسل كند، يا ترديد داشته باشد كه غسل كند يا نه، در صورتي كه بخوابد و بيدار نشود، روزهاش باطل است.
مسأله 1639. اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بيدار شود، و بداند كه اگر دوباره بخوابد پيش از اذان صبح بيدار ميشود، و تصميم هم داشته باشد كه بعد از بيدارشدن غسل كند، چنان‌چه دوباره بخوابد و تا اذان بيدار نشود، بايد روزه آن روز را قضا كند، و هم‌چنين اگر از خواب دوم بيدار شود و براي مرتبه سوم بخوابد و تا اذان صبح بيدار نشود، قضاي روزه آن روز بر او واجب ميشود، و بنابر احتياط لازم كفاره هم بر او واجب ميشود.
مسأله 1640. بنابر احتياط واجب خوابي را كه در آن محتلم شده، بايد خواب اول حساب كند. پس اگر بعد از بيدار شدن دوباره بخوابد و بداند يا عادت به بيدارشدن داشته باشد و تصميم هم داشته باشد كه بعد از بيدارشدن غسل كند، چنان‌چه تا اذان خواب بماند بنابر احتياط واجب بايد قضاي آن روز را بگيرد، و اگر دوباره بيدار شود و بداند يا عادت به بيدارشدن داشته باشد و تصميم داشته باشد كه بعد از بيدارشدن غسل كند در صورتي كه باز هم بخوابد و تا اذان خواب بماند، بايد قضاي آن روز را بگيرد، و بنابر احتياط مستحب مؤكد كفاره هم بدهد.
مسأله 1641. اگر روزهدار، در روز محتلم شود، واجب نيست فوراً غسل كند.
مسأله 1642. هر گاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بيدار شود و ببيند محتلم شده، اگر چه بداند پيش از اذان محتلم شده، روزهاش صحيح است.
مسأله 1643. كسي كه ميخواهد قضاي روزه رمضان را بگيرد، هرگاه تا اذان صبح جنب بماند، اگر چه از روي عمد نباشد، اگر وقت وسعت داشته باشد، روزه او باطل است، و اگر وقت تنگ باشد، احتياط واجب، گرفتن روزه آن روز و عوض آن بعد از ماه مبارك است.
مسأله 1644. كسي كه ميخواهد قضاي روزه رمضان را بگيرد، اگر بعد از اذان صبح بيدار شود و ببيند محتلم شده است، و بداند پيش از اذان محتلم شده است، چنان‌چه وقت قضاي روزه تنگ است، مثلاً پنج روز روزه قضاي رمضان دارد، و پنج روز هم به رمضان مانده است، بنابر احتياط واجب بايد آن روز را روزه بگيرد، و بعد از رمضان هم عوض آن را به جا آورد، و اگر وقت قضاي روزه تنگ نيست، روزهاش باطل است.
مسأله 1645. اگر در روزه واجب غير روزه رمضان و قضاي آن تا اذان صبح جنب بماند ولو از روي عمد باشد، چنان‌چه وقت آن روز معين است، مثلاً نذر كرده كه آن روز را روزه بگيرد، روزهاش صحيح است، و اگر مثل روزه كفاره وقت آن معين نيست، احتياط مستحب آن است كه غير از آن روز، روز ديگري را روزه بگيرد.
مسأله 1646. اگر زن، پيش از اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود و عمداً غسل نكند، يا اگر وظيفه او تيمم است عمداً تيمم نكند، روزهاش باطل است.
مسأله 1647. اگر زن، پيش از اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود، و براي غسل وقت نداشته باشد، چنان‌چه بخواهد روزه واجبي بگيرد كه مثل روزه رمضان وقت آن معين است، بايد تيمم نمايد، و بنابر احتياط مستحب تا اذان صبح بيدار بماند، و اگر بخواهد روزه مستحب يا روزه واجبي بگيرد كه مثل روزه كفاره وقت آن معين نيست، نميتواند با تيمم روزه بگيرد.
مسأله 1648. اگر زن، نزديك اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود، و براي هيچ‌كدام از غسل و تيمم وقت نداشته باشد، يا بعد از اذان بفهمد كه پيش از اذان پاك
شده، چنان‌چه روزهاي را كه ميگيرد مثل روزه رمضان واجب معين باشد، صحيح است، و اگر روزه مستحب يا روزهاي باشد كه مثل روزه كفاره وقت آن معين نيست، صحيح‌بودن آن اشكال دارد.
مسأله 1649. اگر زن، بعد از اذان صبح از خون حيض يا نفاس پاك شود، يا در بين روز خون حيض يا نفاس ببيند، اگر چه نزديك مغرب باشد، روزهاش باطل است.
مسأله 1650. اگر زن، غسل حيض يا نفاس را فراموش كند و بعد از يك روز يا چند روز يادش بيايد، قضاي روزههايي را كه گرفته بنابر احتياط، مستحب است كه بگيرد.
مسأله 1651. اگر زن، پيش از اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود، و در غسل‌كردن كوتاهي كند و تا اذان غسل نكند، روزهاش باطل است، ولي چنان‌چه كوتاهي نكند مثلاً منتظر باشد كه حمام زنانه شود، اگر چه سه مرتبه بخوابد و تا اذان غسل نكند، و در تنگي وقت تيمم كند يا از تيمم هم عاجز باشد، روزهاش صحيح است.
مسأله 1652. اگر زني كه در حال استحاضه است، غسلهاي خود را به تفصيلي كه در مسأله 423 ـ 424 گفته شد به جا آورد، روزهاش صحيح است.
مسأله 1653. كسي كه مس ميت كرده، يعني جايي از بدن خود را به بدن ميت رسانده، ميتواند بدون غسل مس ميت، روزه بگيرد، و اگر در حال روزه هم ميت را مس نمايد، روزهاش باطل نميشود.