مسأله 2779. اگر زني بميرد و اولاد نداشته باشد، نصف مال را شوهر او و بقيه را ورثه ديگر ميبرند، و اگر از آن شوهر يا از شوهر ديگر اولاد داشته باشد، چهار يك مال را شوهر، و بقيه را ورثه ديگر ميبرند.
مسأله 2780. اگر مردي بميرد و اولاد نداشته باشد، چهار يك مال را زن و بقيه را ورثه ديگر ميبرند، و اگر از آن زن يا از زن ديگر اولاد داشته باشد، هشت يك مال را زن
و بقيه را ورثه ديگر ميبرند، و زني كه از ميت فرزند ندارد از زمين خانه ارث نميبرد؛ نه از خود زمين و نه از قيمت آن ولي از قيمت هوايي آن ارث ميبرد، چنان كه از ساير تركه ميت ارث ميبرد، اما زني كه از ميت فرزند دارد، از همه اموال او ارث ميبرد.
مسأله 2781. اگر زن بخواهد در چيزهايي كه از آنها ارث نميبرد، مانند زمين خانه مسكوني تصرف كند، بايد از ورثه ديگر اجازه بگيرد، و نيز احتياط مستحب آن است كه ورثه تا سهم زن را ندادهاند، در چيزهايي كه زن از قيمت آنها ارث ميبرد، مانند بنا و درخت بدون اجازه او تصرف نكنند، و چنانچه پيش از دادن سهم زن، اينها را بفروشند، معامله صحيح است و محتاج به اجازه زن نيست.
مسأله 2782. اگر بخواهند بنا و درخت و مانند آن را قيمت نمايند، بايد حساب كنند كه اگر آنها بدون اجاره در زمين بمانند تا از بين بروند، چقدر ارزش دارند و سهم زن را از آن قيمت بدهند.
مسأله 2783. مجراي آب قنات و مانند آن حكم زمين را دارد، و آجر و چيزهايي كه در آن به كار رفته در حكم ساختمان است.
مسأله 2784. اگر ميت بيش از يك زن داشته باشد، چنانچه اولاد نداشته باشد، چهار يك مال، و اگر اولاد داشته باشد، هشت يك مال به شرحي كه گفته شد، به طور مساوي بين زنان او قسمت ميشود، اگر چه شوهر با هيچيك از آنان يا بعض آنان نزديكي نكرده باشد، ولي اگر در مرضي كه به آن مرض از دنيا رفته، زني را عقد كرده و با او نزديكي نكرده است، آن زن از او ارث نميبرد و حق مهر هم ندارد، و اگر در آن مرض به مرض يا علت ديگری بميرد، احتياط آن است كه زن با ساير ورثه در مهر و ارث مصالحه نمايند، و زن، احتياطاً عدّه وفات نگاه بدارد.
مسأله 2785. اگر زن در حال مرض، شوهر كند و به همان مرض بميرد، شوهرش اگر چه با او نزديكي نكرده باشد، از او ارث ميبرد.
مسأله 2786. اگر زن را به ترتيبي كه در احكام طلاق گفته شد، طلاق رجعي بدهند و در بين عدّه بميرد، شوهرش از او ارث ميبرد، و نيز اگر شوهر در بين عدّه زن بميرد، زن از او ارث ميبرد؛ ولي اگر بعد از گذشتن عده رجعي يا در عدّه طلاق بائن يكي از آنان بميرد، ديگري از او ارث نميبرد.
مسأله 2787. اگر شوهر در حال مرض، عيالش را طلاق دهد، و پيش از گذشتن دوازده ماه هلالي بميرد، زن با سه شرط از او ارث ميبرد:
اول ـ آن كه در اين مدت، شوهر ديگر نكرده باشد.
دوم ـ به واسطه بيميلي به شوهر، مالي به او نداده باشد كه به طلاقدادن راضي شود، بلكه اگر چيزي هم به شوهر ندهد ولي طلاق به تقاضاي زن باشد، باز هم ارثبردنش اشكال دارد.
سوم ـ شوهر، در مرضي كه در آن مرض زن را طلاق داده، به واسطه آن مرض بميرد. پس اگر از آن مرض خوب شود و به جهت ديگري از دنيا برود، زن از او ارث نميبرد، و اگر از آن مرض خوب نشد، لكن به مرض ديگر از دنيا رفت، بنابر احتياط لازم زن با ساير ورثه مصالحه نمايند.
مسأله 2788. لباسي كه مرد براي پوشيدن زن خود گرفته، اگر چه زن آن را پوشيده باشد، بعد از مردن شوهر، جزء مال شوهر است.