مسأله 1815. گنج، مالی است كه در زمین یا درخت یا كوه یا دیوار پنهان باشد و كسی آن را پیدا كند و طوری باشد كه به آن، گنج بگویند.

مسأله 1816. اگر انسان در زمینی كه ملك كسی نیست گنجی پیدا كند، مال خود او است، و باید خمس آن را بدهد، لكن در صورتی كه آن گنج غیر از طلا و نقره باشد، وجوب خمس در آن بنابر احتیاط است.

مسأله 1817. نصاب گنج در غیر طلا و نقره بنابر احتیاط 105 مثقال نقره سكه‎دار یا 15 مثقال طلای سكه‎دار است، یعنی اگر قیمت چیزی را كه از گنج به دست می‎آورد، بعد از كم‌كردن مخارجی كه برای آن كرده به یكی از این دو نصاب برسد، بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد، و اما نصاب گنج طلا، 15 مثقال طلای سكه‎دار، و گنج نقره 105 مثقال نقره سكه‎دار است.

مسأله 1818. اگر در زمینی كه از دیگری خریده گنجی پیدا كند، و بداند مال كسانی كه قبلاً مالك آن زمین بوده‌اند نیست، مال خود او می‎شود، و باید خمس آن را بدهد؛ ولی اگر احتمال دهد كه مال یكی از آنان است، باید به او اطلاع دهد، و چنان‌چه معلوم شود مال او نیست، باید به كسی كه پیش از او مالك زمین بوده اطلاع دهد، و به همین ترتیب بنابر احتیاط لازم به تمام كسانی كه پیش از او مالك زمین بوده‎اند خبر دهد، و اگر معلوم شود مال هیچ‌یك از آنان نیست، مال خود او می‎شود، و باید خمس آن را بدهد.