بقیّه این بخش از دعا:

بقیّه این بخش، دعا و درخواست نور، بینایی چشم، بصیرت، بینش در دین و بهره‎بخشی به اعضا و جوارح و امور دیگر است كه شاید از مهم‌ترین آنها بصیرت قلبی و بینش دل و آگاهی و روشنی ضمیر و باطن است كه به توفیق الهی در اثر تفكر در آثار قدرت الهی، عبادت، اطاعت و توجه، قوّت می‎گیرد؛ چون ریشه آن در فطرت آدمی هست و همان:

توجّه به یك نكته مهم:

مراتب خلوص

اما مراتب خلوص، اول مرتبه آن این است كه: عمل از ریا و نمایاندن آن به غیر و به جهت كسب معروفیّت نزد مردم و جلب محبوبیّت نزد غیرخدا، خالص و پاك باشد، اگر به مقدار كم هم ریا در عمل وارد شود عمل را بی‎اثر، هباءً منثوراً و باطل می‎نماید. البتّه پاك‌كردن و خالص‌ساختن عمل از ریا اگرچه به ظاهر ساده و آسان است ولی درواقع دشوار و كار مخلصین و موحّدین است.

از حضرت رسول‎اكرم(ص) روایت شده است كه:

خلوص در عمل (اخلاص)

ازجمله خواسته‎هایی كه در این دعا خواسته شده است «اخلاص در عمل» است كه مرتبه‎ای فوق مرتبه یقین یا اعلی‌مرتبه یقین است. بدیهی است این مرتبه، مرتبه خلوص مطلق و پاك از هر شائبه ریا و دواعی دیگر است وگرنه اخلاص در عمل نیز مراتب و درجاتی دارد مثل یقین و ایمان.[1]

فضیلت یقین

پس از دعا و طلب غنای نفس، امام‌(علیه‌السلام) از خدا می‎خواهد كه در قلب او یقین قرار دهد. البتّه چنان‌كه اشاره شد سیّدالشّهدا‌(علیه‌السلام) رهبر و سیّد ارباب یقین و غنای نفس و خلوص در عمل است و چنان این صفات و مقامات و منازل در كربلا و روز عاشورا از آن حضرت جلوه كرد كه عالی‌تر و والاتر از آن قابل تصوّر نیست.

بی‌نیازی روح و حقیقت انسانیّت

در بعضی روایات از حضرت رسول‌(ص) منقول است كه:

«خَیْرُ الْغِنَى غِنَى النَّفْسِ».^[1]

و در حدیثی دیگر هم از آن حضرت‌(ص) روایت است كه:

نیك‌بختی و سعادت، بدبختی و شقاوت

یكی از الفاظی كه بیشتر مردم گمان می‎كنند كه مفهوم و معنای آن را دانسته‎اند «نیك‌بختی و بدبختی» و «سعادت و شقاوت» است، درحالی‌كه باید گفت: اكثراً مفهوم آن را نمی‎دانند و به تعریف جامع و كاملی برای آنها نرسیده‎اند. بعضی سعادت و شقاوت را ذاتی شمرده‎اند و گفته‎اند:

خشیت از خدا در احادیث

الف ـ قَالَ النَّبِیُّ(ص): «إِذَا اقْشَعَرَّ قَلْبُ‏ الْمُؤْمِنِ مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ تَحَاتَّتْ عَنْهُ خَطَایَاهُ كَمَا تَتَحَاتُّ مِنَ الشَّجَرِ وَرَقُهَا»؛^[1]

«هرگاه دل مؤمن از خشیت خدا بلرزد خطاها از او می‎ریزد چنان‌كه برگ از درخت می‎ریزد».

خشیت از خدا در قرآن

الف ـ ﴿اَلَمْ تَرَ أَنَّ اللّٰهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ ثَمَرَاتٍ‌ مُخْتَلِفاً  أَلْوَانُها وَ مِنَ الْجِبَالِ جُدَدٌ بِیضٌ وَ حُمْرٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُها وَ غَرَابِیبُ سُودٌ * وَمِنَ النَّاسِ وَالدَّوَابِّ وَ الْأَنْعَامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ كَذَلِكَ إِنَّمَا یَخْشَى اللّٰهَ مِنْ عِبادِهِ العُلَمَاءُ إِنَّ اللّٰهَ عَزِیزٌ غَفُورٌ﴾؛[1]

خوف از خدا در احادیث

الف ـ مثل این حدیث كه صدوق(رحمه‌الله) روایت كرده است كه از امیرالمؤمنین‌(علیه‌السلام) سؤال شد: