جمال عام قرآن همواره در تجلی و جلوه است و جمال حق و جمالی است كه اجمل از آن نیست. اما علاوهبراین جمال عام، آیات قرآن و سور آن هركدام جمال و بلكه جمالهای بخصوصی دارند و اشخاص و افراد و علما و دانشمندان هم هركدام از جمال خاصی برحسب قریحه و ذوق و فن و معرفت و بصیرت خود بهره میبرند و نور و هدایت میگیرند؛ مثلاً از متفكران در عالم ملك و ملكوت و آیات آفاقیه و انفسیه، جمال آیاتی مثل:
و مانند:
و مانند:
و نیز:
و همچنین:
دلربایی مینماید و جمال بیمانندی كه این آیات و امثال آن دارند آنها را بهحسب مراتب درك و معرفت، جذب و به عوالم بالا و بالاتر سیر میدهد و همچنین مؤمنان و موقنان از جمال مثل این آیه:
و آیات دیگر بر یقین و نور قلب خویش میافزایند.
آیاتی مانند:
و مثل:
و مثل:
و صدها آیات دیگر و همة آیاتی كه هریك با جلوه یا جلوههای خاصی، قشرها و اصناف مختلف و اندیشمندان جهان را غرق تفكر و تأمل و شوق و انس مینمایند و او را به آفاق و عوالم بالا پرواز میدهند.
[1]. آل عمران، 190 ـ 191. «مسلماً در آفرینش آسمانها و زمین، و آمد و رفت شب و روز، نشانههاى (روشنى) براى خردمندان است. همانها كه خدا را در حال ایستاده و نشسته، و آنگاه كه بر پهلو خوابیدهاند، یاد مىكنند و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین مىاندیشند (و مىگویند:) بار الها! اینها را بیهوده نیافریدهاى! منزهى تو! ما را از عذاب آتش، نگاه دار»!
[2]. فصلت، 53. «به زودى نشانههاى خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آنها نشان مىدهیم تا براى آنان آشكار گردد كه او حق است؛ آیا كافى نیست كه پروردگارت بر همه چیز شاهد و گواه است؟!»
[3]. ذاریات، 20 – 21. «و در زمین آیاتى براى جویندگان یقین است، و در وجود خود شما (نیز آیاتى است) آیا نمىبینید؟!»
[4]. انعام، 95 ـ 96. «خداوند، شكافنده دانه و هسته است زنده را از مرده خارج مىسازد، و مرده را از زنده بیرون مىآورد؛ این است خداى شما! پس چگونه از حقّ منحرف مىشوید؟! او شكافنده صبح است و شب را مایه آرامش، و خورشید و ماه را وسیله حساب قرار داده است این، اندازهگیرى خداوند تواناى داناست!»
[5]. حشر، 22. «او خدایى است كه معبودى جز او نیست، داناى آشكار و نهان است، و او رحمان و رحیم است!»
[6]. رعد، 8 ـ 10. «خدا از جنینهایى كه هر (انسان یا حیوان) مادّهاى حمل مىكند آگاه است و نیز از آنچه رحمها كم مىكنند (و پیش از موعد مقرّر مىزایند)، و هم از آنچه افزون مىكنند (و بعد از موقع میزایند) و هر چیز نزد او مقدار معینى دارد. او از غیب و شهود آگاه، و بزرگ و متعالى است! براى او یكسان است كسانى از شما كه پنهانى سخن بگویند، یا آن را آشكار سازند و كسانى كه شبانگاه مخفیانه حركت مىكنند، یا در روشنایى روز».
[7]. نور، 35. «خداوند نور آسمانها و زمین است».
[8]. نحل، 90. «خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزدیكان فرمان مىدهد و از فحشا و منكر و ستم، نهى مىكند خداوند به شما اندرز مىدهد، شاید متذكّر شوید!»
[9]. فصلت، 34. «هرگز نیكى و بدى یكسان نیست بدى را با نیكى دفع كن، ناگاه (خواهى دید) همان كس كه میان تو و او دشمنى است، گویى دوستى گرم و صمیمى است!»
[10]. فرقان، 63. «بندگان (خاص خداوند) رحمان، كسانى هستند كه با آرامش و بىتكبّر بر زمین راه مىروند».
[11]. حجرات، 13. «گرامىترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست».
[12]. بقره، 216. «چه بسا چیزى را خوش نداشته باشید، حال آنكه خیرِ شما در آن است».
[13]. زلزله، 7 ـ 8. «پس هركس هموزن ذرّهاى كار خیر انجام دهد آن را مىبیند! و هركس هموزن ذرّهاى كار بد كرده آن را مىبیند!»
[14]. یونس، 24. «مثل زندگى دنیا، همانند آبى است كه از آسمان نازل كردهایم».
[15]. رعد، 17. «خداوند از آسمان آبى فرستاد».
[16]. نحل، 58. «درحالىكه هرگاه به یكى از آنها بشارت دهند دختر نصیب تو شده».
[17]. روم، 21. «و از نشانههاى او اینكه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفرید».
[18]. مائده، 2، 8. «دشمنی با جمعیتی، شما را به گناه و ترک عدالت نکشاند».