امّا عافیت عملی به این است كه انسان در اعمال و كارهای خود خواه فردی، اجتماعی، سیاسی و مالی و همچنین در عبادات و تكالیف و فرایض، رعایت كامل احكام شرع مقدّس را بنماید و نسبت به این دستورات كه عمده آنها در كتاب‌های فقه مدوّن است، تعهّد كامل داشته باشد و از معصیت و مخالفت پرهیز كند و تقوا پیشه سازد و حتّی در گناهان صغیره نیز اگرچه وعده گذشت از آنها در صورت اجتناب از گناهان كبیره داده شده بپرهیزد و چنان عمل كند كه شاعر [عبدالله معتزّ] در این شعر میگوید:
|
خَلِّ الذُّنُوبَ صَغِیرَهَا |
|
وَكَبِیرَهَا فَهُوَ التُّقَى |
[1]. ثعلبی، الکشف و البیان، ج1، ص142؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج1، ص162؛ صالحی شامی، سبل‌الهدی و الرشاد، ج1، ص421. از گناه کوچک و بزرگ خودداری کن که تقوا همین است و مانند کسی باش که بر زمین خارستان می‌رود و از هرچه می‌بیند پرهیز می‌کند، گناه کوچک را سبک مشمار که به‌تدریج بزرگ می‌شود همان‌طور که از سنگریزه کوه درست می‌شود.