س727. آیا بازداشت موقت (مدعیعلیه ـ جانی ـ متهم) قبل از صدور حکم جایز است یا نه؟
ج. در مورد متّهم به قتل شش روز او را حبس میکنند تا اگر مدّعی، دلیلی جهت اثبات مدعای خود دارد بیاورد. والله العالم
س728. تأمین گرفتن از متهم یا از اقربای آن و یا از دوستان متهم بهعنوان وجهالضمان، وجهالکفال و غیره جایز است یا نه؟
ج. در مورد کفیل و یا ضامن گرفتن بهحسب مورد ظاهراً مانعی ندارد. والله العالم
س729. احتراماً خواهشمند است با توجه به سکوت قانون در اجرای اصل 167 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حکم فقهی مسئله ذیل را به نحوی که بتوان عملاً از آن در دادگاه استفاده نمود بیان فرمایید:
چنانچه متهم محکوم به پرداخت دیه شده باشد و ضامن معتبر از قبیل کفیل یا وثیقه نداشته باشد لیکن هنوز در مهلت دو سال در غیر عمدی و یکسال در عمد باشد قبل از مهلت مقرر شرعیه، آیا بازداشت وی به این لحاظ محمل شرعی دارد یا خیر؟
لازم به توضیح است که بعضاً متهمان با صدور قرار تأمین به زندان معرفی شده لیکن پس از صدور رأی به محکومیت پرداخت دیه کماکان به لحاظ عجز از معرفی ضامن معتبر بازداشت میمانند لیکن چون در مهلت پرداخت نیز قرار دارند نمیتوان ایشان را مجبور به پرداخت دیه نمود. حال سؤال این است که وضعیت چنین متهمانی با توجه به احتمال عدم دسترسی به ایشان پس از آزادی چیست؟
ج. در فرض سؤال، وجهی برای الزام او به آوردن ضامن یا وثیقه به نظر نمیرسد. والله العالم
س730. شخصی با ماشین خود در حال رانندگی با کسی دیگر تصادف میکند و در این رابطه راننده را زندانی میکنند و شخص دیگر با گذاشتن قباله ساختمان خود به قید کفالت زندانی را آزاد میکند و اتفاقاً مکفول فراری میشود و کفیل نمیتواند مکفول را در تاریخ معین حاضر نماید. آیا در این فرض شرعاً جایز است ملک مذکور را به جهت عدم حضور مکفول فروخت یا نه؟
ج. در فرض سؤال، کفیل باید مکفول را حاضر کند و یا با فروختن ملک مذکور و غیره مورد کفالت را اداء کند و الّا حاکم شرع او را مجبور به انجام وظیفه مینماید. والله العالم
س731. در مورد کفالت بفرمایید:
1. آیا کفالت برای حضور متهمی که دلایل اثبات جرم حدی وی وجود دارد، برای محاکمه مشروعیت دارد؟
ج. قبل از محکومیت به حد کفالت اشکال ندارد و بعد از محکومیت، مشروع نیست. والله العالم
2. در بند (1) نسبت به جرایم تعزیری حکم چیست؟
ج. بعید نیست منوط به نظر مجتهد جامع الشرایط باشد که کفیل بگیرد یا نگیرد. والله العالم
3. آیا کفالت برای حضور محکوم به جهت اجرای حد، مشروعیت دارد؟
ج. چنانکه گفته شد در صورت محکومیت به حد، کفالت مشروع نیست. والله العالم
4. در بند (3) در جرایم تعزیری حکم چیست؟
ج. در صورت محکومیت به تعزیر، کفیل گرفتن یا نگرفتن برای اجرای آن منوط به نظر مجتهد جامع الشرایط است. والله العالم
س732. چنانچه شخصی سند مالکیت خود را بهعنوان وثیقه در ضمانت زندانی گذاشته باشد و زندانی با استفاده از همان ضمانت مرخصی گرفته و از زندان خارج شده ولی مراجعت ننماید، آیا ضبط و فروش مورد وثیقه مشروع است؟
ج. در فرض سؤال، چنانچه صاحب سند کفیلِ زندانی شده؛ یعنی تعهد نموده که او را در وقت معین احضار نماید، باید او را احضار کند و اگر از احضار او امتناع نماید، مکفولله میتواند از حاکم شرع بخواهد که کفیل را حبس کند تا زندانی را حاضر نماید یا بدهی او را بپردازد. والله العالم