سه شنبه: 29/اسف/1402 (الثلاثاء: 9/رمضان/1445)

* محال بودن معرفت ذات خداوند

در اینکه معرفت ذات و حقیقت باری‌تعالی محال است شکّی نیست، و احدی حتّی پیامبران خدا را به آن راهی نیست، و موجب انقلاب محاط به محیط، و محیط به محاط است:

نه ادراک بر کـنه ذاتـش رسـد
 

 

 

نه فکرت به غور صـفاتش رسد
 

نه بر کنه ذاتش رسد دست فهم
 

 

 

نه بر اوج وصفش پَرَد مرغ وهم
 

     
 
«کُلَّمَا مَیَّزْتُمُوهُ بِأَوْهَامِکُمْ فی أَدَقِّ مَعَانیهِ فَهُوَ مَخْلُوقٌ مَصْنُوعٌ مِثْلُکُمْ مَرْدُودٌ إِلَیْکُمْ وَلَعَلَّ النَّمْلَ الصِّغَارَ تَتَوَهَّمُ أَنَّ لِلهِ تَعَالَی زَبَانِیَتَیْنِ فَإنَّ ذَلِكَ کَمَالُـها وَأَنَّ عَدَمَهُما نُقْصَانٌ لِـمَنْ لَا یَتَّصِفُ بِهِمَا وَهَکَذَا حَالُ الْعُقَلَاءِ فیمَا یَصِفُونَ اللهَ تَعَالَی».[1]

در ذات الهی هرچه بشر فکر کند فکرش به جایی منتهی نمی‌شود، و افزون بر آنچه انبیاء و قرآن مجید و احادیث شریفه از صفات الهی و اسماء الحسنای او فرموده‌اند، هرچه دیگران از

 

حکما و عقلا گفته و بگویند تصوّر خودشان است، و خدا اجمل و اکبر و اعظم از آن است.

 

[1]. «هر آنچه که شما آن را در اوهام خودتان در دقیق‌ترین معانی‌اش بازشناسی می‌کنید، مخلوق و مصنوعی است مثل خودتان که به خودتان باز می‌گردد. چه‌بسا مورچه‌ ریز، خیال می‌کند که همانا برای خداوند متعال نیز دو تا شاخک است، چراکه شاخک‌داشتن کمال خودش است و خیال می‌کند که شاخک‌ نداشتن نقصان است برای آن‌که شاخک ندارد. حالِ عقلاء نیز در توصیف خداوند متعال همین‌گونه است». مجلسی، بحار الانوار، ج‏66، ص۲۹۳.

موضوع: 
نويسنده: 
کليد واژه: