3. عمل به ارکان

عمل به ارکان: رابطه ايمان با عمل، و عمل با ايمان، رابطه علّت و معلول است، و ايماني که مطلقاً با عمل توأم نباشد، واقعيت و حقيقت ندارد.

عمل، ظهور و تحقّق خارجي ايمان است، و قرآن مجيد در موارد بسيار، ايمان را با عمل صالح ذکر نموده است که از آنها

استفاده می‌شود ايمان بدون عمل، مثمر ثمري نيست؛ ازجمله در اين آيات:

﴿إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ﴾؛[1]

و ﴿مَنْ عَمِلَ صَالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى‏  وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً﴾.[2]

نکته‌اي که بايد متذکّر بود اين است که گرچه در اصل، ايمان محرّک و باعث شخص مؤمن به عمل طبق مقتضاي آن است، مع‌ذلک عمل صالح به خصوص عبادات و دعا و انجام فرائض و ترک محرّمات نيز موجب قوّت ايمان و بيداري وجدان و نورانيّت باطن مي‌شود، چنان‌که تفکّر و تأمّل در آفرينش و عظمت قدرت حق‌تعالي و معرفت نفس و معرفت بر آيات و کلمات خدا از ذرّه‌ها و اتم‌ها تا کهکشان‌ها و بزرگ‌تر و وسيع‌تر از آنها، و کوچک‌ترين مخلوقات زنده  که با چشم‌هاي مسلّح و ميکروسکوپ‌هاي دقيق و ريزبين هم مشکل ديده مي‌شوند يا اصلاً رؤيت نمي‌شوند، تا حيوانات و جنبندگان عجيب درياها و جنگل‌ها و حيوانات اهلي تا انسان، همه موجب قوّت ايمان و کمال يقين مي‌گردد.