س. چرا روزه واجب است؟
ج. چنانچه میدانیم روزه دارای فواید، حكمتها، مصالح روانی و اخلاقی، جسمی، اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی، درمانی و حتّی سیاسی است. برخی از حكمتهای اجتماعی روزه عبارتند از:
1. یكی از فواید اجتماعی روزه این است كه روزه، اراده اجتماع را قوی و همّت جامعه را بلند و بر هواها و امیال و شهوات، حاكم و مسلّط میسازد. كسی كه توانست مدّت چهارده ساعت كمتر یا بیشتر در شدّت گرما، طعام و غذا را ترك و زحمت و رنج تشنگی را تحمّل كند، و از لذایذ جنسی خودداری نماید، میتواند برای خاطر مصالح بزرگ اجتماعی و برای حفظ شرف و آبروی خود و جامعه نیز شكیبایی ورزد، و زحمات، دشواریها و ناراحتیها را برای نیل به مقاصد عالی اجتماعی متحمّل گردد.
2. یكی دیگر از فواید اجتماعی روزه، تذكّر و یاد كردن حال فقرا و طبقه محروم و توجّه به شرافت نفس و علوّ طبع بینوایان صابر و شكیباست. اگر روزهدار متمكّن و توانگر فقط در ماه رمضان به صبر و شكیبایی میپردازد و از خوردن غذاهای لذیذ و اعمال غریزه جنسی خودداری میكند، فقیر و محروم صابر و باایمان، علاوه‌بر اجرای برنامه ماه مبارک رمضان در دوره سال، بر محرومیّتهایی كه دارد صبر میكند و از حدود شرع تجاوز نمینماید و زبان به شكایت از خدا نمیگشاید و به مال كسی چشم طمع ندوخته و به اغنیا و ثروتمندان حسد نمی‌ورزد.
3. از دیگر فواید روزه آن است كه روزهدار، حقیقت آزادی و حرّیت را درك میكند و روزه او را از ، شهوات، عادات و پرستش هوای نفس آزاد میسازد و روح او را ارتقا داده و فكرش را روشن مینماید و در پیكر اجتماع، روح آزادی میدمد و همه را به خضوع در پیشگاه آفریدگار ـ كه جز او كسی سزاوار پرستش نبوده و هر مخلوقی از قید رقیّت و عبودیّت او بیرون نیست ـ رهبری مینماید و از بشرپرستی و كرنش و تعظیم در برابر صاحبان قدرتهای مادّی و ستمگران باز میدارد.
4. روزه، تمرین اخلاص و پاكی نیّت و تنزّه از ریا، و اجتناب از شهرت‌طلبی و مدح و ثنای خلق است. این عیوب و آفات در امور نیك دیگر بیشتر وارد میشود؛ ولی روزهدار برای ریاكاری ناچار به حفظ رژیم روزه و امساك از مفطرات نیست؛ زیرا ممكن است در خلوت از مفطرات امساك ننماید و خود را روزهدار معرّفی كند.
پس اگر شخصی در تمام مدّت روز و در خلوت و جلوت، پنهان و آشكار روزهدار بود، علامت پاكی نیّت و صدق باطن و اخلاص اوست و فایده آن، تمرین و تربیت نفس بر خلوص نیّت و طهارت مقصد و پرهیز از حبّ شهرت و عوام‌فریبی و حبّ جاه و كسب اعتبار در بین مردم است.
5. یكی دیگر از فواید اجتماعی روزه حصول ملكه حسن‌خلق و عفو و گذشت و دوری از كینهتوزی، تندخویی، بدزبانی، ستیزهجویی، غیبت و دشنام است؛ زیرا ازجمله تعالیمی كه به‌طور مؤكّد به روزهدار داده شده، این است كه مواظب چشم و زبان و گوش خویش باشد و اگر از كسی نادانی و بیادبی دید یا دشنام و سخن زشتی شنید به او پاسخ ندهد.
این برخی از فواید و حكمتهای اجتماعی روزه بود كه نشان می‌دهد كه روزه یك كلاس تربیتی، اجتماعی و عملی و تعلیم سلوك و معاشرت هرچه بهتر و منزّهتر و انسانیتر است.