ج. اگر شنونده مي‌داند که گوينده شوخي مي‌کند حرام نيست، ولي اگر طرف مطلب را جدّي تلقي مي‌کند جايز نيست. مع‌ذلک در روايت است که « لاٰ يَجِدُ عَبْدٌ طعمَ الْاِيمٰانِ حَتّٰي يَتْرُکَ الْکِذْبَ هَزْلَهُ و جَدَّهُ »[1]
ج. دروغ مصلحتي به معنايي كه نزد مردم رايج است و در واقع دروغ منفعتي است، حرام است. موارد جواز دروغ در اسلام مشخص است؛ ازجمله آنها وجود مصلحت اهم، مثل حفظ جان مؤمن يا رفع نزاع بين دو مسلمان ميباشد.
ج. توريه آن است که انسان از جمله‌اي معنايي را قصد کند که در واقع صحيح است ولي شنونده به ملاحظه ظاهر و متفاهم عرفي جمله، چيز ديگري بفهمد، مثلاً کسي دقّ‌الباب مي‌کند و از شخصي که درب را باز مي‌کند سؤال مي‌کند فلاني در منزل است و آن شخص که نمي‌خواهد بگويد بلي در منزل است، جواب مي‌دهد خير اينجا نيست و قصد مي‌کند که در اينجايي که من ايستاده‌ام نيست و سؤال‌کننده چنين مي‌فهمد که در منزل نيست و توريه مفسده‌دار جايز نيست.