صلح امام حسن(علیه‌السلام) وقتي انجام گرفت كه سپاه معاويه در همكاري و ياري او اتّفاق و اتّحاد داشتند؛ درحالي‌كه لشكر امام(علیه‌السلام) به‌واسطة فتنه‌هاي بزرگي كه علل آن تغيير مسير خلافت پس از رحلت رسول خدا(ص) از مسير واقعي و شرعي بود، گرفتار ضعف و سستي و نفاق و اختلاف و تفرقه گرديد و به واسطه حوادثي مانند فتنة طلحه و زبير و عايشه (جنگ جمل) و فتنه معاويه (جنگ صفّين) و فتنه خوارج (جنگ نهروان) و شهادت بسياري از اعلام و رجالِ اسلام و صحابه و شيعيان و دوستان واقعي اهل‌بيت (علیهم‌السلام) و نفوذ منافقين و وضع و موقف اهل‌حق، بسيار حسّاس و خطرناك شده بود؛ و مؤثّرترين ضربه‌اي كه به روحيه لشكر امام(علیه‌السلام) خورد، شهادت اميرالمؤمنين(علیه‌السلام) بود.
علاوه‌براين جنگ‌هايي كه مي‌كردند، سود مادّي و غنيمت نمي‌بردند و معلوم است در چنين وضعي، پيروزي بر لشكر معاويه كه روحيه‌اش با پول و رشوه، قوي و دلگرم بود، بسيار بعيد و بلكه محال بود؛ و درنهايت، نتيجه‌اي جز كشته شدن بقيّة اصحاب واقعي امام(علیه‌السلام) و ضعف اهل‌حق نداشت.[1]