1. مسح سر با موهاي روغن‌زده چه حكمي دارد؟
اگر روغن به‌قدري زياد نباشد كه مانع از رسيدن آب وضو در حال مسح به موها يا پوست جلوي سر باشد، اشكال ندارد.
2. اگر در بين غسل حدثي از انسان سر زند [مثل بول و...] آيا غسل را باطل ميكند؟
غسل باطل نميشود؛ ولي براي كارهايي مانند نماز كه به طهارت نياز دارد، پس از غسل، واجب است وضو بگيرد.
3. دانشجويي كه وطن و محل تحصيل او بيش از چهار فرسخ شرعي [تقريباً 22 كيلومتر] فاصله دارد و تقريباً هر روز اين مسير را براي تحصيل ميرود و برميگردد، درباره نماز و روزه چه تكليفي دارد؟
چنانچه حداقل سه ماه رفت و آمد دارد در غير سفر اول، نماز تمام، و روزه صحيح است.
4. كسي كه عمداً زودتر از امام جماعت سر از ركوع يا سجده بلند كند، آيا نمازش باطل ميشود؟
اگر مأموم عمداً كارهاي نماز را مانند ركوع و سجود جلوتر از امام انجام دهد، نماز جماعتش صحيح است و تنها معصيت كرده است.
5. اگر قبل از نماز، پدري با فرزندش كار داشته باشد و او را صدا بزند، وظيفه پسر چيست؟
اگر وقت نماز تنگ است، بايد نماز را بخواند و بعد به سراغ كار پدر برود؛ اما اگر وقت وسعت دارد، ميتواند كار پدر را مقدّم بدارد؛ بلي اگر تأخير در انجام فرمان پدر، موجب رنجش خاطر او ميشود، در وسعت وقت، بايد امر پدر را مقدم بدارد.
6. در ماه رمضان اگر فكر ميكند كه ميتواند تا قبل از اذان غسل كند، اما نتواند آيا روزه صحيح است؟
چنانچه موفّق به غسل نشود و در تنگي وقت قبل از اذان صبح، تيمّم بدل از غسل نمايد روزهاش صحيح است.
7. روزهداري كه دندانهايش خون‌ريزي داشته باشد و مجبور باشد آنها را بشويد و در حين شستن، خون به گلويش برسد، روزهاش چه حكمي دارد؟
شستن دهان و دندان به هنگام روزه مانعي ندارد، ولي پس
از شستن بهتر است سه مرتبه آب دهان را بيرون بريزد تا مطمئن شود كه آب در دهان نمانده است و اگر خون، بياختيار و يا سهواً به گلو برسد، روزه را باطل نميكند.
8. اگر در شب ماه رمضان جُنُب شويم و تا نزديك اذان صبح غسل را به تأخير اندازيم و سپس تيمّم كنيم، آيا روزه صحيح است؟
تأخير غسل، معصيت و گناه است، اما در مورد سؤال كه عمداً غسل را تأخير انداختهايد، لازم است با تيمّم روزه بگيريد و قضاي آن را هم بنا بر احتياط واجب، به‌جا آوريد.
9. اگر در ماه رمضان، غسل جنابت را فراموش كنيم و پس از چند روز يادمان بيايد، چه تكليفي داريم؟
بايد روزه آن چند روز را قضا كنيد؛ ولي كفّاره ندارد.
10. هنگامي كه روزه ميگيرم، بدنم به‌شدّت سست ميشود و نميتوانم كارهايي مثل درس‌خواندن را انجام دهم، وظيفه من چيست؟
اين‌گونه ضعف و سستيها تقريباً لازمه روزه است و براي نوع افراد پيش ميآيد و نميتوان به خاطر آن، روزه را خورد. ميتوانيد سحر از غذاي مقوّي استفاده كنيد و ساعات خواب شب را كمي بيشتر نماييد تا در روز دچار مشكل نشويد.
11. اگر روزه باشم و مادرم مرا وادار به خوردن غذا كند، آيا روزهام باطل ميشود؟
خوردن و آشاميدن روزه را باطل ميكند؛ هرچند بر اثر درخواست و اصرار شخص ديگر باشد.
12. گوش‌كردن به موسيقي و نگاه به نامحرم روزه را باطل ميكند؟
گناهان مذكور روزه را باطل نميكند؛ لكن ثواب آن را كاهش ميدهد و بسا مانع از قبولی باشد.
13. آيا كسي كه معتكف شده ميتواند روزههاي سه روز اعتكاف را به‌عنوان نذري يا قضا يا كفّاره حساب كند؟
بلي، ميتوان روزه قضا و كفّاره و نذر را در اعتكاف به‌جا آورد و لازم نيست روزه، براي خصوصِ اعتكاف باشد.
14. آيا به سود پولي كه در بانك سپرده‌گذاري شده درصورتي‌كه خمس اصل پول پرداخت شده باشد خمس تعلق ميگيرد؟
اگر سود به‌نحو مشروع باشد، هر مقدار از آن، كه مصرف نگردد و تا سر سال خمسي باقي بماند پرداخت خمس آن واجب است.
15. آيا جراحي براي ترميم بكارت جايز است؟
جراحي براي ترميم بكارت اگر موجب نظر و لمس غير
شوهر باشد حرام است، و در صورت ترميم چنانچه مرد در موقع ازدواج شرط بكارت كند يا عقد را مبني بر بكارت دختر جاري كنند، و بكارت بر اثر نزديكي برطرف شده باشد حقّ فسخ براي شوهر وجود دارد و جراحي، در آن تاثيري ندارد.
16. استفاده از كرمهاي چرب‌كننده، مرطوب‌كننده، ضدّ آفتاب و... بر روي دست و صورت، اگر به‌منظور محافظت از پوست به‌کار برده شود ولو اينكه خوشبو باشد و يا باعث سفيد و روشن‌شدن پوست شوند؛ چه حكمي دارد؟
اگر برای زن آرايش و زينت محسوب نشود، و بوي خوش آن موجب التذاذ و تحريك نامحرم نگردد اشكال ندارد.
17. نگاه‌كردن به استاد مرد براي بهتر فهميدن درس چگونه است؟
نگاه به صورت و گردن و دستهاي مرد نامحرم كه معمولا نميپوشانند، بدون قصد لذّت و ريبه اشكال ندارد.
18. پوشيدن جوراب نازك براي خانمها چه حكمي دارد؟
چون پوشاندن روي پا در مقابل نامحرم واجب است؛ بنابراين، استفاده از جوراب نازك كه پوست پا از زير آن پيدا باشد در مقابل نامحرم جايز نيست.
19. در دوران كودكي پولي از كسي برداشتهام و نميتوانم مستقيماً مطلب را به او بگويم، به نظر شما چگونه عمل كنم؟ آيا ميتوانم صدقه بدهم؟
بايد به طريقي، پول را به صاحبش برسانيد و لازم نيست بگوييد بابت چه چيز است؛ مثلا ميتوانيد به او بگوييد اين پول را سابقاً از من طلب داشتهاي؛ و يا به حساب بانكي او واريز كنيد؛ و يا به‌وسيله شخص ديگري پول را به دست او برسانيد؛ و در هر حال صدقه‌دادن كفايت نميكند.
20. براي سپرده ثابت بانكها سود روزشمار ميدهند، آيا اين ربا نيست؟
اگر سپرده‌گذار، بانك را وكيل كند كه با پول او معامله مشروع انجام دهد و درصدي از سود آن را به سپرده‌گذار بدهد و بقيه را به‌عنوان حق وكالت بردارد ـ همان‌گونه كه در قانون بانكداري بدون ربا آمده است ـ اشكال ندارد؛ اما اگر به‌شرط گرفتن زياده، قرض به بانك بدهد، ربا و حرام است.
21. با پسر نامحرمي دوست شدم و هدايايي برايم خريده است، اكنون كه متوجّه حرمت دوستي با نامحرم شدهام و رابطه خود را با او قطع كردهام، آيا بايد هداياي موجود را به او برگردانم؟
اگر هدايا موجود است و مطالبه ميكند، بايد به او باز
گردانيد، در غير اين صورت برگرداندن لازم نيست؛ لكن اگر آن هدايا را با دادن به ديگران از محيط زندگي خود دور كنيد تا خاطرات معصيت و گناه، كمتر در نظر شما مجسم شود، اولويّت و رجحان دارد.
22. دادن رشوه براي حلّ مشكل اداري چه صورت دارد؟ و با اضطرار چگونه است؟
پرداخت پول يا اموال ديگر ازطرف فرد مراجعه‌كننده به كارمندان ادارات كه مكلّف به ارائه خدمات اداري به مردم هستند منجر به فساد ادارات خواهد شد، و عملي است كه ازنظر شرعي حرام محسوب ميشود و دريافت‌كننده حق تصرف در آن مال را ندارد و بايد به صاحبش مسترد نمايد؛ بلي چنانچه احقاق حق، متوقّف به پرداخت وجه باشد، براي دهنده اشكال ندارد.
23. چه موقع قطع رحم جايز است؟
صله رحم حتّي با خويشاوندان فاسق واجب است و لازم است در ارشاد آنان تلاش شود. بلي چنانچه سختي و مشقّتي در بين باشد، صله رحم وجوب ندارد؛ ولي بايد توجّه داشت كه لازم نيست اين عمل با رفتن به منزل ارحام و مهماني‌كردن و مهمان‌شدن و... انجام گيرد. همين اندازه كه قطع رحم نشود كافي است و اين كار با
پيغام‌فرستادن يا تماس تلفني يا نوشتن نامه يا سلام‌كردن هم محقّق ميشود.
24. شكستن قفل CD و نسخه‌برداري و تكثير آن بدون اجازه از صاحب اصلياش چه حكمي دارد؟
اگر در موقع فروش، شرط نشكستن قفل و عدم كپي شده و يا مبنيّاً بر آن فروخته شده باشد، شكستن قفل و كپي‌كردن خلاف شرط است و جايز نيست.
25. استخاره چيست و عمل به آن واجب است يا خير؟
استخاره طلب خير از خداوند متعال است آن در همه حال خوب است و لکن آنچه در عرف اصطلاحاً به آن استخاره مي‌گويند مورد آن جايي است كه در انجام كاري، شخص، تحقيق خود را انجام داده ولي به نتيجه نرسيده و مردّد باقي مانده است، كه ميتواند استخاره كند. عمل به استخاره واجب نيست لكن اگر استخاره بد آمد، بهتر است با آن مخالفت نشود.
26. تقلّب چه حكمي دارد؟
تقلّب نوعي خيانت است و جايز نيست؛ و خيانت در مسائل علمي، از ساير موارد، زشتتراست و در شأن مسلمان نيست.
27. در مواردي كه از شخص ناراحتي داشته باشيم ميتوانيم آرزوي شكست او را بكنيم؟
مسلمان بايد همواره خيرخواه ديگران باشد و آرزوي شكست براي ديگران معمولاً از بخل و حسد سرچشمه ميگيرد كه هر دو از رذائل اخلاقي است و بايد با آن مبارزه كرد.
بهتر است هر وقت اشتباهي از ديگري ملاحظه كرديد كه موجب ناراحتي شما ميشود، براي هدايتش دعا كنيد تا ضمن آنكه از دعاي ملائكه رحمت بهرهمند ميشويد، ثواب خيرخواهي براي برادر مؤمن نيز شامل حال شما گردد.
28. آيا فكر خودكشي حرام است؟
فكر گناه به تنهايي گناه محسوب نميشود؛ لكن فكر گناه، موجب كدورت قلب و سلب توفيق از شخص ميشود و ممكن است شخص را وادار به بعضي مقدّمات حرام نمايد. براي پرهيز از وسوسههاي شيطاني، لازم است انسان فكر گناه را نيز از خود دور كند؛ قابل توجّه آنكه، خودكشي از گناهان كبيره است و شخص را به عذاب الهي مبتلا مينمايد و كسي كه بر خدا توكّل كند، مشكلات نميتواند او را از پاي درآورده و به خودكشي وادار سازد.
29. عكسها و شمايلي كه از ائمه(ع) كشيده ميشود، صحت دارد؟
هيچ دليلي بر تشابه اين عكسها با آن ذوات مقدس وجود ندارد و نميتوان به ائمه(ع) نسبت داد.