این خطبه از معجزات علمی اهلبیت(ع) است، معجزات علمی اهلبیت(ع) از معجزات حسی و ظاهری آنان بالاتر است مثل قرآن کریم که از هزاران معجزۀ حسی بالاتر است.
این خطبه از شخصی صادر میشود که بهظاهر یکی از زنان آن زمان بود اما درواقع ولیّة الله بود، کسی بود که با عالم غیب ارتباط داشت این خطبه را در موضوعات مختلف اعم از معارف، اصول دین، الهیات، سیاست و دیگر مطالب، ارتجالاً و بالبدیهه در آن مجلس و در آن اوضاع و شرایط، با آن غصهها و مصائبی که بر حضرت وارد شده بود ایراد کرد این از معجزات بزرگ حضرت است، البته [متأسفانه بهدلیل غفلت] ما روی اینها خیلی حساب باز نمیکنیم مثل نهج البلاغه که به قول ابنابیالحدید، در آن زمان کسی مطالب امیرالمؤمنین(ع) را ملتفت نمیشد، صدور این کلمات از امیرالمؤمنین(ع) از معجزات بزرگ است،[1] اینها از معجزۀ ناقۀ صالح اهمیتش بیشتر است.
بههرحال در مورد حضرت زهرا(س) حتی کسانی که با حضرت مخالفت داشتند، مواضع اخلاقی، دینی و عرفانی ایشان را قبول داشتند، و تصدیق میکردند، عایشه میگفت:
«مَا رَأَیْتُ أَصْدَقَ مِنْ فَاطِمَةَ إلا أَبِیهَا».[2]
سزاوار است همه مخصوصاً زنها به آن حضرت تأسّی کنند، به زندگی حضرت، به حجاب حضرت، به عفّت حضرت، وقتی در مسجد تشریف بردند که خطبه را قرائت کنند، بین حضرت و مردها پرده کشیدند تا اختلاط بین زن و مرد پیش نیاید حضرت زهرا(س) از پشت پرده صحبت کردند،[3] این دستور قرآن است که:
سیره و زندگی آن حضرت، باید برای همۀ ما و مخصوصاً خواهران الگو باشد، باید به ایشان تأسی داشته باشیم؛ در اخلاق، در امربهمعروف، در دفاع از حق، هر جهتی را بخواهید زندگی حضرت به شما درس صحیح میدهد.
و اینکه در حفظ قرآن، موفقیت نصیب شما شده افتخار بسیار بزرگی است.
قرآن، معجزه بزرگ حضرت رسول(ص) است هر آیهای از آیات قرآن یک معجزه است. قرآن میفرماید اگر میتوانید ده سوره مثل سورههای قرآن بیاورید:
﴿فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ﴾.[5]
بلکه میگوید: اگر میتوانید یک سوره مثل سورههای قرآن بیاورید:
آیات قرآن همه معجزه است، مثل سورۀ توحید، تمام توحید در این چند آیه است، لذا در حدیثی از امام زینالعابدین× آمده است، وقتی دربارۀ توحید از حضرتش سؤال کردند در پاسخ فرمود:
خداوند متعال میدانست که در آخرالزمان اقوامی میآیند که در مسائل تعمّق و دقت میکنند، لذا سورۀ «قل هو الله احد» و آیات آغاز سورۀ حدید را نازل فرمود. البته شاید آخرالزمان بعدها باشد.
قرآن باید میزان عقاید و اخلاق باشد. در روایت است که:
ثوابهای بسیاری در روز قیامت به قاریان قرآن داده میشود.
در روایت است که: روز قیامت، قرآن به صورتی مجسم و ظاهر میشود که وقتی به هر قوم و جمعیتی عبور میکند گمان میکنند از آنها است مثلاً به علما عبور میکند، گمان میکنند یکی از علمای بزرگ است به شهدا عبور میکند، به انبیا عبور میکند، تا در پایان در درگاه خداوند حاضر میشود و معلوم میشود که قرآن مجید است.[9]
با تمسک به قرآن و اهلبیت(ع) و ولایت امیرالمؤمنین(ع) انسان حتماً اهل نجات خواهد بود.
امیدوارم همۀ شما در تمسک به قرآن و اهلبیت(ع) ثابتقدم بمانید و بتوانید در این زمان هم خود و هم دیگران را با قرآن و اهلبیت(ع) آشنا کنید.
خواهرها که با حجاب و همین چادر بیرون میآیند این کار آنها جهاد است، هرچه محفوظتر باشند و اختلاط زن و مرد نباشد، بیشتر اسباب تقرب به خداوند متعال است، خداوند ایمان و ولایت و تمسک به قرآن مجید را برای شما مستدام بدارد دنیا و آخرت شما را معمور بدارد و همه را مورد عنایت و دعای خاص حضرت ولیّ عصر(عج) که صاحب قرآن و قرآن ناطق است قرار دهد.
[1]. ابنابیالحدید، شرح نهج البلاغه، ج1، ص4 – 5.
[2]. ابویعلی موصلی، مسند، ج8، ص153؛ ابنشهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ج٣، ص١١٩؛ مجلسی، بحار الانوار، ج٤٣، ص53، 84. «راستگوتر از فاطمه ندیدم مگر پدرش».
[3]. ابنطیفور، بلاغات النساء، ص12 – 15؛ طبری امامی، دلائل الامامه، ص111؛ طبرسی، الاحتجاج، ج1، ص131 – 132؛ ابنطاووس، الطرائف، ص264؛ مجلسی، بحار الانوار، ج29، ص216.
[4]. احزاب، ٥٣. «و هنگامی که چیزی از وسایل زندگی را از آنان میخواهید از پشت پرده بخواهید».
[5]. هود، ١٣.
[6]. یونس، ٣٨.
[7]. کلینی، الکافی، ج1، ص91، ح3؛ فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ج5، ص393؛ بحرانی، البرهان، ج5، ص801؛ حویزی، تفسیر نور الثقلین، ج5، ص231 (ذیل آیات سوره حدید)؛ ص706 (تفسیر سوره اخلاص).
[8]. ابنابیجمهور احسائی، عوالی اللئالی، ج١، ص٩٩، ح١٧؛ مجلسی، بحارالانوار، ج٩٢، ص١٨٦. «بهترین شما کسی است که قرآن را فرا گیرد و به دیگران تعلیم دهد».
[9]. کلینی، الکافی، ج2، ص596؛ مجلسی، بحار الانوار، ج ٧، ص ٣١٩. عن أبی جعفر(ع) أَنَّهُ قال: «تَعَلَّمُوا الْقُرْآنَ فَإِنَّ الْقُرْآنَ یَأْتِی یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِی أَحْسَنِ صُورَةٍ نَظَرَ إِلَیْهِ الْخَلْقُ وَالنَّاسُ صُفُوفٌ عِشْرُونَ وَمِائَةُ أَلْفِ صَفٍّ، ثَمَانُونَ أَلْفَ صَفٍّ أُمَّةُ محمد، وَأَرْبَعُونَ أَلْفَ صَفٍّ مِنْ سَائِرِ الأُمَمِ، فَیَأْتِی عَلَى صَفِّ الْمُسْلِمِینَ فِی صُورَةِ رَجُلٍ فَیُسَلِّمُ فَیَنْظُرُونَ إِلَیْهِ ثُمَّ یَقُولُونَ: لا إِلَهَ إِلا اللهُ الْحَلِیمُ الْكَرِیمُ إِنَّ هَذَا الرَّجُلَ مِنَ الْمُسْلِمِینَ نَعْرِفُهُ بِنَعْتِهِ وَصِفَتِهِ، ثُمَّ یُجَاوِزُ [یَتَجَاوَزُ] حَتَّى یَأْتِیَ عَلَى صَفِّ الشُّهَدَاءِ فَیَنْظُرُ إِلَیْهِ الشُّهَدَاءُ ثُمَّ یَقُولُونَ: لا إِلَهَ إِلا اللهُ الرَّبُّ الرَّحِیمُ إِنَّ هَذَا الرَّجُلَ مِنَ الشُّهَدَاءِ نَعْرِفُهُ بِسَمْتِهِ، ثُمَّ یُجَاوِزُ [یَتَجَاوَزُ] حَتَّى یَأْتِیَ صَفَّ النَّبِیِّینَ وَالْمُرْسَلِینَ فِی صُورَةِ نَبِیٍّ مُرْسَلٍ فَیَنْظُرُ النَّبِیُّونَ وَالْمُرْسَلُونَ إِلَیْهِ فَیَشْتَدُّ لِذَلِكَ تَعَجُّبُهُمْ وَیَقُولُونَ: لا إِلَهَ إِلا اللهُ الْحَلِیمُ الْكَرِیمُ إِنَّ هَذَا لَنَبِیٌّ مُرْسَلٌ نَعْرِفُهُ بِصِفَتِهِ وَسَمْتِهِ، ثُمَّ یُجَاوِزُ حَتَّى یَأْتِیَ صَفَّ الْمَلائِكَةِ فِی صُورَةِ مَلَكٍ مُقَرَّبٍ فَیَنْظُرُ إِلَیْهِ الْمَلائِكَةُ فَیَشْتَدُّ تَعَجُّبُهُمْ وَیَكْبُرُ ذَلِكَ عَلَیْهِمْ لِمَا رَأَوْا مِنْ فَضْلِهِ وَیَقُولُونَ تَعَالَى رَبُّنَا وَتَقَدَّسَ إِنَّ هَذَا الْعَبْدَ مِنَ الْمَلائِكَةِ نَعْرِفُهُ بِسَمْتِهِ وَصِفَتِهِ، ثُمَّ یُجَاوِزُ حَتَّى یَنْتَهِیَ إِلَى رَبِّ الْعِزَّةِ تَبَارَكَ وَتَعَالَى فَیَخِرُّ تَحْتَ الْعَرْشِ فَیُنَادِیهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَى یَا حُجَّتِی فِی الأَرْضِ وَكَلامی الصَّادِقُ النَّاطِقُ ارْفَعْ رَأْسَكَ وَسَلْ تُعْطَ وَاشْفَعْ تُشَفَّع».
از امام باقر(ع) روایت شده است که فرمود: قرآن را یاد بگیرید همانا قرآن در روز قیامت به بهترین صورت میآید مردم به آن نگاه میکنند و صد و بیست صف باشند. هشتاد صف امت محمد| و چهل صف از دیگر امتها هستند آنگاه بهصورت مردمی نزد صف مسلمانان میآید و سلام میکند، پس به او نگاه میکنند، سپس میگویند معبودی جز خدای بردبار بزرگوار نیست. این مرد از مسلمانان است او را با سیما و صفتش میشناسیم. سپس حرکت میکند تا به صف شهیدان میرسد، شهیدان به او نگاه میکنند و میگویند معبودی جز خدای مهربان نیست این مرد از شهدا است او را به شکل و شمایلش میشناسیم. سپس از آنها جدا میشود تا میرسد به صف پیامبران بهصورت یک پیامبر مرسل، پیامبران به او نگاه میکنند و شگفتزده میشوند و میگویند معبودی جز خدای بردبار و بزرگوار نیست. بیتردید این یک پیامبر و فرستاده خدا است ما او را با صفتها و خُلق و خویش میشناسیم. سپس به صورت یک فرشته مقرب الهی به صف فرشتگان میآید .پس فرشتگان به او نگاه میکنند و بسیار شگفتزده میشوند و فضیلت و برتری قرآن را بزرگ میشمارند و میگویند پروردگار ما بزرگ و پاکیزه است این بنده از فرشتگان است ما او را با هیئت و اوصافش میشناسیم سپس از پیش آنها در گذرد تا به پیشگاه پروردگار عزیز و پیروز و بزرگوار میرسد در زیر عرش به روی خاک میافتد پس خدای متعال او را ندا میکند: ای حجت و دلیل من در روی زمین و ای سخن راستین من سر بردار و هرچه خواهی بخواه و شفاعت کن که شفاعتت پذیرفته است.