مسأله 2260. بچهای كه بالغ نشده شرعاً نمیتواند در مال خود تصرف كند و نشانه بالغشدن در زن و مرد یكی از سه چیز است:
اول ـ تمامشدن پانزده سال قمری در مرد، و نه سال قمری در زن.
دوم ـ روییدن موی درشت زیر شكم بالای عورت.
سوم ـ بیرونآمدن منی.
مسأله 2261. روییدن موی درشت در صورت و پشت لب و در سینه و زیر بغل و درشتشدن صدا و مانند اینها نشانه بالغشدن نیست، مگر آن كه انسان به واسطه اینها به بالغشدن یقین كند.
مسأله 2262. دیوانه و سفیه، یعنی كسی كه مال خود را در كارهای بیهوده مصرف میكند، و كسی كه به واسطه افلاس، حاكم شرع او را از تصرف در مالش منع كرده باشد، نمیتوانند در مال خود تصرف نمایند.
مسأله 2263. كسی كه گاهی عاقل و گاهی دیوانه است، تصرفی كه موقع دیوانگی در مال خود میكند صحیح نیست.
مسأله 2264. انسان میتواند در مرضی كه به آن مرض از دنیا میرود، هر قدر از مال خود را به مصرف خود و عیال و مهمان و كارهایی كه اسراف شمرده نمیشود برساند، و نیز اگر مال خود را به قیمت بفروشد یا اجاره دهد اشكال ندارد، بلكه اگر مثلاً مال خود را به كسی ببخشد یا ارزانتر از قیمت بفروشد، بنابر اقوی تصرف او صحیح است اگرچه در تمام مال باشد، و محتاج به اجازه ورثه نیست.