مسأله 2823. اگر ریشه درخت همسایه در ملك انسان بیاید، میتواند از آن جلوگیری كند، و چنانچه ضرری هم از ریشه درخت به او برسد، میتواند از صاحب درخت بگیرد.
مسأله 2824. جهیزیهای كه پدر به دختر میدهد، اگر مثلاً به واسطه صلح یا بخشش ملك او كرده باشد، نمیتواند از او پس بگیرد، و اگر ملك او نكرده باشد، پسگرفتن آن اشكال ندارد.
مسأله 2825. اگر كسی بمیرد، ورثه بالغ او میتوانند از سهم خودشان خرج عزاداری میت نمایند، ولی از سهم صغیر نمیشود چیزی برداشت.
مسأله 2826. اگر انسان غیبت مسلمانی را بكند، اگر مفسدهای پیدا نشود و آن مسلمان از شنیدن این حرف اذیت نمیشود خوب است از آن مسلمان خواهش كند كه او را حلال نماید، و چنانچه ممكن نباشد، برای او از خدا طلب آمرزش كند، و اگر به واسطه غیبتی كه كرده توهینی به آن مسلمان شده، در صورتی كه ممكن است، باید آن توهین را بر طرف نماید.
مسأله 2827. انسان نمیتواند بدون اذن حاكم شرع از مال كسی كه میداند خمس نمیدهد، خمس را بردارد و به حاكم شرع برساند.
مسأله 2828. آوازی كه مخصوص مجالس لهو و بازیگری است، غنا و حرام میباشد، اگر نوحه یا روضه یا قرآن را هم با غنا بخوانند حرام است، ولی اگر آن را با صدای خوب بخوانند كه غنا نباشد اشكال ندارد.
مسأله 2829. كشتن حیوانی كه اذیت میرساند و مال كسی نیست، اشكال ندارد.
مسأله 2830. جوایزی كه بانكها برای تشویق صاحبان حساب قرض الحسنه میدهند، حلال است.
مسأله 2831. اگر چیزی را به صنعتگری بدهند كه درست كند و صاحب آن نیاید آن را ببرد، چنانچه صنعتگر جستجو كند و از پیداكردن صاحب آن ناامید شود، باید آن را به نیت صاحبش صدقه بدهد، و میتواند به مقدار مزد كاری كه انجام داده از آن بردارد، و بنابر احتیاط برای صدقهدادن و مزد برداشتن از حاكم شرع هم اذن بگیرد.
مسأله 2832. سینهزدن در كوچه و بازار با این كه زنان عبور میكنند، در صورتی كه سینهزن پیراهن پوشیده باشد اشكال ندارد؛ و نیز اگر جلوی جمعیت عزادار بیرق و مانند آن ببرند، مانعی ندارد، ولی باید استعمال آلات لهو نشود.
مسأله 2833. تعزیه و شبیهخوانی اگر مشتمل بر آلات لهو از قبیل طبل و شیپور و صنج نباشد، و اشعار دروغ و غنا نخوانند، و مرد لباس زن نپوشد، و اجتماع مرد و زن در یك جا نباشد، اشكال ندارد؛ ولی سزاوار است كه به تعزیهخوانی تنها اكتفا نكنند، و مجالس روضه كه در آنها علاوه بر ذكر مصائب حضرت خامس آل عبا علیه السلام ، معارف و عقاید اسلامی و تفسیر آیات و احادیث و احكام شرعیه بیان میشود نیز تشكیل دهند.
مسأله 2834. گذاشتن دندان طلا و دندانی كه روكش طلا دارد، برای زن مانعی ندارد، و برای مرد اگر زینت حساب شود، جایز نیست.
مسأله 2835. حرام است انسان استمناء كند، یعنی با خود كاری كند كه منی از او بیرون آید.
مسأله 2836. تراشیدن ریش و ماشینكردن آن اگر مثل تراشیدن باشد، حرام است، و در این حكم تمام مردم یكسان هستند، و حكم خدا به واسطه مسخره مردم تغییر نمیكند. پس كسی هم كه اول تكلیف اوست، یا اگر ریش نتراشد مردم او را مسخره میكنند، چنانچه ریش بتراشد یا طوری ماشین كند كه مثل تراشیدن ریش باشد، حرام میباشد.
مسأله 2837. مستحب بلكه احوط است كه ولیّ بچه پیش از آن كه بچه بالغ شود او را ختنه نماید، و اگر او را ختنه نكند، بعد از بالغشدن بر خود بچه واجب است.
مسأله 2838. سركشیدن و نگاهكردن به خانه مردم بیاجازه صاحب خانه حرام است؛ خواه از بالای بام یا از روزنه و مانند آن باشد.
مسأله 2839. اگر پدر و مادر فقیر باشند و نتوانند كاسبی كنند، و فرزند آنان بتواند، باید خرجی آنان را بدهد.
مسأله 2840. اگر كسی فقیر باشد و نتواند كاسبی كند، پدر او باید خرجی او را بدهد، و اگر پدر ندارد، یا نمیتواند خرجی او را بدهد، چنانچه فرزندی هم نداشته باشد كه بتواند خرجی او را بدهد، جد پدری او باید خرجی او را بدهد، و اگر جد پدری ندارد، یا نمیتواند خرجی او را بدهد، مادرش باید خرجی او را بدهد، و اگر مادر هم ندارد یا نمیتواند خرجی او را بدهد، باید مادر پدر، و مادر مادر، و پدر مادر با هم خرجی او را بدهند، و اگر مادر پدر و مادر مادر ندارد، یا نمیتوانند خرجی او را بدهند، پدر مادر اگر میتواند، باید خرجی او را بدهد.
مسأله 2841. دیواری كه مال دو نفر است، هیچ كدام آنان حق ندارد بدون اذن شریك دیگر، آن را بسازد، یا سر تیر یا پایه عمارت خود را روی آن دیوار بگذارد یا به دیوار چیزی بكوبد، ولی كارهایی كه معلوم است شریك راضی است یا آن كارها تصرف شمرده نشود، مانند تكیهدادن به دیوار، و لباسانداختن روی آن اشكال ندارد.
مسأله 2842. عكاسی و نقاشی صورت، مكروه است.
مسأله 2843. درخت میوهای كه شاخه آن از دیوار باغ بیرون آمده، اگر انسان نداند صاحبش راضی است، نمیتواند از میوه آن بچیند، و اگر میوه آن روی زمین هم ریخته باشد، نمیتواند آن را بردارد.
مسأله 2844. كسی كه مدتی خمس نمیداده و در آن مدت، املاكی خریداری نموده، و آن املاك ترقی قیمت پیدا كرده، اگر خرید آنها برای تجارت بوده، برای ادای خمس، باید قیمت فعلی را حساب كند، و اگر برای تجارت نبوده، چنانچه معامله را به ذمه انجام داده و پولی كه به عنوان قیمت آن ملك پرداخته، خمس به آن تعلق گرفته بوده است، در این صورت باید خمس قیمت خرید را بپردازد، و اگر معامله را به عین آن پول واقع ساخته، در صورتی كه حاكم شرع، آن معامله را امضا كند، خمس قیمت یوم الاداء واجب است، و نیز اگر قیمت ملك را از ربح سال خرید ملك پرداخته باشد، باید خمس قیمت فعلی را
بپردازد؛ خواه معامله را به ذمه انجام داده باشد و یا به عین ربح، و همچنین است حكم اگر ملك را نسیه خریده باشد، و قیمت آن را از ربح بین سال پرداخت نموده باشد كه در این صورت هم قیمت فعلی ملك حساب میشود.
مسأله 2845. كسی كه مدتی خمس نمیداده و در آن مدت اثاث خانه و لوازم زندگی خریده، اگر میداند كه آنها را در سال حصول فایده از فایده همان سال خریداری نموده، خمس به آنها تعلق نمیگیرد، و اگر نمیداند، احوط مصالحه با حاكم شرع است هر چند این احتیاط لازم نیست.
مسأله 2846. انتفاعبردن از خون در غیر خوردن، و نیز فروختن آن برای انتفاع حلال جایز است. پس آنچه اكنون متعارف است كه خون را میفروشند برای استفاده مریضها و مجروحین اشكال ندارد، و لكن كسی كه میخواهد خون خود را به دیگری بدهد، احتیاط آن است كه پول را در مقابل اجازه خونگرفتن از او بگیرد، و این احتیاط حتی الامكان ترك نشود، لكن اگر گرفتن خون برای صاحب آن ضرر داشته باشد، اشكال دارد، و اگر ضرر زیاد باشد، جایز نیست.
مسأله 2847. تلقیح نطفه مرد به عیال خودش مانعی ندارد، و اولاد، ملحق به طرفین هستند، و از پدر و مادر ارث میبرند، و تلقیح نطفه اجنبی به اجنبیه حرام است.
مسأله 2848. تشریح مرده مسلمان حرام است اگر چه برای یاد گرفتن باشد، و قطع اعضاء آن دیه دارد، ولی تشریح مرده غیر مسلمان جایز است، و دیه ندارد.
مسأله 2849. اگر جزئی از اجزاء میته به ظاهر بدن انسان زنده وصل شود، چنانچه حیات در آن حلول كند، جزء بدن او محسوب است، و قبل از حلول حیات چون مضطر است در حمل آن، در حال نماز احكام ضرورت بر آن جاری است.
مسأله 2850. اگر جزئی از حیوان نجس العین را به بدن انسان زنده وصل كنند، در صورتی كه بیمار مضطر به چنین عملی باشد مانعی ندارد، و بعد از حلول حیات در آن، جزء بدن انسان محسوب میشود و طاهر است.
مسأله 2851. ازدواج مسلم یا مسلمه با بهایی جایز نیست، و اگر عقد بین آنها واقع شود باطل است؛ چه زن باشد و چه مرد، و جدا شدن آنها واجب است، و بر مسلمانان
لازم است آنها را جدا كنند، و محتاج به طلاق نیست، لكن اگر زن نمیدانسته كه مرد بهایی است یا مسأله را نمیدانسته كه نباید به بهایی شوهر كند، بعد از جدایی از او باید عدّه وطی به شبهه -كه عدّه طلاق است- نگهدارد.
مسأله 2852. كسبكردن به قدر مایحتاج خود و عیال واجبالنفقه در صورت تمكن واجب است، بلكه به جهت اداء دین هم بنابر احتیاط واجب میباشد.
مسأله 2853. بر هر مسلمانی واجب است مسلمان دیگری را كه نزدیك است از گرسنگی یا تشنگی بمیرد، نان و آب داده، و او را از مرگ نجات دهد.