روزي مرحوم آیتالله العظمی بروجردي در درس فرمودند: میخواهم مطلبي را بگويم تا ديگران هم بدانند و آن اينکه: مرتب به من نامه مینويسند که اين آقايان طلبه چه وقت به مقصد میرسند؟ و تحصيلاتشان تمام میشود؟ و مقصودشان حاصل میشود؟ در جواب میگويم:
اگر مقصود اينها دنيا باشد، هيچ وقت به مقصد نميرسند، چون راه دنيا اين نيست و راههاي ديگري براي مقاصد دنيایي هست که میتوانند از آن راهها به دنيا برسند. اين راه، راه خدا و تحصيل علم و کسب کمالات معنوي و درجات اخروي است و اگر مقصود اهدافي است که بايد در اين راه مورد نظر باشد همين الآن رسيدهاند. اينها از
روزي که شروع ميکنند به خواندن درس و تحصيل به مقصد رسيدهاند البته اين مقصد مراتبي دارد هر ساعتي به هر درسي که شما ميرويد مقام بالاتري را کسب ميکنيد و درجهاي را طي میکنيد البته درجات معنوي و سير الي الله و قرب به خداوند متعال.
اگر انسان خلوص نيت داشته باشد، تا وقتي که به هر مقامی برسد هميشه به مقصود خود رسيده است البته مقاصد مختلف است يکي ميشود علامه حلّي با آن مقامات و درجات و آنهمه کتاب در هر رشتهاي اعمّ از کلام و فقه و تفسير و رشتههاي ديگر.
اين کار براي خدا است و از اين جهت انسان از اول به مقصد رسيده است، نهايت اینکه دائماً در اين مقصد بهسوی ترقي و کمالات و مقامات بالاتر سير ميکنند.
مسألۀ مهم اين است که قدر فرصتهایي که الآن براي شما فراهم است بدانيد، توجه داشته باشيد براي چه کاري آمدهايد مقصد بسيار مهم است و هرچه در اين راه بيشتر تلاش و کوشش کنيد، درس بخوانيد، سؤال کنيد، بحث و بررسي کنيد، تکرار کنيد، زودتر به مقامات بالاتر نائل میشويد.
در حالات بعضي از بزرگان نقل ميکنند که اصلاً نمیگذاشتند وقتشان از بين برود، روز تعطيلي هم مشغول مطالعۀ کتابهاي اسلامی و علمی بودند، اينها موجب ميشود که انسان جامعيتي پيدا کند که بتواند پاسخگوي حوائج مسلمانها باشد.