کشاورزان عزيزي که زحمات توليدي را با آنهمه مشقت و مرارت انجام ميدهند در عبادتند و کار آنها از عبادات مهم است. اين عبادتي است که نتيجۀ آن عزّت اسلام و مسلمين است مخصوصاً خودکفایي مسلمانان که اساس تمدّن هر جامعه است و نقش آن در آباداني کشور مهم است.
يکي از کارهایي که اسلام به آن اهميت داده است، عمران بلاد و آباد کردن زمينهاي خدا است.
اينها نعمتهاي خدا است و بايد از آن استفاده کرد و نبايد هدر برود و اين مطلب بستگي به رشد جامعه دارد، که چقدر بتواند از نعمتهاي خداوند متعال استفاده و بهره ببرد. بسياري هستند که اين نعمتها را دارند ولي نميتوانند از آن استفاده کنند. امروز در دنيا راههاي کشاورزي تغيير کرده است و بايد کشاورزي ما هم به کيفيتها و اسلوبهاي پيشرفته باشد.
اميدوارم برنامهها به صورتي باشد تا مردمی که در روستا زندگي ميکنند به شهرها مهاجرت نکنند، جاذبههايي ايجاد شود.
مسأله مهم حسن نيت و دلسوزي و عشق و علاقه اشخاصي است که مشغول به انجام کار هستند، کارها را خوب انجام دهند و مخصوصاً به ضعفا و کساني که بيشتر زحمت ميکشند رسيدگي کنند، حقوق آنها را محفوظ دارند و امتيازاتي که بايد داشته باشند حفظ شود. در روايت آمده است:
در روايت ديگر فرمودهاند:
کار بسيار بزرگي است، کساني هم که اين مسئوليت را دارند مسئوليتشان قداست و اهميت دارد.
بايد بدانيم که همه يک وظيفه را انجام ميدهيم و آن عزّت و سربلندي اسلام و مسلمين است، همه بايد متوجه باشند هرکسی همانطور که از اجتماع استفاده ميکند بايد وجودش براي اجتماع نافع باشد، بايد آن چيزي که از جامعه ميگيرد به جامعه بدهد و الا اهل کمفروشي ميشود. قرآن ميفرمايد:
کساني که از اجتماع ميگيرند ولي نفعي به اجتماع نميرسانند ميشود گفت مصداق همين آيه هستند.
کساني که از مردم زياد ميگيرند ولي به مردم کم منفعت ميرسانند مديون ديگران هستند چون همه از همديگر استفاده ميکنند. کشاورزان زحمت ميکشند و آنچه به عهده دارند به مردم ميدهند. جامعه و دولت هم بايد طلب آنها را بپردازند. همه بايد دين خود را به همديگر ادا کنند.
اميدوارم خداوند به کساني که در مقام خدمت و عزّت و سربلندي مسلمانان هستند توفيق دهد و زحماتشان مورد توجه حضرت وليّ عصر(عج) قرار گيرد. ايشان هم وقتي ببينند جامعه آباد است و مردم محتاج نيستند، کشاورز خوب کار ميکند و کساني که بايد به آنها رسيدگي کنند، بهخوبي ميرسند خوشحال و مسرور ميشوند.
[1]. کلینی، الكافي، ج5، ص88، باب من كد على عياله، ح1؛ مجلسی، بحار الانوار، ج ٩٣، ص ٣٢٤. «كسی كه برای زن و بچهاش زحمت میكشد مثل این است كه در راه خدا جهاد میكند».
[2]. مغنیه، التفسیر المبین، ص 486. «این دست (کارگر، کشاورز و زحمتکش) را خدا و پيامبر دوست ميدارد».
[3]. مطففين، ١. «وای بر کمفروشان».
[4]. مطففين، 2 – 3. «آنانکه وقتی برای خود پیمانه میکنند، حق خود را بهطور کامل میگیرند، اما هنگامی که میخواهند برای دیگران پیمانه یا وزن کنند، کم میگذارند».